Қазақстандық астық Өзбекстанға ұн экспорты бойынша көшбасшы болуға көмектесті
Өзбекстан - қазақстандық бидайдың негізгі импорттаушыларының бірі - 2021 жылдың қорытындысы бойынша бидай ұнының экспорты бойынша үшінші орынға шықты. Бұл саладағы көшбасшылықты Түркия ұстап тұр, ал Қазақстан соңғы жылдары тұрақты түрде екінші орында тұр. Бұл туралы бүгін Asia Grain Conference халықаралық конференциясында Қазақстанның астық өңдеушілер одағының құрылтайшылар кеңесінің төрағасы Евгений Ган мәлімдеді.
Евгений Ганн атап өткендей, қазіргі уақытта Қазақстанда 250 – ге жуық диірмен кәсіпорындары бар, олардың 70-ке жуығы жұмыс істейді. Бір жыл ішінде елімізде 7 млн тоннаға дейін астық өңделеді. 2021 және 2022 жылдары ұн өндірісі 3,3 - 3,6 млн тонна деңгейінде болды. Оның ішінде ішкі нарыққа шамамен 1,8 млн тонна ұн жеткізіледі, бұл өнімге деген қажеттілікті, сондай-ақ 1 млн тоннадан астам бидай кебегін толық қамтамасыз етеді.
"Ұн тартушылар жыл сайын өндірілетін барлық көлемнің үштен бірінен астамын - жыл бойы нарықтық бағамен 5,5 млн тоннаға дейін бидай дәнін сатып алады. Олар шамамен 4,5 млн га егіс алқабында өсірілген астықты сатуға кепілдік беретін ең тұрақты және ірі сатып алушы", - деп атап өтті Евгений Ган.
Қазақстан соңғы жылдары бидай ұнының экспорты бойынша әлемде екінші орында тұр. Негізгі сатып алушылар Ауғанстан, Өзбекстан, Тәжікстан, Қырғызстан, Түрікменстан болып табылады, сондай-ақ жақында Қытайға жеткізілім өсе бастады.
2022 жылы қазақстандық ұн экспортының 70% - дан астамы Ауғанстанға жөнелтілді. Сонымен қатар, Өзбекстан қазақстандық бидайды белсенді сатып ала отырып, ұнды өңдеу мен экспорттаудың өзіндік қуатын жоспарлы түрде арттыруда. Оның ішінде ел Ауғанстан нарығында Қазақстанмен белсенді бәсекелесуде.
Евгений Ган атап өткендей, Өзбекстанда астық өңдеу қуаты жылына 2,5 – 3 млн тоннаға артып келеді. Оның ішінде қазақстандық бидай белсенді түрде түгел тарттырыуда: 2021 жылы еліміз Қазақстаннан 2 млн 762 мың тонна астық импорттады.
Бұл ретте 2020 жылы Өзбекстан Ауғанстанға 721 мың тонна ұн, 2021 жылы – 949,1 мың тонна ұн жеткізді. Сонымен қатар, 2022 жылы Өзбекстан БҰҰ-ның Ауғанстанға гуманитарлық ұн жеткізу тендерін жеңіп алды.
Тақырып бойынша оқу: Қазақстанда ұн мен астық экспорты бойынша болжам ұсынылды
Сонымен қатар, Өзбекстанда өз Ауыл шаруашылығы өндірісін дамыту бойынша ауқымды жоспарлар бар. Ондағы дәнді дақылдардың орташа өнімділігін тыңайтқыштар енгізу, арамшөптермен жүйелі күресу, дәнді дақылдар алқабын 585 мың гектарға кеңейту және басқа да шаралар есебінен 68 ц/га дейін жеткізу жоспарлануда. Аграрлық саланы дамытуға және кәсіпкерлікті қолдауға 1 млрд доллардан астам қаражат бөлу жоспарлануда.
Ауыл шаруашылығы және азық-түлік өнімдерінің экспорты 2023 жылы Өзбекстан экспорттың жалпы көлеміндегі өңделген өнімнің үлесін 30% - дан 37% - ға дейін ұлғайта отырып, 1,6 млрддолларға дейін ұлғайтуды жоспарлап отыр.
Айта кетейік, Asia Grain Conference 10-мерейтойлық халықаралық конференциясы Алматыда 25-26 сәуірде өтеді. Оның ұйымдастырушылары АӨК-Информ Азия EXPO Time және Inter Standart Consult компанияларымен бірлесіп болды.