Біздің парақшамыздан Қазақстандағы агробизнестің соңғы жаңалықтарын бірінші болып біліп отырыңыз Facebook, арнада Telegram, бізге жазылыңыз Instagram немесе біздің пошталық жіберу.
Миллион тұратын бұқа: бірінші дәрежелі ақбас қалай өсіріледі
Қазір асыл тұқымды мал өсіретін фермерлердің көпшілігі бұрын нашар тұқымды малды өсірген. Және олар сапалы генетиканың артықшылықтарын өз көздерімен көрді. Бұл ретте мал өсірушілер бірқатар артықшылықтардың арқасында Қазақстан жағдайында еркін жайылуы үшін қазақтың ақбас тұқымы өте қолайлы екенін атап өтті. Qazaq aqbas тұқымды таңдауға қандай артықшылықтары әсер еткені туралы бізге "Агро Система" ЖШС-де айтып берді.
ElDala.kz командасы Қарағанды облысының Ақоре ауылындағы бұл шаруашылыққа АгроКараван Ет 2023 оныншы күні келді.
"Агро Система" ет бағытындағы ферманы 2015 жылы іске қосты. Осы уақытқа дейін компанияда агробизнестегі жұмыстардың басқа бағыттары болды: өсімдік шаруашылығымен бордақылау алаңы. Бірақ мұнда Ақоре ауылында бірінші санаттағы қазақтың ақбас тұқымының жоғары сапалы бұқаларын өсіруге және сатуға бағытталған асыл тұқымды бағыт таңдалды.
- Біздің мақсатымыз - сатып алушылар 1 млн теңгеден төлейтін бұқаларды өсіру, - деді "Агро Система" ЖШС директоры Айнұр Мукаева.
“Агро Система” ЖШС 2022 жылы бірінші санатты бұқаларды өсіруді ұйғарып, бірінші класты шаруашылыққа айналды. Олар қыста қалдырылды және сол жерде орнатылған жел модулінің бренд эмблемасына ұқсастығына байланысты Mercedes деп аталатын қашада тұрды. Олар ашық ауада 180 күн өткізді, ал көктемде жайылымға шығып, екі ай бойы салмақ қосу үшін қосымша тамақтандырылды.
-Біз оларға жүгері, шрот, жмых, құрғақ сыра жармасын бердік, - деді Айнұр Мукаева. - Нәтижесінде олар тәулігіне 2,5 кг салмақ қосты, ал 13 айда бұқалардың салмағы 530 кг болды! Бұл таңқаларлық факт болды. Біз jana Dala/Green Day жәрмеңкесіне үш бұқамен барып, екеуін 1 млн теңгеден, біреуін 1,6 млн теңгеге саттық.
-Осы сәттен кейін шаруашылықтың мақсаты - бірінші санаттағы ең жақсы qazaq aqbas бұқаларын өсіру, олар бір басына кемінде 1 млн теңгеден сатылатын болады.
Бірінші класты шаруашылықтың жұмысы үшін барлық қажетті жағдайларды жасау үшін олар инфрақұрылымға инвестиция салды. Бірінші кезекте электр және су өткізілді және барлық қысқы ұстау алаңдарын автоматты астаулармен қамтамасыз етті. Бұл малдың қыста (және бұл 180 күн - жарты жыл) желден қорғалған қораларда ашық ауада болуының бір шарты. Бұл qazaq aqbas-тың артықшылығы - ол ауа-райына төзімді және үй-жайлары тек бұзауларға арналған.
-Қазақтың ақбас тұқымында қыста өте жақсы түк өседі, - деп толықтырды Айнұр Мукаева. - Бұл қосымша қорғаныс пен кез-келген климаттық жағдайларға төзуге мүмкіндік береді. Мұнда бізде минус 50-ге дейін аяз болады. Жалпы, тұқым ерекше, көптеген артықшылықтары бар. Атап айтқанда, бұл жақсы аналық инстинкт. Біз сиырларды бұзауларға жіберген кезде, әр сиыр міндетті түрде өзінікін табады!
Сондай-ақ, қазақтың ақбас тұқымының артықшылығы - төлдеудің жеңілдігі. Салмағы 25-30 кг бұзаулар қиындықсыз шығады, алғашқы төлдерде босану өте сирек қажет. Бұзаулардың өздері күшті және сау, ерекше назар аударуды қажет етпейді. 7-8 айға дейін, төлді енесінен айыру кезінде олар 200-ден 280 кг-ға дейін жетеді, яғни жас малдың орташа салмақ қосуы күніне кемінде 1 кг құрайды.
Жайылымда мал сәуірден қарашаға дейін ұсталады. Осында да qazaq aqbas-тың артықшылығы бар - өте күшті тұяқтар, бұл оларға жайлаудағы ұзақ аралықтарды оңай өтуге мүмкіндік береді. Қазақтың ақбасында төс сүйегі терең, аяғы ұзын емес, соның арқасында мал аз жайылымдарда тіпті төмен өсетін шөпке де жетеді.
Шаруашылық маңындағы жайылым алаңдары кең, шамамен 15 мың га. аумақ арқылы Ащысу өзені ағып өтеді, бұл малды суаратын жермен қамтамасыз етеді. Астауларды толтыруға арналған жеті ұңғыма бар.
- Біздің орналасқан жеріміздің артықшылығы - 15 км радиуста бірде-бір шаруашылық, бірде-бір ауыл жоқ, - деп түсіндірді Айнұр Мукаева. - Бұл бізге ветеринариялық қауіпсіздікке кепілдік береді, өйткені біздің жайылымға ешбір бөтен мал кірмейді. Әрине, тәуекелдер әрқашан бар, бірақ біздің маман оларды бақылайды.
Шаруашылық жоспарында - жайылымдардың сапасын жақсарту бойынша жұмыс: сағаларды пайдалану, көпжылдық шөптерді егу.
Шаруашылықта егіс алқаптары да бар - 6 мың га. осы алқаптардың бір бөлігінде жем-шөп (арпа), сондай-ақ жемшөп дақылдары (судан шөбі) өсіріледі. Дегенмен, биылғы маусым егінмен қуантпады. Тек тамыз-қыркүйек айларының қатты жаңбырлары егістіктерге жасыл желек пен фермерлерге оптимизм қосты. "АгроСистема" ЖШС мал фермасының басқарушысы Берік Нарымбаевтың айтуынша, жайылымдарда жаңа жасыл шөп өсіп қана қоймай, тоғайда да бәйшешектер гүлдеген.
Қазіргі уақытта фермадағы аналық табын - 460 бас. Бастапқыда мал Ақмола және Солтүстік Қазақстан облыстарында, "Балкашино", "Алабота", "Новобратское" сияқты ірі шаруашылықтарда сатып алынған. Бұл мал қазірдің өзінде өсірілді, қазір шаруашылықта өз өсімін молайтатын табын бар. Бұқалар мен жас малдардың жалпы саны 1000-ға жуық.
Қазақтың ақбас тұқымының Республикалық палатасының өңірлік өкілі Асылбек Құрманғалиевтің айтуынша, Қарағанды облысында 70-ке жуық шаруашылық палата мүшелері болып табылады. Аймақтың qazaq aqbas жалпы асыл тұқымды мал басы осы маусымда 15 мыңға жетті. Өңірдегі бірінші класты шаруашылық біреу - "Агро Система" ЖШС.
Ағымдағы жылы "Агро Система" ЖШС бірінші санаттағы 50 бұқаны сатуға дайындайды. Дәстүр бойынша Қарағанды және Павлодар облыстарынан сатып алушылар көп, бірақ алыстан да келеді. Мысалы, өткен жылы Алматы облысынан келген.
Екінші санаттағы бұқаларды тауарлық табынның сапасын жақсартқысы келетін шаруашылықтарға жалға береді. Шаруашылыққа оралғаннан кейін бұл мал өз алаңында бордақыланады.
- Қазақтың ақбас тұқымы - бірегей тұқым, - деп түйіндеді Айнұр Мукаева. - Оны дамыту керек, онымен бірге сыртқы нарыққа шығу керек. Осы малдың қасиеттерінің арқасында ол міндетті түрде сұраныс табады. Бұқа үшін 1 млн теңгенің бағасы толығымен ақталғанына сенімдімін. Qazaq aqbas оған тұрарлық!
Тақырып бойынша оқу: Мал экспортына тыйым салу Қазақстанның асыл тұқымды мал шаруашылығының дамуын тежейді
Қарағанды облысы АгроКараван Ет 2023 маршрутындағы картаның соңғы нүктесі болды. ElDala.kz командасы барған барлық шаруашылықтарға табыс тілейді және серіктестеріміздің - Қазақтың ақбас тұқымының республикалық палатаға және BaiBolsyn.kz ашық аграрлық нарыққа жобаны қолдағаны үшін алғыс білдіреді.
