Қазақстанда мал жейтін жем-шөп бағасы шарықтап тұр
Биылғы жылы Қазақстанның көптеген өңірлерінде жем-шөп табуға қатысты қиындықтар туындауда. Себебі көктем суық, жауын-шашын аз болды, суару үшін судың жетіспеушілігі және техниканың қымбаттығы шөп жинауға әсер етті. Ал күзде фермерлер жаппай мал сата бастауы мүмкін. Бұл туралы Facebook-те «Атамекен» Ұлттық палатасының басқарушы директоры, агроөнеркәсіптік кешен және тамақ өнеркәсібі департаментінің директоры Ербол Есенеев хабарлады.
«Қазір шөп шабатын маусым, фермерлер кем дегенде бір жылға арнап, құрғақ және шүйгін жем-шөп дайындауы керек. Малды 100% сапалы азықпен қамтамасыз еткенде ғана жақсы төл алып, сапалы өнімге (сүт, ет) қол жеткізуге болады. Өкінішке орай, негізінен жеке шаруашылықтағы мал шөппен және құрама жеммен қоректенеді. Шырынды сапалы азықпен тек ірі шаруашылықтар қамтамасыз етілген, тіпті барлық ауданда емес», - деп атап өтті Ербол Есенев.
Тақырыпқа байланысты оқу: Қазақстанда жем дайындауға арналған бес жылдық бағдарлама жасалды
Оның айтуынша, биыл еліміздің оңтүстігінде азық-түлік бағасы айтарлықтай өсті. Мысалы, Жамбыл облысында өткен жылы бір түк шөп 400-500 теңге, ал қазір - 1000-1200 теңге. Бір түкте жалпы 18-20 кг шөп бар, шөптің бағасы бір кг үшін 60-65 теңгеден асады.
«Егер жем–шөп бағасы осылайша қымбат бола берсе, күзде фермерлер өз малдарын жаппай арзан бағамен сатуы мүмкін, өйткені қыста малды қолда ұстау тиімсіз болады. Әрине, мал тапшылығы ет пен сүт бағасының қымбаттауына әкеледі. Алдын ала есептеулер бойынша, ет бағасы жыл соңына қарай бір кг үшін 3 мыңнан асуы мүмкін», - деп есептейді сарапшы.
Тақырыпқа байланысты оқу: БҚДА жем бағасының қымбат болу себебін анықтауда
Мәселені шешу үшін, оның пікірінше, жер мәселесіне қатысты шұғыл шаралар қабылдау керек, инфрақұрылым мен технологияларға қаражат салу қажет. Қалыптасқан жағдайды жақсарту үшін шабындықтар мен жайылымдарға шөп егіп, егістіктерді суару арқылы түзетуге болады.
Сонымен бірге фермерлерді, соның ішінде ұсақ фермерлерді техникамен - тракторлармен, шөп шапқыштармен, пресс-жинағыштармен және т.б. жабдықтау қажет.
«Мұндай бизнесті «бастау үшін» шамамен 140-150 млн теңге керек, бірақ сапалы азықтарды дайындауды бастағаннан кейін фермер өзіндегі мал басын көбейтіп, ұзақ жылдарға сапалы және арзан азықпен қамтамасыз ете алады. Әрине, тек семіз және сау мал ғана бизнестің жоғары рентабельділігін қамтамасыз ете алады», - деп атап өтті Ербол Есенеев.