Біздің парақшамыздан Қазақстандағы агробизнестің соңғы жаңалықтарын бірінші болып біліп отырыңыз Facebook, арнада Telegram, бізге жазылыңыз Instagram немесе біздің пошталық жіберу.
Қазақстанда киіктер мен шегірткелерден егінді сақтандыруды енгізу жоспарлануда
17 июня 2024
Қазақстанның Үкіметі Агроөнеркәсіптік кешендегі сақтандыру түрлерін кеңейтуді, оған шегірткелер мен киіктерден егінді сақтандыруды енгізу мүмкіндігін талқылауда. Бұл туралы премьер-министрдің баспасөз қызметі хабарлады.
Аграрлық секторды сақтандыруды мемлекеттік қолдау көлемі өсуде. Егер 2021 жылы сақтандыру сыйлықақыларын субсидиялауға республикалық бюджеттен 1 млрд теңге бөлінсе, 2023 жылы 2,5 млрд теңге болса, 2024 жылға қосымша қажеттілік 2,7 млрд теңгені құрайды.
«Өткен жылы өсімдік шаруашылығы саласында 142 шарт жасалды, 279 074 га алаң сақтандырылды. 2024 жылдың бес айының қорытындысы бойынша 261 шарт жасалды, оның шеңберінде 490 225 га алаң сақтандырылды. Осылайша, ағымдағы жылдың бес айында ғана өсімдік шаруашылығындағы сақтандыру 2023 жылмен салыстырғанда 75%-ға өсті», — деді ауыл шаруашылығы вице-министрі Ербол Тасжүреков Үкіметтегі кеңесте.
Сондай-ақ, ол биылғы жылы қайта сақтандыру компаниялары егіс алқаптарын құрғақшылықтан және барлық аудандардағы артық ылғалдан сақтандыру лимиттерін белгілегенін атап өтті. Бұл фермерлердің шектеулі санына ғана субсидия алуға мүмкіндік береді.
Жағдайды агроқұрылымдық сақтандыру қауымдастығының кеңес мүшесі Елдос Әуезбеков түсіндірді.
«Егер төлемдер мен сыйлықақылардың арақатынасы туралы айтатын болсақ, онда 2020 жылдан бастап 2023 жылға дейін сақтандыру төлемдері 6 млрд теңгеден астам, ал сыйлықақылар жинау – шамамен 3 млрд теңгені құрады. Төрт жыл қатарынан құрғақшылық болды, ал 2023 жылы құрғақшылықтан басқа ылғалдың көптігі болды – бұл да сақтандыру жағдайы. Бұл биылғы жылы сақтандыруға сұраныстың артуына ықпал етіп, сақтандыру лимиттерінен асып түсті», — деп атап өтті Елдос Әуезбеков.
Оның айтуынша, қайта сақтандыру компаниялары өткен жылдары да шектеулер қойған, бірақ фермерлердің төмен сұранысына байланысты оларға ешқашан жетпеген.
«Біз Швейцарияның қазіргі қайта сақтандыру компанияларымен келіссөздер жүргізіп жатырмыз. Кейбір неміс компаниялары шектеулерді 15 млн гектарға дейін көтеруге дайын, бірақ бізден мемлекеттен сату көлеміне кепілдік күтеді. Егер мемлекеттік қолдау шараларын алушылар үшін қарсы міндеттемелер (субсидиялар мен жеңілдікті несиелер) болса, біз көлемдерге кепілдік бере аламыз. Егер фермер өз аумағының кем дегенде 20%-ын сақтандыратын болса, онда бұл құрғақшылық пен артық ылғал кезінде банкротқа ұшырамауға мүмкіндік береді», - деді ол.
Оның айтуынша, сақтандырушылар киіктерден егістікті сақтандыру мүмкіндігін де зерттеген. Қайта сақтандыру нарығы спутниктік мониторинг арқылы жайылымдарда жасыл биомассаны сақтандырудың осындай өнімдерін қарауға дайын. Ол үшін GPS-трекерлердің көмегімен киіктердің қозғалысын бақылау қажет.
«Трекер киіктер табынының жетекшісіне бекітіліп, ол арқылы табынның қозғалысы бақыланады. Әрі қарай, киіктер барған кезде біз жайылымдардағы биомасса деңгейін қарастырамыз және ол азайған кезде егістік иесіне төлемдер жасалады. Бірақ бұл жағдайда қайта сақтандыру компаниялары үшін басты мәселе - мемлекет киіктердің санын қалай реттейді. Егер бұл сұраққа жауап болса, онда сақтандыру жүйесін жолға қоюға болады», — деп атап өтті Елдос Әуезбеков.
Сондай-ақ шегірткеден сақтандыру өнімдері бар. Цифрлық технологияның көмегімен дақылдарды фитосанитарлық қызмет химиялық заттармен өндегені тексеріледі. Екінші нұсқа - гиперлокальды метеостанцияларды, соққылар мен фотосуреттер арқылы шегірткелердің санын бақылайтын тұзақтарды орнату.
«Біз субсидиялау жүйесін өзгертеміз және оларды алу үшін фермерлерге қарсы талаптар қоямыз. Мемлекет өз ресурстарын нәтижеге жету үшін жұмсайды. Ал нәтиже - азық-түлік қауіпсіздігі және біздің кәсіпорындарды шикізатпен қамтамасыз ету. Міндеттемелердің бірі сақтандыру болады. Қолданыстағы құралдардан басқа, сақтандырудың қосымша түрлерін әзірлеу қажет: дақылдардың зақымдануынан және шегірткенің зақымдануынан. Біз барлық ұсыныстарды қарастыруға дайынбыз», — деп қорытындылады вице-премьер Серік Жұманғарин.
Кеңес қорытындысы бойынша АШМ Аграрлық несие корпорациясымен, Қазақстанның агроқұрылым және қаржыгерлер қауымдастығымен бірлесіп фермерлер үшін сақтандырудың тиімділігі мен қолжетімділігін арттыру тетіктерін әзірлейді деп шешілді. Сондай-ақ, жаңа сақтандыру өнімдерін, оның ішінде киіктерден, шегірткелерден және т. б. жасау мүмкіндігі зерделенетін болады.
