Қазақстанда АгроКеруен Егістік 2024 басталады

Фото көзі: ElDala.kz

ElDala.kz командасы "АгроКеруен Егістік 2024" шарасына аттанып жатыр. Біздің мақсатымыз - ел фермерлерінің жаңа аграрлық маусымға қалай дайындалып, қандай жағдайда егіс жүргізіп жатқандығының объективті бейнесін көрсету. Бұл жобада бізді әрбір қазақстандық аграрийіне белгілі серіктестер "ЕуроХим" және "Эридон-Қазақстан" компаниялары қолдады.

Біз алты облысқа - Абай, Павлодар, Ақмола, Солтүстік Қазақстан және Қарағанды облыстарына барамыз. Маршрутта 16 шаруашылық бар, олардың әрқайсысында ElDala.kz оқырмандарына көрсететін және бөлісетін көп нәрсе бар.

Тұқымдар мен мерзімдер

2024 жылғы аграрлық маусым бірнеше себептерге байланысты оңай емес. Басты мәселе - өткен жылдың ылғалды күзіне байланысты көптеген шаруашылықтар сапалы тұқым жинай алмады және жаңа егіс үшін қиын жағдайға тап болды. Әрі қарай әрекет етудің бірнеше нұсқасы бар: басқа жақтан тұқым сатып алу, тәуекелге барып, тауарлық бидаймен себу немесе өнген астықты себу? Фермерлер қандай нұсқаны және неге таңдайтынын біз АгроКеруен барысында білеміз.

Бұл жағдайда сарапшылар тұқымдарды алдын-ала егу сияқты маңызды процедураға назар аударуға кеңес береді. Бұл агротехникалық іс-шара басқаларға қарағанда көбірек пайда әкеледі. Сонымен қатар, оның бірегей экономикалық тиімділігі бар: ең аз шығындармен егу алдындағы өңдеу болашақ дақылдарды аурулардан, зиянкестерден және арамшөптерден қорғайды және дұрыс жүргізілсе, басқа мақсаттарға қол жеткізуге мүмкіндік береді. Атап айтқанда, "Эридон Қазақстан" мамандары тұқымдарды минералды және органикалық заттармен қанықтыратын және өсімдіктердің тамыр жүйесінің күшті дамуын қамтамасыз ететін препараттар кешенімен тұқымдарды егу алдындағы өңдеу бойынша өздерінің дайын шешімін ұсынады. Әрі қарай, бұл қолдау өсімдіктерді күйзелістен қорғайды, өйткені дамыған тамыр жүйесі құрғақшылық жағдайында да ылғал мен қоректік заттарды тиімдірек шығара алады. Сондай-ақ, "Эридон Қазақстан" дайын шешімі тұқымның өнгіштігі мен өну энергиясын қарапайым, бірақ өте маңызды пайызбен жақсартады.

Биылғы маусымның тағы бір мәселесі - себу мерзімін кешіктіру. Шындығында, күзгі су тасқыны мен еріген судың көп мөлшеріне байланысты өрістер баяу және біркелкі емес кебеді. Сонымен қатар, арамшөптер тез дамиды. Фермерлер егістіктер толығымен құрғағаннан кейін ғана бастай алатын арамшөптермен күресу тым ұзақ уақытты алады және егістің аяқталуы маусымның бірінші аптасында ауысуы мүмкін деп қауіптенеді. Бұл бидайды басқа дақылдармен - жемдік немесе жемшөппен алмастыру қажеттілігіне әкеледі.

Ақша және тыңайтқыштар

Тағы бір дәстүрлі қиындық - егіске айналым қаражатының жетіспеушілігі. Өткен жылдың өнімі суланғандықтан, ол арзан бағамен, көбінесе шығынға сатылды. Фермерлер қиын қаржылық жағдайға тап болды. Мемлекет төлемдерді кейінге қалдыру арқылы қолдау шараларын енгізді. Сондай-ақ Азық-түлік корпорациясы мен Аграрлық несие корпорациясы арқылы жеңілдікті бағдарламалар бойынша далалық жұмыстарға қаражат беріледі.

Атап айтқанда, "Кең дала" АНК бағдарламасы 2025 жылғы 1 наурызға дейінгі мерзімге жылдық 5%-бен несие алуға мүмкіндік береді.

Бұл ретте Қазақстан аграрийлерінің де оң үміттері бар. Артық ылғал пайда әкеледі, бұл егін үшін жақсы бастапқы жағдайларды қамтамасыз етеді. Бұл тыңайтқышты енгізуді келешекті етеді (олар міндетті түрде әсер етеді), сонымен қатар маусымның соңына дейін өсімдіктерді қолдайды. Шілдеде Қазақстанда дәстүрлі түрде жаңбыр жауады, ал егер табиғат қолайлы болса, онда жауын-шашын өсімдіктерді өте маңызды фазаларда - түтіктену, масақтану, дәндену кезінде қолдайды. Бұл жағдайда орташадан төмен емес өнім алуға болады.

Бұл жағдайда дұрыс қоректендіруді қамтамасыз ету маңызды. "ЕуроХим" компаниясы өз өнімдерінің ішінде Қазақстанға фермерлер арасында сульфоаммофос сияқты танымал тыңайтқышты жеткізеді. Бұл барлық жағынан әмбебап: оны кез-келген дақылға қолдануға болады, сонымен қатар кез-келген ыңғайлы әдісті таңдауға болады - буға, себу алдында немесе себу кезінде.

Әртараптандыруға баса назар аудару

Айта кетейік, ҚР Ауыл шаруашылығы министрлігі тыңайтқыштарды енгізу көлемін 2023 жылы 679 мың тоннадан 2024 жылы 1,5 млн тоннаға дейін ұлғайту міндетін қойды. Осы міндетті шешу үшін еліміздің аграрийлерінің тыңайтқыштарды сатып алуына мемлекеттік қолдау күшейтілді.

Сондай-ақ, қазіргі егіс алқабының ерекшелігі ҚР Ауыл шаруашылығы министрлігі егіс алқаптарын әртараптандыру міндетін қойды. Бидай егуді 429 мың гектарға қысқарту туралы шешім қабылданды (2023 жылы 13 млн 720 мың гектардан 2024 жылы 13 млн 290 мың гектарға дейін). Майлы дақылдар алқабын 3 млн 186 мың га (+386 мың га) дейін және жемшөп алқаптарын 3 млн 206 мың га (+68 мың га) дейін ұлғайту қажет.

2024 жылы Қазақстанда көктемгі егіс алқабы 23 млн 800 мың гектарды құрауы тиіс. Бұл 2023 жылдан 200 мың гектарға кем. Бидайдан басқа, ылғалды көп қажет ететін дақылдардың егу алаңын азайту керек: күріш - минус 6,4 мың га, 93,9 мың га дейін, мақта - минус 16 мың га, 100 мың га дейін. Картоп пен қант қызылшасының көлемі ұлғаяды.

Алдағы күндері "АгроКеруен Егістік 2024" серіктестері - "ЕуроХим" және "Эридон Қазақстан" компаниялары жаңа аграрлық маусымда қандай тәуекелдер мен мүмкіндіктерді көретінін егжей-тегжейлі айтып береміз. Ал 16 мамырдан маусымның басына дейін сіздердің назарларыңызға еліміздің өрістерінен күн сайын репортаждар ұсынатын боламыз.

АгроКеруен туралы ElDala.kz сайтынан, біздің YouTube арнамыздан және әлеуметтік желілерден көріңіз. Бізбен бірге болыңыз!

Сергей Буянов