Астық пен ұн экспортына толық тыйым салынбайды

Қазақстанның ауыл шаруашылығы министрлігі екі ай мерзімге бидай (1 млн тонна) мен ұн (300 мың тонна) экспортына квота енгізу позициясында қалып отыр. Экспорттауға толық тыйым болмайды. АШМ басшысы Ербол Қарашөкеев республикада астықтың жеткілікті қоры бар екенін тағы да растады.

"Ұн тартушылар мен ауыл шаруашылығы өндірушілері астықтың қандай бағамен сатылатыны және ұн тартатын кәсіпорындар оны қандай бағамен сатып алатыны туралы келісе алмауда. Бұл көлемнің негізгі бөлігі -80% - экспортқа кетеді. Бұл жерде АШМ төреші қызметін атқарады, біз ешкімнің жағына тұрмаймыз. Олардың әрқайсысы өз бизнесін жүргізуде", - деді Ербол Қарашөкеев, оның сөзін премьер-министрдің баспасөз қызметі дәйектендіреді.

Осылайша Министр ұн тартушылардың астық тапшылығы туралы және жақын арада диірмендер тоқтауы мүмкін деген мәлімдемесіне осылай түсініктеме берді.

Ауыл шаруашылығы министрлігінің деректері бойынша, қазіргі уақытта Қазақстанда астық қоры 6,4 млн тоннаны, ұн — 100 мың тоннадан астам. Соңғы уақытта қазақстандық астыққа сұраныс күрт өсті және дүрлікпе шығаруға жол бермеу үшін сандық шектеулер енгізілуде. Бұл ретте Қарашөкеевтің пікірінше, белгіленген квоталар "нарықтарды жоғалтпау үшін жеткілікті".

Тақырып бойынша оқу: Қазақстан 2022 жылы 25 млн тонна астық жинауы тиіс

"Ұн бағасы тұрақты, өсіп жатқан жоқ. Осыған байланысты біз дау-дамайлар қазақстандықтардың мүдделеріне нұқсан келтірмейінше, дәл сол сәтке дейін қадағалайтын боламыз. Қазіргі уақытта жалпы бағаны таба алмайтын ұн тартушылар мен өндірушілердің жағдайына қатысты толқудың ешқандай қатысы жоқ. Ұн бағасы тұрақты. Сонымен қатар, біз арзандатылған әлеуметтік нанды нарыққа жеткізу үшін арзандатылған бидайды да жеткіземіз... Бұл қақтығыс ішіндегі бағаға әсер етпейді. Оның үстіне, халықтың әлеуметтік осал топтары үшін бұл бағаны ұстап тұрудың тиімді құралдары бар", — деді Ербол Қарашөкеев.

Айта кету керек, бағалар тек әлеуметтік нанға реттеледі. Оның құнын ұстап тұру үшін Азық-түлік корпорациясының резервінен тоннасына 90 мың теңгеден арзандатылған бидай жөнелтіледі.

Бұл ретте ҚР-да қалған нан-тоқаш өнімдері бағасының өсуі тоқтатылды. Ұн тартушылар ұн бағасы өсетіні туралы ескертеді, өйткені бидай бір айдан аз уақыт ішінде тоннасы 115-тен 150-160 мың теңгеге дейін өсті.

"Бізде резервте 275 мың тонна астық бар, ол әлеуметтік нан белгіленген шекте қалуы үшін өңірлерге ұнды арзандату үшін жеткізіледі. Нан өнімдерінің қымбаттауына келетін болсақ, біз бұл процесті көріп отырмыз. Бұл жыл басынан бері бір тонна бидайдың қымбаттауына байланысты. Егер ол 115-116 мың ауданда болса, қазір кейбір жағдайларда 150 мыңға жетеді. Егер нарықтық процесті алсақ, материалдық-тауарлық ресурстар құнының қымбаттауын, жалпы әлемдегі бидайдың қымбаттауын ескерсек, кейбір құбылмалылық болады. Теңге бағамына байланысты біз ұн мен туынды өнім бағасының біршама өсуін күтіп отырмыз. Әлеуметтік нан қымбаттамайды. Әлеуметтік нан бізде шамамен 100 теңге деңгейінде", - деді министр.