Үкімет астық экспорты құнының екі есе өсуін тоқтатты

Фото көзі: ElDala.kz

Қазақстанның темір жол тасымалының монополисі "Қазақстан темір жолы" компаниясы 7 наурыздан бастап магистральдық темір жол желісінің қызметтеріне коэффициенттерді арттыруды қолданысқа енгізді. Олар 3 есе арттыру коэффициенті енгізілген астық жүктері мен ұнды қоса алғанда, тауарлардың кең тізіміне әсер етті.

Бұл, мысалы, Солтүстік Қазақстаннан Өзбекстанға бір бидай вагонын жөнелту құны екі есеге, 500 мың теңгеден 1 млн теңгеге дейін өскеніне әкелді.

Алайда, астық пен ұн экспортының көтерілген тарифтері бірнеше күнге созылды, ал 11 наурызда есептеу бағдарламасы коэффициентті есепке алмай, бұрынғы тарифті қолдана бастады. Үкімет салалық бірлестіктердің дәлелдерін тыңдап, бидай, арпа және ұнды шетелге жөнелту коэффициентін енгізуді жойды.

Бұл туралы ElDala.kz порталына KazGrain ұлттық экспорттаушылар қауымдастығының директорлар кеңесінің төрағасы Қанат Көбесов айтып берді.

Қарсы дәлелдер қандай болды? Қазір қазақстандық компаниялар үшін астық пен ұн экспортына арналған теміржол тарифі Қазақстан аумағы арқылы Орталық Азияға астық пен ұн жеткізуге арналған ресейлік трейдерлер үшін транзиттік тарифтен едәуір төмен.

Бұл ретте ресейлік бидайдың өзіндік құны Қазақстаннан әлдеқайда төмен, өйткені Ресейде ылғалдылық жоғары болғандықтан, өнім жоғары.

Осылайша, Қазақстан мен Ресей үшін Орталық Азияға жеткізілімдердің көлік шығындары теңестірілген жағдайда, ресейлік ауыл шаруашылығы өнімдері арзан бағаға байланысты артықшылықтарға ие болады және сол Өзбекстаннан қазақстандық астықты немесе Ауғанстаннан қазақстандық ұнды ығыстырып шығарады.

МТЖ қызметтеріне қазақстандық трейдерлер үшін 3 есе арттыру коэффициентін енгізу ресейліктер мен қазақстандықтар үшін тарифтер іс жүзінде теңестірілетіндей жағдай туғызды. Басқаша айтқанда, "ҚТЖ" шешімі қазақстандық астық пен ұнды сатуға зиян келтіре отырып, ресейлік ауыл шаруашылығы өнімдерінің Орталық Азия нарықтарына кеңеюін қолдады. Бұған жол бермеу үшін Үкімет жағдайға араласуға мәжбүр болды.