Біздің парақшамыздан Қазақстандағы агробизнестің соңғы жаңалықтарын бірінші болып біліп отырыңыз Facebook, арнада Telegram, бізге жазылыңыз Instagram немесе біздің пошталық жіберу.
Банктік лобби Қазақстанда АгроБанк құру жобасына тосқауыл қоюда
11 ноября 2024
Мамандандырылған аграрлық банкті құру қажеттілігі Қазақстанда бірінші жыл талқыланып отырған жоқ. Бұл АӨК қаржыландыруды жақсартуға және фермерлер үшін несиелердің қолжетімділігін арттыруға мүмкіндік береді. Алайда, жоба бәсекелестіктен қорқатын елдің коммерциялық банктерінің лоббилерінің қарсылығына тап болады. Бұл туралы "Аграрлық сектор" басылымына берген сұхбатында "Ауыл" партиясының төрағасы Серік Егізбаев айтты.
Депутат АгроБанк құру партияның сайлау алдындағы бағдарламада көрсетілген бастамаларының бірі екенін еске салды. Сондықтан мәселе Үкіметтің қарауына шығарылды. Бірақ - әзірге нәтиже жоқ.
- Біз үлкен дайындық жұмыстарын жүргіздік, модельдік заң жобасын дайындадық, бірақ АгроБанк құру туралы барлық ұсыныстарымызға Үкіметтің теріс қорытындыларын аламыз. Елдегі банктік лобби оны құруға қарсы. Өйткені, АгроБанк жеке банк секторына бәсекелес болады. Біз оны жүз пайыздық мемлекеттік қатысуы бар банк ретінде көреміз, ол коммерциялық нәтижеге ұмтылмауы керек.
Серік Егізбаевтың пікірінше, АгроБанктің басты міндеті - "пайыздарды" ең төмен мөлшерлемесімен, фермерлерге мемлекеттік қаржылық қолдауды беруді қамтамасыз ету. Бұл фермерлерге жоғары пайызбен несие беретін коммерциялық банктердің қазіргі ұстанымына қайшы келеді, олар осы несиелер бойынша мемлекеттен субсидиялар алу арқылы өздеріне жоғары кепілдік берілген табыстылықты қамтамасыз етеді.
- Ал бұл кірістілік ненің есебінен? Мемлекет фермерге жіберген ақшаның есебінен, - деп атап өтті Серік Егізбаев.
Сондай-ақ, мәжілісмен мемлекет фермерлер алдында жинақтаған субсидиялар бойынша қарыздар туралы да айтты. Бұл фермерлер жылдық 22%-бен алған және мемлекет субсидиялау арқылы 6%-ға дейін төмендетуге уәде берген коммерциялық банктердегі несиелерді субсидиялау туралы. Алайда, уәде бюджетте ақша тапшылығына байланысты орындалмады. Мысалы, Қостанай облысы бойынша қарыздар 40 млрд теңгеден асады. Нәтижесінде фермерлер банктерге сыйақыны толық мөлшерлемемен дербес төлеуге мәжбүр, бұл көптеген шаруашылықтарды қирау шегіне жеткізеді.
Серік Егізбаев мемлекет өз уәделерін орындап, қарыздарын өтеуі керек екеніне сенімді.
- Мемлекет бұл субсидияларды төлеуге міндетті, басқа амал жоқ, - деді мәжілісмен. - Және бұл мәселеде ілгерілеушілік бар.
Айта кетейік, бұған дейін ауыл шаруашылығы вице-министрі Азат Сұлтанов аграрлық ведомство фермерлер алдында жиналған барлық қарыздарды, оның ішінде несиелер бойынша мөлшерлемелерді субсидиялау бойынша өтеуге ақша бөлуді сұрап, ҚР Қаржы министрлігіне сұрау салғанын айтқан болатын.
Мамандандырылған аграрлық банктер әлемнің көптеген елдерінде табысты жұмыс істеп, АӨК-ні несиелендіруді қамтамасыз етеді және өзінің сенімділігін дәлелдейді. Мысалы, Ресейде жұмыс істейтін Россельхозбанк 2023 жылдың қорытындысы бойынша салаға 1,7 трлн рубль жіберді, оның үштен бірі жеңілдікті бағдарламалар бойынша. Дала жұмыстарын қаржыландыру 8%-ға, техника мен жабдықтарды сатып алу 50%-ға өсті. Сонымен қатар, банктің өзі 31,8 млрд рубль тауып, табысты болып қалды.
