Шырғалаңға түскен шаруашылық жайында

«Халықтық коммунистер» фракциясының мәжіліс депутаттары Премьер-Министрге жолдаған сауалында Қазақстандағы құс шаруашылығындағы асыл тұқымды және селекциялық жұмыстардың жойылғанын мәлімдеп, саланы жандандыру үшін белсенді шаралар қабылдауға шақырды.

«Қазіргі уақытта Қазақстанда құс өнімдерін өндіруге қажетті асыл тұқымды материалдар шетелден әкелініп, құс саны осылайша көбейтілуде. Құстардың бастапқы материалы шетелден сатып алынып, белгілі бір күйге келтіріліп, нарыққа шығарылады. Ауыл шаруашылық өндірісінің дамуы өнеркәсіптегі «бұрандаға» ұқсас күйде қалып отыр», - деді мәжіліс депутаты Айқын Қоңыров өз өтінішінде.

Оның айтуынша, отандық ауыл шаруашылық тауар өндірушілері шетелдік серіктестерге тәуелді, сонымен қатар Қазақстан өнімді жеткізуші елдердің селекциялық-асыл тұқымды жұмысын дамытуға қаржы салуда.

Тақырыпқа байланысты оқу: Жабай құстарды үркітудеміз: құс фабрикалары қалай қорғануда?

Коронавирустық пандемия кезінде шекаралардың жабылуына байланысты құстарды көбейтуге арналған материалдарды жеткізуде қиындықтар туындады. Бұл жағдай құс өндірісін арттыруда қауіп тудырады.

Сондай-ақ, басты мәселе - асыл тұқымды материалға арналған валюта шығындарының қымбаттауы, жылдық сатып алу 10-12 миллион долларға жетеді.Сонымен қатар, өндіріске қажетті жемшөп қоспалары мен вакциналардың бағасы да артуда. Мұның бәрі жұмыртқа мен құс етінің құнына кері әсер етеді.

Инфекциялардың таралуы сала үшін тағы бір қауіп болып тұр.

«Сырттан әкелінетін асыл тұқымды материалдар тексерілмейді. Ветеринариялық-эпизоотиялық жағдайдың жыл сайынғы нашарлауын есептесек бүкіл әлемде таралып жатқан қауіпті жұқпалы аурулардың әкелінуі мүмкін. Биылғы күзде Қазақстанда құс тұмауының жаппай таралуы осының дәлелі», - деп еске алды депутат.

Оның айтуынша, республикада асыл тұқымды базаны құру мақсатында қабылданған инвестициялық субсидиялар туралы ереже күткен нәтиже берген жоқ. 3 жыл ішінде бұл мәселеге отандық бизнес те, шетелдік инвесторлар да қызығушылық танытпады.

Тақырыпқа байланысты оқу: Қазақстанда 19 құс фабрикасын салу жоспарлануда

Сонымен бірге, Мәжіліс депутаттары Қазақстанда азық-түлік тауарлары бағасының айтарлықтай өскенін атап өтті, атап айтсақ, бір жыл ішінде 10,7% құрады. Жұмыртқа бағасы 18,8% болып, рекордтық деңгейде қымбаттады, қазақстандық құс еті де біртіндеп көтерілуде.

Осыған байланысты, депутаттар үкіметтен құс шаруашылығын одан әрі дамыту үшін асыл тұқымды құс өсірудің маңыздылығын мойындауға және салаға тиімді болу үшін қолданыстағы субсидиялау ережелерін қайта қарауға шақырады.

Олар сондай-ақ мемлекет құс өсіру үшін асыл тұқымды репродукторларды салу және кеңейту үшін өтемақы үлесін 80% дейін ұлғайту қажет деп санайды.

Мәжіліс депутаттарының тағы бір ұсынысы – құс шаруашылығында асыл тұқымды  тауық өсіру үшін отандық заманауи бағдарламаларды жүзеге асыруға жағдай жасау керек.