Қазақстанның Ұлттық Банкі базалық мөлшерлемені 15,25%-ға дейін көтерді

Фото көзі: ElDala.kz

ҚР Ұлттық Банкінің Ақша-кредит саясаты комитеті базалық мөлшерлемені +/- 1 п.т. дәлізімен жылдық 15,25% деңгейінде белгілеу туралы шешім қабылдады. Шешім жаңартылған болжамдар мен инфляция тәуекелдері балансының бағалауын ескере отырып қабылданды, деп Ұлттық банктің баспасөз қызметі хабарлады.

Ұлттық банк Қазақстандағы жылдық инфляция қазан айында «Тарифті инвестицияға айырбастау» бағдарламасын іске асыру және теңгенің әлсіреуі аясында реттелетін қызметтердің айтарлықтай қымбаттауы кезінде 8,5% - ға дейін өскенін атап өтті. Инфляцияның тұрақты бөлігі де өсуде.

“Жоғары ішкі сұраныс жағдайында азық-түлікке жатпайтын тауарлар меннарықтық қызметтер бағасының өсуі инфляцияның жеделдеуіне ықпал етті. Бюджеттің кіріс бөлігін орындамауға байланысты жалғасып жатқан фискалдық ынталандыру есебінен экономика ішіндегі проинфляциялық қысым сақталуда. Қазан айында халықтың инфляциялық күтулері төмендегенмен, құбылмалы болып қалуда", - деп қаржы реттеушісі хабарлады.

Жаһандық инфляцияның жалпы баяулауы, еңбек нарығындағы шиеленістің әлсіреуі және іскерлік белсенділіктің баяулауы дамыған экономикалардағы сыртқы ақша жағдайларының біртіндеп жұмсартылуына әкелетіні атап өтілді. Сонымен қатар, сыртқы инфляциялық қысым соңғы айларда байқалған әлемдік азық-түлік бағасының өсуі және Ресейдегі жоғары инфляция мен айтарлықтай бағамдық ауытқулар нәтижесінде күшейе түсуде. Қаржы нарықтарындағы құбылмалылықтың айтарлықтай өсуі байқалады, бұл белгісіздік пен инфляциялық күтулердің өсуіне әсер етуі мүмкін

Сонымен қатар, Ұлттық Банк базалық сценарийде Brent маркалы мұнай бағасын болжамды кезеңнің соңына дейін орта есеппен барреліне 70 долларға дейін төмендету жағына қарай қайта қарау туралы хабарлады.

"2024 жылға болжанған инфляция 8-9%-ға дейін нақтыланды. 2025 жылға арналған болжам – 6,5-8,5%-ға дейін, 2026 жылға арналған болжам 5,5-7,5%-ға дейін өсу жағына қарай қайта қаралды. Инфляцияның орнықты бөлігі 2026 жылы 5%-ға жақын қалыптасады. Жалпы инфляция 2027 жылы нысанаға жақын қалыптасады деп күтіледі. Алдағы жылдарға инфляция бойынша неғұрлым жоғары болжам фискалдық ынталандырудың кеңеюіне, тұрғын-үй коммуналдық қызметтер (ТКҚ) реформаларының жалғасуына, айырбастау бағамының әлсіреуіне және сыртқы инфляциялық қысымның күшеюіне байланысты",- деп атап өтті Ұлттық Банкте.

Инфляция болжамының тәуекелдері ішкі сұраныс тарапынан қысымның өсуіне, сыртқы инфляцияның жеделдеуіне және инфляциялық күтулердің артуына байланысты. Сонымен қатар мемлекеттік қаржыны тұрақтандыру құралдарына қатысты белгісіздік сақталуда. Реттелетін бағалар мен тарифтерді одан әрі өсуі, оның қарқыны мен мерзімі де болжамның маңызды тәуекелі болып қалып отыр.

2024 жылға болжанған Қазақстан экономикасының өсуі 4-4,5% деңгейінде нақтыланды. 2025 және 2026 жылдарға арналған болжам тиісінше 4,5-5,5% және 4,6-5,6%-ға дейін қайта қаралды. Неғұрлым төмен болжамдар мұнайдың сценарийлік бағасының төмендеуіне және бірқалыпты сыртқы сұранысқа байланысты.

Ұлттық Банктің бағалауы бойынша болжамды кезең ішінде экономика ішкі ұсыныс мүмкіндіктерінен асып түсетін сұраныстың кеңеюі жағдайында өседі. Бұл орнықты түрде проинфляциялық қысым көрсететін болады.

Қаржы реттеушісінің мәліметінше, валюта бағамының әлсіреуі, инфляцияның өсуіне байланысты нақты мәндегі пайыздық мөлшерлемелердің төмендеуі, сондай-ақ оның алдағы жылдарға арналған болжамдарының жоғарылауы аясында жиынтық ақша-кредит шарттары жеңілдетілген.

"Қаржы нарықтарында өскен құбылмалылықпен бірге бұл базалық мөлшерлемені көтеруді қажет етті. Қаржы және энергетика нарықтарындағы құбылмалылықты ескере отырып, Комитет инфляцияны орнықты баяулаутраекториясына тезірек қайтару және 5%-дық таргетке жету үшін жақын арада шешім қабылдау кезінде ақша-кредит саясатын қосымша қатаңдату қажеттілігін мұқият бақылайтын болады", - деп Ұлттық Банкте қосты.

Базалық мөлшерлеме бойынша кезекті жоспарлы шешім 2025 жылғы 17 қаңтарда сағат 12.00-де жарияланады.