Аммофос және аграрлық ғылым фермерге өнімді екі есе арттыруға көмектесті

2018 жылы ҚазАТУ ғалымдары зерттеу жүргізген бірнеше шаруашылықтардың астық алқаптарында агрохимиялық талдау қорытындылары бойынша, егістіктің  92-100%-ына фосфор жетпейтіндігі анықталды. Бұл элементтің жетіспеушілігі астықтың сапасына да, пісіп-жетілуіне де әсер етеді. Алынған нәтиже фермерлерге өндірістік көрсеткіштерін жақсарту үшін қай бағытта жұмыс істеу керектігін көрсетті.

Фосфорлы тыңайтқыштардың экономикалық тиімділігін ҚазАТУ жобасының қатысушыларының бірі болған Қарағанды облысындағы «Найдоровское»  ЖШС бағалады. Аталған шаруашылықта «ҚазФосфат» отандық өндіруші компанияның аммофосы қолданылады, олар егіс кезінде де, бу алқаптарында да осы тыңайтқыштар енгізеді.

"Біз талдау жұмыстарын жүргіздік-топырақтағы фосфордың мөлшері бір килограмға шамамен 12 миллиграмм болады. Бидай өсіру үшін ең қолайлы норма 30-35 болып саналады. Яғни, біздегі мөлшер орташа есеппен үш есе төмен. Әрине бұл жетіспеушілік болып табылады. Не себепті жағдай бұлай? Себебі көп жылдар бойы топыраққа ештеңе қосылмады. Енді сол жетіспеушілікті біз қалпына келтірудеміз. Тыңайтқыш тапшылығын жан -жақты толтыру керек, яғни суаруда және егу кезінде де енгізу керек», - деді ЖШС директоры Павел Лущак.

Тақырыпқа байланысты оқу: Қазфосфат өндірістік тыңайтқыш  шығаруды жоспарлауда

Негізінен тыңайтқыш бу алқаптарына қолданылады: көктемгі дақылдар үшін әр гектарға шамамен 160 кг аммофос салынады, ал күздік үшін - 200 кг дейін қосылады, өйткені олар ылғалмен жақсы қамтамасыз етілген. Бұл әр гектардан 40-45 ц алуға мүмкіндік береді. Шаруашылықтар жыл сайын өз алқаптарының астында төрттен бір бөлігін- 20 мың гектардан 5 мың га қалдырады.

Фосфор тыңайтқыштары өнімнің пісуін тездетеді. Шаруашылықтардың өз тәжірибелерінен байқағандарындай, кем дегенде 10-12 күн, ал кейбір жылдары-14 күнге ерте піседі. Сонымен қатар, фосфордың арқасында дақылдарда неғұрлым көп сабақ шығады, астық сапасы едәуір жақсарады: дәннің мөлдірлігі 4-8% - ға,глютеннің мөлшері 2-2, 4% - ға артады. Өнімділік жайлы айтар болсақ, 2018 жылы Найдоровскийдегі қатты бидай сұрыптарының мөлшері 50 ц/га-дан астам болды, ал биылғы 2020 жылы өте құрғақ маусымда астық көлемі 23 ц/га құрады, бұл облыс бойынша орташа есеппен екі есе артық.

Топырақтағы фосфордың мөлшері егіннің сапасына қалай әсер ететіні туралы А. И. Бараев атындағы АШҒӨО бас директоры Кенже Абдуллаевтың зерттеуінде айтылған. Ғалымның айтуынша, фосфор тыңайтқыштары астық өнімділігін арттырады, оның сапасын жақсартады, сонымен қатар орта есеппен 5-6 күнге ертерек пісуді тездетеді.

Сондай-ақ өсімдіктердің құрғақшылыққа төзімділігі артады, тамыр жүйесі жақсы дамиды және дақылдардың қоздырғыштарға деген төзімділігі артады. Фосфор тыңайтқыштарын қолданудың артықшылықтары туралы толығырақ келесі материалдан оқыңыз: «ҚазФосфат формуласы»: аммофос агробизнес табыстылығын қалай арттыруда.