Қазақстанда теміржол тасымалдарына тыйым салуды енгізу регламенті енгізіледі

Қазақстан ұлттық экспедиторларының қауымдастығы ақпан айында өткен "ҚТЖ-ЖТ" компаниясының кеңесінде теміржол тасымалдарына тыйым салуды енгізу регламентін қабылдауды ұсынды. Наурыз айында ережелер жобасын ҚҰЭҚ мүшесі Қанат Көбесов әзірледі. Қазіргі уақытта құжат бизнес-ортада талқыланып, ҚР Көлік министрлігіне жолданды. Қабылдау жылдың екінші жартысында күтіледі.

Соңғы жылдары ауылшаруашылық өнімдерін және басқа да жүк түрлерін экспорттаушылар алдында тұрған мәселенің мәні - теміржолшылар алдын-ала ескертусіз мезгіл-мезгіл тиеуге тыйым салады. Сондай-ақ, көбінесе бұл тыйымдар ешқандай жолмен ақталмайды, бұл олардың жарамдылығына экспорттаушылар арасында күмән тудырады.

Бизнес шығынға ұшырайды, өйткені қазірдің өзінде жасалған келісімшарттар бойынша жеткізу мерзімдері өткізіліп, ұзақ мерзімді жоспарлау мүмкін емес.

Осыған байланысты, ҚҰЭҚ тыйым салулар мен шектеулерді енгізу тәртібін көздей отырып, "Теміржол көлігі туралы" ҚР Заңына өзгерістер енгізуді ұсынады. Олар тасымалдаушыны 14 күн бұрын бизнеске жоспарлар туралы хабарлауға, сондай-ақ тыйым салудың қажеттілігі туралы есептеулер мен дәлелдер беруге міндеттейді.

Бұл ретте тыйым салуды енгізу мүмкін болатын нақты жағдайлардың тізімін бекіту ұсынылды:

"Ұлттық инфрақұрылым операторы темір жол қатынасының белгілі бір бағыттарында тасымалдауға байланысты қызметтерді көрсетуді уақытша тоқтату не шектеу туралы шешім қабылдай алады:

- ұлттық қауіпсіздікке қатер төнген кезде;

- әлеуметтік, табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар туындаған кезде;

- төтенше жағдай енгізу кезінде;

- тасымалдауға кедергі келтіретін өзге де мән-жайлар. Өзге мән-жайлар деп бекетте бос/тиелген вагондардың жиналуы, тауарларды, өнімдерді немесе шикізатты әкетуге/әкелуге тыйым салу, сондай-ақ т. б. түсініледі."

Айта кетейік, "ҚТЖ-ЖТ" өкілдері тыйым салулар мен шектеулерді енгізуді регламенттеуді енгізу қажеттілігін көрмейді. Сонымен қатар, олар бұл шаралар 2023 жылы жүк ағынын жедел реттеуге және ҚХР мен Өзбекстанға тасымалдаудың рекордтық көрсеткіштеріне қол жеткізуге мүмкіндік берді деп санайды.