Қазақстанда бидай егісі азаяды

Фото көзі: ElDala.kz

Қазақстанда ағымдағы жылы 439,2 мың гектарға бидай және 129,5 мың гектарға арпа дақылдары азаяды. Жалпы, 2024 жылғы маусымның егіс алқабы 23,9 млн гектарды құрайды, бұл өткен жылмен салыстырғанда 115,6 гектарға аз. Бұл туралы Үкіметтің баспасөз қызметіне сілтеме жасай отырып, ElDala.kz хабарлайды.

«Сонымен бірге майлы дақылдар (414,7 мың га) мен жемшөп дақылдарын (96,4 мың га) ұлғайту жоспарлануда. Мақта (-16 мың га) және күріш (-6,4 мың га) сияқты ылғал көп қажет ететін дақылдарға бөлінген алқаптардың қысқаруы күтілуде», - деді Ауыл шаруашылығы вице-министрі Азат Султанов Үкіметтегі кеңес барысында.

Ақмола облысында бидай егіс алқаптарының ең көп көлемі қысқартылады (-251,3 мың га) және майлы дақылдар ретінде әртараптандырылады – 2023 жылғы 198 мың га-дан 2024 жылы 400 мың га-ға дейін. Қостанай (+85 мың га), Солтүстік Қазақстан (+65 мың га), Абай (+11 мың га), Павлодар (+11 мың га) облыстарында майлы дақылдардың егістері көбейеді.

Жалпы, 2024 жылы Қазақстанда майлы дақылдарға арналған ең үлкен алаңдар СҚО-да (751 мың га), Қостанай облысында (746 мың га) және жоспарларды ескере отырып, Ақмола облыстарында бөлінетін болады. ШҚО-да 219 мың га майлы дақылдар егіледі, бұл 2023 жылмен салыстырғанда 9 мың га артық.

«Өңдеу кәсіпорындарының қуаттылығы мен нарық конъюнктурасын ескере отырып, Алматы облысы мен Жетісу облысындағы жүгері алқаптарын 15 мың гектарға қысқарту бойынша жұмыс жүргізу қажет деп санаймыз. Дәнді дақылдарды қысқарта отырып, жоғары рентабельді басым дақылдар алқабын ұлғайту қажет. Атап айтқанда, биылғы жылы майлы дақылдарды 3,2 млн гектарға жеткізу. Майлы дақылдар егістігі жоспарланған алқаптардың басымдығын шаруалардың мүмкіндіктері мен материалдық-техникалық негізінің болуына қарай әкімдіктер өздері белгілей алады», –  деді Азат Сұлтанов.

Кеңесте жемшөп дақылдарының егінін ұлғайту мәселесіне ерекше назар аударылды. Өңірлерде сүт өнімдерін өндіруді ұлғайту және мал шаруашылығын дамыту бойынша жүргізіліп жатқан жұмыстарды ескере отырып, жемшөп қоры қажет. Биылғы жылы жемшөп дақылдарын 96,4 мың гектарға ұлғайту жоспарлануда.

Сондай-ақ, қант қызылшасы сияқты әлеуметтік маңызы бар мәдениеттің аумағын 13,3 мың гектарға ұлғайту жоспарлары атап өтілді, бұл оның егістерін 26,3 мың гектарға дейін жеткізуге мүмкіндік береді.

Үкіметте мемлекет қант қызылшасын өндірушілерге жан-жақты қолдау көрсететінін еске салды: өңдеуге тапсырған кезде оларға тоннасына 25 мың теңгеден төленеді. Сондай-ақ, 2023 жылғы 10 желтоқсаннан бастап қызылша өсірушілердің арнайы техниканы сатып алуы кезінде өтемақы нормативі 50%-ға дейін ұлғайтылды.

Қазақстандық аграрлардың тыңайтқыштарды пайдалануын ұлғайту және осы саладағы сыбайлас жемқорлық тәуекелдерін барынша азайту үшін қазіргі уақытта аванстық субсидиялау тетігі пысықталуда.

«АШМ АӨК саласындағы мемлекеттік саясатты жүргізу шеңберіндегі индикативтерді белгілей отырып, өңірлер мен Үкімет арасындағы өзара іс-қимыл мәдениетін өзгертетіні туралы қаңтар айында Үкімет отырысында айтылды. Біз сізге облыстың ерекшеліктерін ескере отырып, орындалуы немесе бізбен бірлесіп пысықталуы қажет индикаторларды есептейміз және жеткіземіз. Егіс алқаптарын әртараптандыру бойынша жұмыс бес жылдық кезеңге және өңірлердің жауапкершілігіне есептелуі тиіс - елге қажетті дақылдарды өндіруді қолдау үшін бюджеттен қаражат бөлу мүмкіндігін пысықтап, оны сапалы орындау», - деп атап өтті вице-премьер Серік Жұманғарин.