Қазақстан астық тұқымынсыз қалуы мүмкін

Тамыз айында Қостанай облысында ұзақ жауған жаңбыр егін жинау науқанын бастауға  кедергі келтіріп қана қоймай, сонымен қатар фермерлерге жаңа қиындықтар әкелді. Елдегі ең ірі холдингтердің бірі - Olzha Agro арамшөптердің жаппай өсуінен астық сапасының төмендеуін атап өтуде. Егер соңғысы кішігірім қиындықтарға жатса, онда біріншісі, жауын шашынның көп болуы өндірушілер үшін шындығында да қиындық тудыратыны белгілі.

Тақырыпты оқу: Жаппай егін ору науқанына жаңбып әсер етуде

Осындай жағдай өткен маусымда да байқалды, деп еске алды «Олжа Агро» компаниясының бас директоры Айдарбек Ходжаназаров. Қыркүйек айында басталған жаңбыр астық сапасының төмендеуіне себеп болды. Оның үстіне, мәселе тек жаңбыр глютенді шайып қоймай, егісте қалған дән өне бастады. Биылғы жылдан бастап, жазғы аптап ыстыққа байланысты көптеген алқаптарда тұқым тамыз айында піскен, жаздың соңындағы жаңбыр да астықтың өнуіне себеп болды. Қазіргі кездегі негізгі қауіп - тұқым сапасының төмендеуі.

- Мәселе өте маңызды болды, ал егін туралы айтар болсақ, астық түсіміне назар аудару керек, - деді Айдарбек Ходжаназаров. - Егер өніп кеткен дән көп болса, біз көктемде  тұқым жетіспеушілігіне тап боламыз. Тұқыммен қамтамасыз ету мәселесін алдын-ала ойластырған дұрыс, өйткені тұрақты өнім алудағы басты шарт осы.

Тақырыпты оқу: Қазақстанда астық болжанған мөлшерден 0,5 млн тоннаға төмен

Холдингтің сегіз шаруа қожалығы орналасқан Қостанай облысының Ұзынкөл ауданында тамыздың 4 мен 20 аралығында үзіліссіз жаңбыр жауды. Жауын тоқтағаннан кейін де егін алқабындағы астық ылғалды болғандықтан бірнеше күн бойы астық өсірушілерге жинауға рұқсат етілмеді: себебі ылғалдылық деңгейі 14-тен 18% -ға дейін, ал көрсеткіштер 20-25% құрады.

Тақырыпты оқу: Биылғы астық сапасы былтырғыдан төмендеу

Жауын-шашынның көптігінен егістіктегі дәнді дақылдар өне бастады. Бұл астықтың құнын шамамен 10% төмендетеді. Ең қиыны «Рос Бидай», «Золотой Колос» және «Алабұға» шаруа қожалықтарында, кейбір егістерде мұндай астықтың үлесі 20% жетеді. Басқа шаруа қожалықтарында, мысалы «Ұзынкөл», «Салдық», «Арзамас» өсіп шыққан астықтың пайызы 0,1% деңгейінде  болды.

Тамыздың аяғы - қыркүйектің басындағы ауа –райы фермерлер үшін қолайлы болып, жер құрғақ болды. Еңбеккерлер егістікке шығып, егін жинауға кірісті. 3 қыркүйек күнге дейін алқаптағы астықтың 40% дерлігі орылды.

Суреттегі оң жақта Ермек Нұғманов

«Егін жинау қызу жүріп жатыр», - деді «Олжа Агро» Ұзынкөл облысындағы аймақтық директоры Ермек Нұғманов. - Біздің облыстағы егістігіміздің жалпы ауданы 90 мың га құрайды, оның ішінде бидай - 62 мың га, арпа - 6,3 мың га, зығыр - 16,3 мың га. Алқаптың  қалған бөлігіне бұршақ, дәнді қоспалар және т.б. дақылдар отырғызылды.

Тақырыпты оқу: Қазақстанда 7 млн тоннадан астам астық және бұршақ дақылдарының тұқымы себілді

Бұл өңірде бидай екі жолмен жиналады - тікелей және бөлек аралас әдіспен. Егістікті тазарту әдісі де қолданылады, бұл егістіктегі қарды ұстап тұруға қажетті сабандарды жинауға мүмкіндік береді. Биылғы жылы холдинг күздік дақылдар өсіруде, сондықтан олар өңірүшін жаңа дақылдың түрін, яғни күзгі рапс егуді жоспарлап отыр.

3 қыркүйекте «Олжа Агро» холдингі 196 845 гектардың 73 293 гектарын орды, 101 238 тонна астықты бастырды және 44 347 тоннасын элеваторға жеткізді. Орташа өнімділік - 13,8 ц / га.

Зығыр 5910 гектардан жиналды, оның жалпы ауданы 46954 га, ал егін жинау басталғаннан бергі орташа өнімділік - 5,9 ц / га.

Тақырыпты оқу: Аймақтарда егін ору науқаны қалай өтуде

Холдинг егін жинаумен бірге күздік дақылдар - күздік рапс, тритикале, қара бидай, бидай және көпжылдық шөптерді егу жұмыстарын жүргізуде.

Осылайша, 3 қыркүйектегі жағдай бойынша жоспарланған 2 438 га алқаптың 2126 гектарына күздік рапс егілді, 9035 га жердің 4612-сіне күздік қара бидай, ал жоспарланған 10976 га-ның 3694-іне күздік бидай себілді.

Жұмыс қарқынды жүруде, себебі әрбір күн егістік үшін маңызды болып табылады.

Сурет пен видеоның авторы Сергей Алексеенок.