2021 жылы Қазақстанда пестицидтердің ҮЗДІК-50 ірі жеткізушісі
qoldau.kz порталының талдауына сәйкес пестицидтерді субсидиялау АӨК мемлекеттік қолдау басымдықтарының бірі болып табылады. Соңғы 3 жыл ішінде бұл бағыт көмек көлемінде тек инвестициялық субсидияларға ғана жол берді, олар ауыл шаруашылығы өндірушілері үшін мемлекет бөлетін қаражаттың жартысына жуығын құрайды.
ҚР Ауыл шаруашылығы министрлігінің қорытынды алқа отырысында келесі көрсеткіштер айтылды: «2021 жылы пестицидтердің құнын субсидиялау бағдарламасы есебінен химиялық өңдеу 27,9 млн га алаңда жүргізілді, 16,6 млн литр пестицид субсидияланды. Бұл мақсатқа жергілікті және республикалық бюджеттен 32,3 млрд теңге бөлінді».
Қолдауды ұлғайту және кеңейту (2020 жылдан бастап гербицидтер ғана емес, пестицидтердің басқа да топтары субсидияланады), сондай-ақ ел ішінде ӨҚҚ өндірісін ұлғайту жөніндегі мемлекеттік инвестициялық жобаларды іске асыру (Индустрияландыру картасы) АӨК өнімін өндіру кезінде пестицидтерді пайдалану көлемінің ұлғаюына ықпал етеді.
ҚР Ұлттық статистика бюросының деректеріне сәйкес 2010-2020 жылдар кезеңінде пестицидтерді енгізу 3,6 есеге артты.
Оң серпінге қарамастан, пестицидтерді енгізу көлемі 1990 жылғы көрсеткіштен айтарлықтай төмен.
Ал көршілерде ше? Мысалы, ЕО-да бұл көрсеткіш 4,5 кг/га, Украинада - 1,62 кг/га, Ресейде - шамамен 2,0 кг/га құрайды. Климат өзгеруінің туындысы ретінде зиянды жәндіктер мен ауылшаруашылық өсімдіктері ауруларының агрессивті таралуын ескере отырып, өсетін жер бар.
qoldau.kz порталының мәліметтері бойынша 2021 жылы пестицидтерді сатып алуға төленген субсидиялардың жалпы сомасы 30,6 млрд теңгені құрады.
Төленген субсидиялар сомасы 2020 жылға қарағанда 16,3%-ға төмендеді, бірақ бір өтінімге орташа өтемақы көлемі 2019 және 2020 жылдардың көрсеткіштерінен жоғары.
Біздің рейтингтің алғашқы бестігіне qoldau.kz жүйесінде өтемақыға өтінімдерде көрсетілген ауданның 35%-ы, алғашқы ондыққа іс жүзінде - 50%-ы келеді.
Ауыспайтын көшбасшы «Астана-Нан» болып қалуда – өңдеу ауданы 3 334,3 мың га.
Екінші орынды «Щелково-Агрохим KZ» иеленді - 2 185,7 мың га.
Көшбасшылар үштігін «Alem Agro Holding» тұйықтайды – 1 650,8 мың га.
Төртінші орында «Tumar LPS» - 1 102,7 мың га.
Бесінші орында «Бірінші агрохимиялық компания» - 1 048,9 мың га.
Алтыншы «Атамекен Агро» - 904,4 мың га.
Жетінші «Нертус Агро» - 844,4 мың га.
Сегізінші орында «Манай Агро» – 750,5 мың га.
Тоғызыншы орында «Еурогербицидтер» - 746,9 мың га.
Оныншы орында «Полгар Агрокем» – 658,9 мың га.
Әдіснама: рейтинг qoldau.kz мемлекеттік порталының ашық деректері негізінде құрастырылды. ӨҚҚ жеткізушілерін олардың өнімдерін пайдалана отырып өңдеу жүргізілген а/ш жерлерінің жиынтық ауданы бойынша саралау жүргізілді. Субсидия алуға төленген өтінімдер ғана ескерілді.
«Астана-Нан» - пестицидтерді (ӨҚҚ), тұқымдарды, өсімдіктердің өсуін реттегіштерді, ББЗ сатумен айналысатын компания. Ол өзінің және шетелдік өнімдердің кең таңдауына ие, сонымен қатар барлық дерлік дақылдар үшін өсімдіктерді қорғаудың тиімді шешімдерін ұсынады.
«Астана-Нан» өнімі:
- тұқымдар;
- улағыштар;
- гербицидтер;
- фунгицидтер;
- инсектицидтер;
- десиканттар дефолианттар;
- өсу реттегіштері;
- ББЗ.
«Щелково Агрохим-KZ» - ӨҚҚ және тыңайтқыштарды сататын «Щелково Агрохим» компаниясының еншілес кәсіпорындарының бірі.
«Щелково Агрохим-KZ» өнімі:
- тұқым улағыштар;
- тұтас әрекет ететін гербицид;
- дақылға қарсы;
- қосжарнақтыларға қарсы;
- фунгицидтер;
- инсектицидтер;
- родентицид;
- сояға арналған инокулянт;
- гумин қышқылдарына негізделген сұйық тыңайтқыш.
AlemAgro - ӨҚҚ, тұқым және тыңайтқыш жеткізуші.
AlemAgro өнімдері:
- Дала, майлы және көкөніс дақылдарының тұқымдары;
- Тыңайтқыштар мен өсу ынталандырғыштары;
- ӨҚҚ.
Tumar LPS - пестицидтермен және басқа агрохимиялық өнімдермен көтерме сауда жасайды.
Tumar LPS өнімдері:
- ӨҚҚ;
- Дала, майлы және көкөніс дақылдарының тұқымдары.
«Бірінші агрохимиялық компания» өсімдіктерді қорғау құралдарын (ӨҚҚ), атап айтқанда пестицидтерді жеткізумен айналысады.
«Бірінші агрохимиялық компания» ӨҚҚ (пестицидтер) сатады:
- Тұқым улағыштар;
- Гербицидтер;
- Фунгицидтер;
- Десиканттар;
- Инсектицидтер.
«Атамекен-Агро» - қазақстандық ауыл шаруашылығы өнімдерін өндіруші және халықаралық трейдингтік компания.
«Нертус Агро» - ӨҚҚ (пестицидтер) көтерме жеткізумен, сондай-ақ тұқымдарды өңдеу және ауыл шаруашылығы дақылдарын тамырдан тыс қоректендіру үшін микротыңайтқыштарды сатумен, күнбағыс гибридтерінің тұқымдарын өндірумен, сатумен және бүрку бойынша қызметтер көрсетумен айналысатын компания.
«Нертус Агро» өнімі:
- Пестицидтер;
- Микротыңайтқыштар;
- Күнбағыс будандарының тұқымдары.
«Манай Агро» - тұқым, тыңайтқыш және ӨҚҚ бөлшек саудасымен айналысатын компания.
«Еурогербицидтер» компаниясы — агрохимиялық саланың әлемдік көшбасшылары өндірген өсімдіктерді химиялық қорғаудың бірегей құралдарының реселлері:
- Monsanto Company (АҚШ),
- DuPont (АҚШ),
- Dow AgroSciences (АҚШ),
- Arysta LifeScience (АҚШ),
- Nufarm (Австралия),
- Syngenta (Швейцария),
- BASF (ГФР),
- Avgust (Ресей).
«Полгар Агрокем» - пестицидтермен және басқа агрохимиялық өнімдермен айналысатын компания.
«TNK агрофирмасы» - ірі ауыл шаруашылығы құрылымдары, өсімдік шаруашылығымен, мал шаруашылығымен, ауыл шаруашылығы өнімдерін өндірумен айналысатын 15 компаниядан тұратын топ.
«Агрофирма TNK» өнімі:
- өсімдік шаруашылығы,
- астықты сақтау,
- тұқым шаруашылығы,
- ұн тарту өндірісі,
- жарма өндірісі,
- ауыл шаруашылығы жануарларына арналған құрама жем өндірісі,
- сүт өндірісі,
- мал шаруашылығы,
- етті қайта өңдеу,
- шығарылатын өнімнің экспорты.
«Сингента Қазақстан» - Syngenta AG («Сингента») швейцариялық компаниясының өкілдігі, өсімдіктерді қорғау құралдарын (ӨҚҚ) өндіру және тұқым шаруашылығы саласындағы көшбасшылардың бірі.
«Сингента Қазақстан» өнімі:
- тұқымдар - күнбағыс, жүгері, көкөніс дақылдары;
- ӨҚҚ - тұқым дәрілегіштер, гербицидтер мен десиканттар, фунгицидтер, инсектоакарицидтер, нематицидтер;
- биологиялық тыңайтқыш;
- өсімдіктердің өсуін реттегіштер;
- родентицидтер.
IMEX GROUP - өсімдіктерді қорғау құралдарының (ӨҚҚ), сондай-ақ ауыл шаруашылығы техникасының дистрибьюторы болып табылатын жеке отбасылық холдинг.
IMEX Group өнімдері:
- іске асыру: ӨҚҚ, тыңайтқыштар, өсімдіктерді қорғауға арналған техника, дәл егіншілік жабдығы және өндірісті басқару жөніндегі жоғары технологиялық шешімдер;
- ауыл шаруашылығы өнімдерінің экспорты;
- ет өнімдерін өндіру;
- агроконсалтинг (а/ш кәсіпорнының қаржылық және өндірістік аудиті);
- топырақты талдау.
«Достық-Агро 2012» - ӨҚҚ (пестицидтермен), микротыңайтқыштармен және биопрепараттармен көтерме саудамен айналысатын кәсіпорын.
«Гросс Ост Тайм» - пестицидтер мен басқа да агрохимиялық өнімдерді өндірумен және сатумен айналысатын компания.
«Гросс Ост Тайм» өнімі:
- Тұқым улағыштар;
- Гербицидтер;
- Инсектицидтер;
- Фунгицидтер;
- Десиканттар.
Агроэксперт Қазақстан - пестицидтермен және басқа агрохимиялық өнімдермен көтерме сауда.
Nanjing Essence Fine-Chemical CO., Ltd. - тыңайтқыштар, пестицидтер және басқа да агрохимиялық өнімдерді өндірумен және көтерме сатумен айналысатын қытайлық компания.
Nanjing Essence Fine-Chemical Co Ltd компаниясы өндіретін өнімдер:
- Гербицидтер,
- Фунгицидтер,
- Инсектицидтер,
- Өсу реттегіші,
- Safener гербициді,
- Пестицидтер қоспасы,
- Қоғамдық денсаулық сақтау пестициді,
- Тыңайтқыш.
Nanjing Essence Fine-Chemical CO., Ltd. компаниясы агрохимикаттарды экспорттаумен және импорттаумен айналысатын Essence Group еншілес компаниясы болып табылады.
«Ұлттық агрохимиялық компания» өсімдіктерді қорғаудың химиялық құралдарын сатумен айналысады.
«Ұлттық агрохимиялық компанияның» өнімі:
- Тұқым улағыштар;
- Жабысқақ;
- Тұтас әрекет ететін гербицидтер;
- Бак қоспалары;
- Қосжарнақтыларға қарсы гербицидтер;
- Қойма үй-жайларын енгізу, өңдеу бойынша қызметтер;
- Дақылға қарсы гербицидтер;
- Бүріккіштер;
- Инсектицид;
- Агро-Навигаторлар;
- Фунгицид;
- Агрохимиялық және басқа да өлшеу жабдығы;
- Фумигант.
«Азия Агрохим» - кәсіпорын өсімдіктерді қорғаудың химиялық құралдарын сатумен, арамшөптерді бақылау бойынша, сондай-ақ егістіктерді фитосанитарлық және инсектицидтік қорғау бойынша ұсынымдар бере отырып, егістіктерді монторингпен айналысады.
«Азия Агрохим» өнімдері:
- улағыштар;
- гербицидтер;
- инсектицидтер;
- фунгицидтер;
- фумиганттар.
«Норд-Агрохим» компаниясы Қазақстанның ауыл шаруашылығы үшін пестицидтерді сатумен айналысады.
«Аби-Жер» - қызметінің негізгі түрі дәнді, майлы және бұршақты дақылдарды өсіру, сондай-ақ аграршыларды жоғары өнім алу үшін өсімдіктерді қорғау құралдарымен (ӨҚҚ) және тыңайтқыштармен қамтамасыз ету болып табылатын компания.
«Аби-Жер» өнімі:
- Тыңайтқыштар мен өсімдіктерді қорғау құралдары;
- Биомассадағы автономды жылыту жүйелері;
- Ауыл шаруашылығы;
- Орман шаруашылығы;
- Асфальт-бетон зауыты.
«Дастан Агро» - пестицидтердің көтерме саудасымен айналысатын кәсіпорын.
STRATERA - пестицидтермен және басқа агрохимиялық өнімдермен көтерме сауда.
«АгроХимФос» - ӨҚҚ және агрохимиялық өнімдерді көтерме саудамен, сондай-ақ астық, тұқым және мал азығын көтерме саудамен айналысатын сауда компаниясы.
«АгроХимФос» өнімі:
- сұйық тыңайтқыштар,
- өсу ынталандырғыштары (дәнді дақылдар үшін),
- 3-сыныпты жұмсақ бидай,
- күнбағыс тұқымы,
- зығыр тұқымы.
EXPLANTA - тұқым, пестицидтер және басқа агрохимиялық өнімдердің көтерме саудасымен айналысатын компания.
«Еуразиялық агрохимиялық компания» - ӨҚҚ кең спектрін әзірлеумен және өндірумен айналысатын ресейлік Doctor Farmer кәсіпорнының ресми дистрибьюторы.
«Еуразиялық агрохимиялық компанияның» өнімі:
- ӨҚҚ сату;
- препараттарды таңдауда консультация беру;
- ӨҚҚ қолдануда көмек.
ДостыкХимАгро - компания пестицидтермен және басқа агрохимиялық өнімдермен көтерме сауда жасайды.
«ПРИМА АГРОСОЮЗ» - компания тұқым мен тыңайтқыштарды бөлшек саудада сатумен айналысады.
Астана Кемикалс - мамандандырылмаған дүкендердегі басқа бөлшек сауда.
«АгроХимМаркет» - өсімдік қорғау құралдары мен тыңайтқыштарды көтерме сатумен айналысатын кәсіпорын.
«Агро-сервис-Шанс» - өсімдіктерді қорғаудың химиялық құралдарын сатуға маманданған.
«Август-Групп» — пестицидтермен және басқа да агрохимиялық өнімдермен көтерме сауда.
Alliance AgroTrade - пестицидтермен және басқа агрохимиялық өнімдермен көтерме сауда.
Gold Chemical Company - пестицидтермен және басқа да агрохимиялық өнімдермен көтерме сауда.
«Арай Агрохим» - пестицидтермен және басқа да агрохимиялық өнімдермен көтерме сауда .
«Ер Агро-2008» - негізгі қызметі пестицидтермен және басқа да агрохимиялық өнімдермен көтерме сауда жасау болып табылатын компания.
«ХИМ-плюс« «Глифосат өндірісі», «Каустикалық сода өндірісі» және «Үш хлорлы фосфор өндірісі» жобаларының (бұдан әрі — жоба) операторы болып табылады және «Самұрық-Қазына» ұлттық әл-ауқат қоры» АҚ Басқармасының шешімі негізінде құрылды («Самұрық-Қазына» ҰӘҚ» АҚ Басқармасының №53/12 хаттамасы).
Агро-Спектр КЗ - пестицидтермен және басқа да агрохимиялық өнімдермен көтерме сауда.
«АЙБАД-2015» - пестицидтермен және басқа да агрохимиялық өнімдермен көтерме сауда жасайтын компания.
АГРОСТРОЙСЕРВИС-1 - пестицидтермен және басқа агрохимиялық өнімдермен көтерме сауда.
HARVEST Ltd - пестицидтермен және басқа агрохимиялық өнімдермен көтерме сауда.
«ТАНДЕМ-Агро» - астық, тұқым, ӨҚҚ, микротыңайтқыштар және мал азығын экспорттаумен айналысатын компания.
«ТАНДЕМ-Агро» өнімдері:
- ауыл шаруашылығы дақылдарын сатып алу және сақтау;
- ауыл шаруашылығы техникасын сатып алу және сату;
- ӨҚҚ экспорты;
- астық экспорты;
- тұқымдарды көтерме сату;
- мал азығын көтерме саудада сату;
- микротыңайтқыштар экспорты;
- өсімдіктерді қорғаудың химиялық құралдарын пайдалану және қолдану бойынша консультациялық қызметтер көрсету;
- препараттарды сақтау және ыдысты кәдеге жарату,
- техникаға кепілдік және сервистік қызмет көрсету.
Astana Grand Trade тұқым шаруашылығын қоса алғанда, дәнді және дәнді-бұршақты дақылдарды өсірумен айналысады.
Агровосток - қызметінің негізгі бағыты өсімдіктерді қорғау құралдарын, ауыл шаруашылығы және көкөніс дақылдарының тұқымдарын сату, сондай-ақ өсірудің барлық кезеңдерінде кәсіби консультациялық қолдау болып табылады.
НұрХим -пестицидтермен және басқа агрохимиялық өнімдермен көтерме сауда.
ЭталонАгроХим - пестицидтермен және басқа агрохимиялық өнімдермен көтерме сауда.
«Агроэксперт Қостанай» - пестицидтермен және басқа агрохимиялық өнімдермен көтерме сауда.
«Эридон» - өсімдіктерді қорғау құралдарын (ӨҚҚ), тұқымдарды, негізгі тыңайтқыштарды және тамырдан тыс қоректендіруге арналған тыңайтқыштарды таратуға маманданған украиналық компаниялар тобы.
«Эридон» өнімі:
- өсімдіктерді қорғау құралдарын (ӨҚҚ), тұқымдарды, негізгі тыңайтқыштарды және тамырдан тыс қоректендіруге арналған тыңайтқыштарды дистрибуциялау,
- аграрлық қолдау,
- агроөндіріс,
- ауыл шаруашылығы техникасын сату,
- құрылыс және инжиниринг.
АДК-Хим group - пестицидтермен және басқа да агрохимиялық өнімдермен көтерме сауда.