Біздің парақшамыздан Қазақстандағы агробизнестің соңғы жаңалықтарын бірінші болып біліп отырыңыз Facebook, арнада Telegram, бізге жазылыңыз Instagram немесе біздің пошталық жіберу.
Қазақстан Республикасында сүт өнімдерін таңбалау құны жыл сайын 3,3 млрд. теңге болады
29 сентября 2020
Азық-түлік тауарларын өндірушілер және қауымдастықтар Қазақстан Республикасының Президенті Қасым-Жомарт Тоқаевқа ЕАЭО аясында жоспарланған сүт өнімдеріне міндетті таңбалау енгізу туралы өтініш білдірді. Сала өкілдері өз ұстанымдарын бүгін баспасөз мәслихатында айтты.
«Іскер тұлғалар ресейлік серіктестердің ұсынған таңбалау тәсіліне қарсы екендіктерін жеткізді. Себебі бұл шара қымбатқа түседі. Мұндай міндетті, жапай таңбалауды енгізу жаңсақ пікір, себебі халықаралық тәжірибеде аталғандай тәсіл қолданбайды. Әдетте өнімді таңбалау тек тауарлардың өте аз ассортиментіне ғана енгізіледі» деп хабарланды бұл үндеуде.
Өндірушілер атап өткендей, 14 қыркүйекте ЕЭК Кеңесі сүт өнімдерінің жекелеген түрлеріне таңбалау енгізу туралы келісімге қол жеткізді. Сонымен бірге, қазақстандық уәкілетті органдар бұл процедураға қажетті жұмыстарды талдауды, пилоттық жобаны жасауды және сараптауды өткізбей-ақ бірден таңбалауды енгізуге келісім берді.
Тақырыпты оқу: ЕЭО сүт өнімдерін таңбалау мерзімін хабарлап, өзара келісті
Жоғарғы Еуразиялық экономикалық кеңестің отырысында Қасым-Жомарт Тоқаев дағдарыс жағдайында Одақ органдарының таңбалауды енгізуі қымбатқа түсіп, қиындық тудыратын айтты. Бірақ мемлекет басшысының тапсырмасына және өндірушілердің көптеген қарсылықтарына қарамастан, Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің бірінші орынбасары Әлихан Смайыловтың 7 қыркүйектегі хаттамалық шешімі бойынша Қазақстанда таңбалауды енгізуді жеделдету бойынша нақты шараларды белгілеп қойды.
Бұл шешім қазақстандық сүт өндірушілерді тығырыққа тірейді. Бұл жалпы тамақ өндірушілерінің наразылығын туғызды, өйткені қазақстандық мемлекеттік органдар ЕАЭО мүшелері елдің дайындығына сүйене отырып міндетті таңбалауды енгізу мерзімдерін дербес анықтауға құқылы деген негізгі ережесін елемеді. Оның орнына Қазақстанда өндірушілер үшін қолайсыз тәсіл енгізіліп, таңбалау жұмысы орындалатын болды.
«Біз ұсынылған тәсілге қарсымыз, өйткені біз өнімдердің басым көпшілігі үшін таңбалау экономикалық тұрғыдан үнемді емес деп санаймыз, ал контрафактілік деңгейі статистикалық ауытқуда көрсетілген», - деп жазылған бұл үндеуде.
Сала қатысушыларының пікірінше, ұсынылып отырған таңбалау іс жүзінде тұтынушының жеке тұлғаның төлейтін қосымша салығы болады, өйткені ұсынылған жүйеден қаражат жинау және бөлу мемлекеттік-жекеменшік серіктестік механизмі арқылы жеке қолдарға беріледі.
Алдын ала есептеулер бойынша тек сүт өнімдеріне арналған цифрлық кодтарды сатып алуға жыл сайынғы шығындар 3,3 млрд теңгені құрайды. Сондай-ақ, барлық өндірушілер үшін бір рет қолданылатын жабдықтың шығындары бар, олар өте қымбат және компанияның екі жыл ішіндегі кірісінің мөлшерінде болады.
Сонымен бірге, Қазақстан Республикасында тауарларды есепке алу жүйесі қол жетімді механизм арқылы - шот-фактуралар және электронды шот-фактуралар арқылы жүзеге асырылады және қосымша бюджеттік шығындар мен өндірушілердің айтарлықтай шығындары кетпейді.
Сондай-ақ, ЕАЭО елдерінің барлық өндірушілерінің өнімнің әрбір атауы бойынша егжей-тегжейлі коммерциялық құпия ақпарат жеке компанияның қолында болатынына сүт өндірушілер алаңдайды.
Тақырыпты оқу: ЕАЭО-ның іскери кеңесі сүт тағамдарын таңбайлауға қарсы болуда
Сүт өндірушілер аталған жүйені іске қосу кезінде үлкен технологиялық қиындықтарға тап болып, еңбек өнімділігіне әсер етеді деп қауіптенеді: өндіріс желілерінің жылдамдығының төмендеуі мүмкін, жүйенің істен шығуы салдарынан кодтар оқылмай , тасымалдау кезінде кодтардың бүлінуіне байланысты тауарлардың жоғалуы және т.б. жағдайлардың болуы мүмкін.
«Серіктестердің позициясын ойланбастан орындау Қазақстан экономикасы үшін орны толмас шығынға әкеледі. Тауар өндірушілер жабдықтар мен бағдарламаларды сатып алуға, оны күтіп ұстауға және тауарлардың бағасын түзетуге кететін шығындар өнім құнының өсуіне әкеледі. Сонымен қатар, ең көп қолданылатын тауарлардың бағасы едәуір өседі, бұл халықтың әлеуметтік қорғалмаған топтарына қатты соққы болады. Шағын және орта бизнестің едәуір бөлігі жабылуға мәжбүр болады, өйткені олар осы шараны жүзеге асыру үшін қосымша бір реттік шығындарды көтере алмайды», - дейді өндірушілер.
Осыған байланысты олар Қазақстан Президентіне «Атамекен» палатасымен бірлесіп, тауарларды міндетті таңбалауды енгізудің тұтастай алғанда Қазақстан экономикасына әсеріне талдау жүргізу туралы уәкілетті мемлекеттік органдарға тапсырма беру туралы өтінішпен жүгінді. Талдау тәуелсіз сарапшыларды қатыстыра отырып, парламентте және Атамекенде ашық пікірталаспен жүргізілуі керек.
Үндеу авторлары тауарлардың белгілі бір тобы үшін міндетті таңбалау енгізілген жағдайда, жаңа таңбалау жүйесін енгізудің орнына шот-фактуралар, электронды шот-фактуралар және виртуалды қойма арқылы енгізілген қолданыстағы қазақстандық қадағалау жүйесін өзгертуді талап етеді.
«Ұсынылатын таңбалау форматының қазақстандық өндірушілерге және жалпы экономикаға әсер ету дәрежесін, қазіргі және кейінгі кезеңдердегі тәуекелдер мен салдардың деңгейін ескере отырып, біз таңбалау сияқты маңызды шешімдер қабылдау үшін жеке жауапкершілікті белгілеуді талап етеміз», -деп жазылды бұл үндеуде.
Бұған дейін біз сүт өнімдерін таңбалаудың енгізілуі Ресейлік өндірушілерге бәсекелестікте қолайлы болатынын хабарлағанбыз. Сонымен бірге, Қазақстандағы міндеттемелерді орындаудан шағын кәсіптен бастап үлкен деңгейдегі барлық өңдеушілер зардап шегеді. Бөлшек сауда да проблемаларға тап болады. Қазақстанның сүт одағының мәліметтері бойынша, сүт зауыттарының өндірістік желілерін қайта жабдықтау өнімдердің бағасының шамамен 10% өсуіне әкеледі.
