Қазақстанда жемдік ұн зауыттарының ашылу серпілісі орын алды
Қазақстанның Астық одағы ағымдағы маусымда жемдік ұнының экспорты бойынша өз болжамын 1,55 млн тоннадан 1,85 млн тоннаға дейін арттырды. Жеткізілімдердің өсуі Ресейдің шекаралас аймақтарынан әкелінетін астықтың қосымша көлемін қажет етуі мүмкін. Бұл туралы Қазақстанның Астық одағының талдау департаментінің басшысы Евгений Карабанов мәлімдеді.
Сарапшының пікірінше, келесі маркетингтік жылы Қазақстаннан Қытайға жемдік ұнының экспорты Қытай мемлекеттік органдары тарапынан қандай да бір шектеулер болмаған жағдайда 2,5 млн тоннаға дейін өсуі мүмкін.
Астық одағының деректері бойынша мамыр айында Қазақстаннан жемдік ұнның рекордтық көлемі - 264,6 мың тонна экспортқа жөнелтілді. Бұл сәуір айымен салыстырғанда 44,8 мың тоннаға (20%) артық. Ағымдағы МЖ басынан бері жемдік ұн экспортының жалпы көлемі 1 млн 472,1 мың тоннаны құрады, бұл 2023/24 МЖ-ға қарағанда 1,9 есе көп. Экспорттың 98%-ы Қытай тарапынан сұраныспен қамтамасыз етілді.
Сарапшы жемдік ұн Қытайда дайын мал азығы мен құс етін өндірудің негізгі шикізаты екенін атап өтті. Қытайдың солтүстік-батысындағы (Шыңжаң - Ұйғыр автономиялық ауданы) Қытайдағы астық өндірудің негізгі орталықтарынан едәуір қашықтығы Қазақстаннан жемдік ұн импортын экономикалық тұрғыдан ақтайды. ҚХР-ға жемдік ұн импортына бидайдан айырмашылығы баж салынбайды, оның мемлекеттік квотадан тыс Қытайға импортына баж салығы 65% құрайды.
Жемдік ұнды өндіру үшін барлық сыныптағы бидай мен арпа қолданылады. Негізгі талап - ақуыздың мөлшері және күлдің жоғарылауы (тағамдық мақсатта қолданылмау үшін). Әдетте, жемдік ұнның құрамындағы бидай мөлшері 80%, арпа мен басқа да дәнді дақылдар мөлшері 20% құрайды.
«Соңғы жылы Қазақстанда жемдік ұн өндіретін кәсіпорындар құрылысында серпіліс байқалды. Бұл кәсіпорындардың құрылысы тез жүзеге асырылады, олар үлкен технологиялық күрделілігімен және капитал сыйымдылығымен ерекшеленбейді. Қазақстандық компаниялардан басқа, қытайлық компаниялар жемдік ұн өндіру нарығына өз инвестицияларымен белсенді түрде кіруде. Ай сайын 2-3 жаңа кәсіпорын ашылады», - деді Евгений Карабанов.