Үкімет сырттан әкелінетін мал импортының көп болуын түсіндірді

Nur Otan фракциясы мәжілісінің депутаттары бұған дейін үкіметке отандық асыл тұқымды ірі қара малды субсидиялау көлемін арттыру туралы ұсыныс айтып жүгінген болатын, олар импортталып алынатын мал үшін берілетін субсидия деңгейінен екі есе төмендігін жеткізді. Депутаттардың айтуынша, мемлекеттік қолдаудың жоғары болуына қарамастан асыл тұқымды мал саны жыл сайын 1% -ға ғана өседі, ал  бюджет қаражаты шетелге кетуде.

Тақырыпқа байланысты оқу: Депутаттар отандық асыл тұқымды малға субсидия көлемін көбейтуді сұрайды

Вице-премьер Роман Скляр депутаттың сауалына жауап ретінде айтқанындай, қазіргі таңда ҚР-да асыл тұқымды мал үлесінің өсуінің оң динамикасы байқалады. Егер 2010 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша барлық санаттағы шаруа қожалықтарында асыл тұқымды мал саны 344,1 мың болса (жалпы мал басының 2,9%), онда 2021 жылдың 1 қаңтарында асыл тұқымды мал саны 978,6 мыңды құрады (үлес салмағы 12,5%). Негізінен елдегі мал тұқымы - қазақтың ақбас және әулиекөл тұқымы.

«Тауарлы өнім ретіндегі және асыл тұқымды малдардың импорты шағын және орта отбасылық фермерлердің мал санын көбейтуге арналған. Шетелдік асыл тұқымды ірі қара малдың аналық басын жеткізуді субсидиялаудың есебінен асыл тұқымды малдың үлесі айтарлықтай өсті және жалпы мал басының 12,5% құрады», - деп атап өтті вице-премьер.

Тақырыпқа байланысты оқу: KazBeef 5 жыл ішінде мал бордақылау орындарын екі есеге кеңейтуді жоспарлауда

Оның хабарлауынша, қазақстандық асыл тұқымды шаруашылықтар жыл сайын еліміздің шаруа қожалықтарына 109 мыңнан астам асыл тұқымды жас мал сатады.

Сонымен қатар, ұсақ малдың асыл тұқымның өсуі байқалады, ол соңғы 10 жылда 959,5 мың бастан 2 725,7 мыңға дейін өсті (өсім 139,1%). Асыл тұқымды жылқылар саны 109 мыңнан 225,7 мың басқа дейін немесе 207% артты.

Сонымен қатар, шаруа қожалықтарындағы, ет бағытындағы өндірушілерде ірі қара малдың тұқымын асылдандыру (тұқымдық түрлендіру) бойынша селекциялық-асылдандыру жұмыстары жақсаруда.

«2016 жылы ірі қара малдың тұқымын түрлендірумен айналысатын шаруа қожалықтарының саны 15,8 мың болды, ал 2020 жылдың аяғында 25,3 мың шаруа қожалығы осы жұмыспен айналысуда», - деді Роман Скляр.

Ол сондай-ақ мемлекеттік қолдау шараларының арқасында ұйымдасқан шаруашылықтарда мал өнімділігінің өсуі байқалатынын, сондықтан ауылшаруашылық кәсіпорындарындағы малдың орташа тірі салмағы соңғы бес жылда 2,5% -ға немесе 400 кг-нан 411 кг-ға дейін артқанын атап өтті.

Мал шаруашылығын қолдау жеңілдетілген шарттармен несиелендіру беру арқылы да, субсидиялау арқылы да жүзеге асырылады. Атап айтқанда, сатып алынған асыл тұқымды малдардың құнын субсидиялау арқылы малдың құны төмендетіледі, сондай-ақ отандық және шетелдік малдың құнына да субсидия берілетінін еске салды вице-премьер.