13 апреля 2021 Қазақстан

2 млн гектар жер қаржы ұйымдарында кепілдікте тұр

Мәжіліс депутаттары бұған дейін ауыл тұрғындары егістік жерлер мен жайылымдықтардан айырылып жатқандығын айтқан еді, оған жер иелену паилары берілген басқарушы компаниялар кінәлі екендігін де хабарлаған болатын. Мәжіліс депутаттары Бас Прокуратурадан бұл мәселені ретке келтіруді сұрады. Жауап ретінде департамент аталған санаттағы істерге прокурорлардың араласуы тек нақты заң бұзушылық фактілері көрсетілген жағдайда ғана мүмкін болатынын айтты.

Бас прокурор Ғизат Нұрдәулетов депутаттық сауалға жауап ретінде аталған жер үлестерінің (паи) меншік иелері мәмілелер жасасу, құқық беру, шаруа қожалықтарын біріктіру және т.б. жағдайларда қолдана алатындығын хабарлады. Сонымен қатар, екі тараптың, мүдделі тұлғалардың арасында келіспеушілік туындаған жағдайда мұндай істер азаматтық сот ісін жүргізу аясында шешілуі керек. Ал прокуратура мұндай санаттағы істерге қатысты статистиканы жүргізбейді.

«Азаматтарға арналған үкімет» КЕАҚ-тың мәліметтері бойынша, бүгінде республикадағы қаржы ұйымдары кепілге 3,9 мыңға жуық ауыл шаруашылық учаскелерін (1,3 мың жер пайдаланушы) (шамамен 2 млн гектар) салған. Бұл елдегі барлық ауылшаруашылық жерлерінің (105 млн га) 1,9% құрайды», - деді Бас прокурор.

Тақырыпқа байланысты оқуАШМ банктерден ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлерді қайтарып алу мәселесін қарастырады

Сондай-ақ, Жер кодексіндегі 79-бабтың 3-тармағына сәйкес, ортақ меншіктегі жер барлық қатысушылардың жазбаша келісімімен бірлескен жер пайдалануында тұрған бөлінбейтін жер учаскелерін кепілдікке қоюға болатындығы белгілі.

«Өкінішке орай, депутаттық сауалда ауыл шаруашылық мақсатындағы жерлерді түрлі жағдайға қолданғандығы, кепілге қойылғандығы, жер үлестерін заңсыз берілгендігін дәлелдейтін нақты фактілер жазылмаған. Сонымен қатар, осындай сипаттағы тексеру шаралары әрдайым кәсіпкерлік қызметкерлердің (қаржы ұйымдары мен жер пайдаланушылар) араласуымен байланысты болатындығын ескертеміз, өйткені мұндай құжаттар коммерциялық құпия болып табылады. Прокурор нақты субъектіге қатысты және жеке немесе заңды тұлғалардың, мемлекеттің заңды мүдделеріне зиян келтіретін нақты фактілер бойынша тексеруге құқығы бар», - деп түсіндірді Ғизат Нұрдәулетов.

Осыған байланысты, жер учаскелері алаяқтық жолмен иемдену мәселелерін тексерулерді бастау прокуратура органдарына заң бұзушылықтың нақты фактілері туралы ақпарат түскен кезде ғана мүмкін болады.