Бидай бағасы ең төменгі деңгейге жетті

Фото көзі: ElDala.kz

Өткен аптада Қазақстанда 4 және 5 сыныпты бидай бағасының төмендеуі баяулады, бұл нарықтың түбіне жеткенін білдіруі мүмкін. Мұндай пікірді Қазақстанның Астық одағының талдау комитетінің басшысы Евгений Карабанов айтты.

Сарапшының айтуынша, сапасыз бидай бағасы төртінші апта қатарынан төмендеп келеді. 4-сыныпты бидайдың бағасы тоннасына 74-78 мың теңгеге жетті, 5-сыныпты бидайдың бағасы - 64-67 мың теңге. Өткен аптамен салыстырғанда осы сыныптардың құны тоннасына 1 мың теңгеге төмендеді.

Жалпы, Қазақстанның ішкі астық нарығы өткен аптада тұрақты болды. Евгений Карабановтың мәліметінше, желімшесі 23-24 (87-91 мың теңге/тонна) және желімшесі 25-26 (90-94 мың) 3-сыныпты бидайдың, сондай-ақ арпаның (75-79 мың теңге/тонна) бағасы 1 мың теңгеге төмендеген.

Желімшесі 27 (108-112 мың теңге/тонна), 28-29 (117-121 мың) және 30+ (126-129 мың) 3-сыныпты бидайдың бағасы өзгеріссіз қалды.

Сарапшының мәліметінше, бидайдың кейбір түрлеріне DAP Сарыағаш жеткізу шарттарындағы экспорттық бағалар өскен:

• Желімшесі 27 (235-240 USD/) және 28-29 (250-255 USD/t) 3-сыныпты бидайдың бағасы 5 USD/t өсті;
• Желімшесі 30+ (280-285 USD/t) 3-сыныпты бидайдың бағасы 10 USD/t өсті.

DAP Сарыағаштағы 4-сыныпты бидайдың экспорттық бағасы 1 USD/t (184-189 USD/t) шамалы төмендеді.

Желімшесі 23-24 (199-203 USD/t) және 25-26 (210-215 USD/t) 3-сыныпты бидайдың, сондай-ақ 5-сыныпты бидайдың (175-178 USD/t) экспорттық бағасы өзгеріссіз қалды.

«Сапалы бидай бағасының көтерілу себептері - отандық ұн тартушылар мен экспорттаушылар тарапынан сұраныстың артуы кезінде нарықтағы ұсыныс тапшылығы», - деп Евгений Карабанов түсіндірді.

Сонымен қатар арпаның экспорттық бағасы барлық бағыттар бойынша төмендеді:

• DAP Сарыағашта - 7-8 USD/t, 180-185 USD/t дейін;
• FOB Ақтауда - 5 USD/t, 200-205 USD/t дейін;
• DAP Достық/Алтынкөлде - 4-5 USD/t, 187-192 USD/t дейін.

Сарапшы бұл төмендеуді Иран мен Қытай тарапынан сұраныстың әлсіздігімен, сондай-ақ теміржол тарифтері мен жүк тасымалы тарифтерінің өсуімен байланыстырады.

Жауын-шашынның салдарынан елде егін жинау қарқыны қайтадан баяулады. АШМ деректері бойынша 29 қыркүйектегі жағдай бойынша 12 млн га (дәнді және дәнді-бұршақты дақылдардың жалпы ауданының 74,9%) жиналды, орташа өнімділігі 15,3 ц/га болған кезде 18,4 млн тонна астық бастырылды. Сондай-ақ 1 млн тоннадан астам майлы дақылдар жиналды. Евгений Карабанов бидайдың сапасы жақсармайтынын, керісінше, 4 және 5-сыныпты бидайдың үлес салмағы өсетінін атап өтті.

«Дәнді дақылдардың өнімділігі орташа көпжылдықтан жоғары, бірақ ауа-райы жағдайлары егін жинауды жандандыруға мүмкіндік бермейді, бұл оның саны мен сапасын жоғалтуға әкеледі. 3-сыныпты бидай мен 4-ші және 5-сыныпты астық арасындағы бағаның айырмасы айтарлықтай болады, сонымен қатар желімшесі 23-24 және 28+ 3-сыныпты бидай арасындағы бағаның айырмасы айтарлықтай болады. Сапалы бидай ішкі және сыртқы нарықтарда сұранысқа ие. Сапалы бидай бағасының одан әрі өсуі сөзсіз», - деп сарапшы қорытындылады.

Оның пікірінше, логистиканың қымбаттауына және сапалы бидайдың тапшылығына байланысты сыртқы нарықтарда бағаның өсуі күтілуде.