Тоқаев субсидияланған малды жаппай шығару туралы айтты

ҚР Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев салынған мемлекеттік қаражаттың тиімділігін бақылау мүлдем жоқ ауыл шаруашылығын субсидиялау жүйесін сынға алды. Атап айтқанда, фермерлер мал шаруашылығын дамытуға субсидия алады, содан кейін сатып алынған тірі мал көрші елдерге жаппай экспортталады.

"Салада тірі мал басын, соның ішінде субсидияланған мал басын жаппай шығару байқалуда. Толық емес 2021 жылы ірі қара малдың экспорты 139 мың басты құрады – 2017 жылмен салыстырғанда 18 есе өсті. Бірақ қуанатын ештеңе жоқ. Себебі сол кезеңде ет импорты 45%-ға өскен болатын. Мұнда мемлекеттік саясаттың мәні неде? Малды әкетіп, ет әкелеміз!"- деді мемлекет басшысы.

Ол Ауыл шаруашылығы министрлігіне осы бағытта мемлекеттік қолдау көрсету жұмыстарын түбегейлі қайта қарауды тапсырды. Бұл жағдайда ережелер қарапайым және әр фермерге түсінікті болуы керек. Субсидияларды бөлу және пайдалану рәсімі барынша ашық болуға және жыл сайын өзгермеуге тиіс.

Тақырып бойынша оқу: Тірі ІҚМ экспорты бойынша ең үздік аймақтар

Сонымен қатар, Қасым-Жомарт Тоқаев азық-түлік бағасының өсуіне назар аударды. Бұл процесті бақылауға алу туралы барлық тапсырмаларға қарамастан, азық-түлік тауарлары егін жинау маусымында да қымбаттайды.

"Ағымдағы жылы әлеуметтік маңызы бар азық-түлік тауарларының бағасы 10,4%-ға өсті. 9 айдың қорытындысы бойынша инфляцияның жалпы өсімі 8,9% құрады. Егін жиналғанына қарамастан, көкөніс өнімдерінің бағасы өсуде: сәбіз – 41%, қырыққабат – 31%, картоп-22%. Басқа азық-түлік тауарлары бойынша да өсім жалғасуда: күнбағыс майы – 30%, құс еті – 18%, қарақұмық жармасы - 17%", - деді президент.

Мемлекет басшысының тапсырмасы бойынша өңірлерде делдалдық схемаларды тексеру жөніндегі комиссиялар құрылды, бірақ олардың жұмысынан нәтиже жоқ.

"Бұл нәтижелерді президент те, біздің азаматтар да көрмейді. Президент әкімшілігі мұны талқылап, бір апта ішінде баяндауы керек. Жалпы не болып жатыр?! Енді азық-түлік тауарлары бағасының өсу қысымымен инфляция жоғарғы 6% - дан асатыны анық. Үкімет пен Ұлттық Банкке инфляцияны 8,5% шегінде сақтауды тапсырамын. Сізде барлық құралдар мен тетіктер бар", - деді Қасым-Жомарт Тоқаев.

Тақырып бойынша оқу: Ауыл шаруашылығы министрлігіне қымбат алма не үшін керек

Ауыл шаруашылығын субсидиялауға келетін болсақ, мемлекет басшысы бұған дейін де мемлекеттік қолдау сомасы рекордтарға көтерілгенін, бірақ ешқандай нәтиже жоқ екенін мәлімдеген болатын. 5 жыл ішінде бұл мақсаттарға 2 трлн теңгеден астам қаражат бөлінді, бірақ президенттің айтуынша, "бюджет қаражаты жоғалып жатыр". Базарларда көрші елдердің импорттық ауылшаруашылық өнімдері басым.

Сыбайлас жемқорлыққа қарсы ведомство прокуратурамен және басқа да органдармен бірлесіп, шаруаларды тарта отырып, салаға сыртқы сыбайлас жемқорлық талдау жүргізді. Қасым-Жомарт Тоқаев атап өткендей, бұл тек осы бағыттағы алғашқы жұмыс.

"Әрине, фактілер алаңдатарлық. Мемлекетке келтірілген зиянның миллиардтаған сомасы. Тергеуді жалғастыру керек. Тергеулердің сапасына ерекше назар аударамын. Айта кету керек, бұл тәжірибе бірнеше жылдар бойы орын алып келеді. Сондықтан одан әрі тергеуді жоғары деңгейде жүргізу тапсырылды. Біз барлық жауапты тұлғаларды жазалауымыз керек. Түптепкелгенде, колонияда барлығына орын жеткілікті", - деп ескертті Қасым-Жомарт Тоқаев.

Тақырып бойынша оқу: Тоқаев АӨК-тегі сыбайлас жемқорлық және триллион субсидиялар туралы айтты