Ақмола облысында жыл сайынғы шөп тапшылығы 60%-ға жетеді
Ақмола облысының фермерлері жемшөп дайындау үшін өнімділігі төмен табиғи шабындықтар мен жайылымдарды, сондай-ақ шөп өнімділігі гектарына 5-7 ц-ден аспайтын көпжылдық шөптердің өнімділігі төмен ескі егістіктерін пайдаланады. Егістік жерлерге жемшөп өндіру үшін бір жылдық және көпжылдық жемшөп дақылдары егіледі, олардың облыстың егіс алқаптарының құрылымындағы үлесі 2023 жылы 30,9%-ды құрады. Бұл тұрақты жемшөп қорын құру үшін жеткіліксіз.
Мұндай мәліметтерді Бараев атындағы АШҒӨО мамандары ұсынды.
ҚР Ұлттық статистика бюросының ақпаратына сәйкес, Ақмола облысында ірі қара малдың саны 461 мыңға жуық, ұсақ малдың саны 650 мың, жылқының саны 200 мың.
1 шартты бас рационының белгіленген нормаларына сәйкес ірі қара малға тәуліктік қажеттілік 5 кг, ұсақ мал үшін – 1 кг, жылқылар үшін - 10 кг. Солтүстік Қазақстан жағдайында 180 күнге дейінгі тұрақты кезеңдегі қажеттілікті қамтамасыз ету үшін ірі қара мал үшін 415 мың тонна, ұсақ мал үшін 117 мың тонна, жылқылар үшін 360 мың тонна жоғары сапалы шөп дайындау қажет. Қора кезеңінде сақтандыру қорын ескере отырып, малдың барлық түрлері үшін өрескел жемге қажеттілік шамамен 1 млн тоннаны құрайды.
Сүт кешендерінде жыл бойы малды ұстауды және мал басының көбеюін ескере отырып, бұл қажеттілік жыл сайын артады.
Сонымен қатар, Ақмола облысындағы табиғи шабындықтардың ауданы 242,1 мың га құрайды, орташа өнімділік жылдар бойынша гектардан 2-5 ц-ден аспайды, бұл жалпы мал азығына деген қажеттіліктің 15%-ын ғана қамтамасыз етуге мүмкіндік береді (145 мың тоннадан аспайды).
Өткен жылдардағы егістерді ескере отырып, бір жылдық және көпжылдық жемшөп шөптерінің егістіктерінде 2023 жылы 223 мың га болды. Соңғы он жылда облыс бойынша шөптің орташа өнімділігі гектардан 9-12 ц құрады, бұл жыл сайынғы жемге деген қажеттілікті тек 20,6-27,5%-ға (201-268 мың тонна) жабады.
Яғни, Ақмола облысында жемшөптің жалпы өндірісі 400 мың тоннадан немесе қажеттіліктің 40%-нан аспайды.
Жем тапшылығы фермерлерді 3-10 км радиуста елді мекендердің айналасындағы жайылымдарда ауылшаруашылық жануарларын үнемі жайылымға шығаруға мәжбүр етеді. Бұл соңғы 10-15 жылда табиғи жем-шөп алқаптарының тозуына әкелді. Қазіргі уақытта Ақмола облысындағы тозған жайылымдардың ауданы ҚР Жер ресурстары комитетінің деректері бойынша 1,9 млн гектарға жетті.