Испандық қой тұқымдары несімен артық?

Испанияның қой шаруашылығы ет бағытын дамытуға баса назар аударады. Бұған елде қойлардың өзіндік, автохтонды тұқымдары көмектеседі. Мысалы, арагон сияқты. Бұл - жыл бойы жайылымда болатын және температураның күрт өзгеруіне, ыстыққа және шөбі аз жайылымдарға бейімделген қарапайым жануар. Яғни, Қазақстанның оңтүстігіне ұқсас жағдайларға.

Испаниядағы қой шаруашылығы туралы ElDala.kz Арагон қой тұқымы ұлттық қауымдастығының атқарушы хатшысы Адольфо Лавинья айтып берді.

ElDala.kz порталының редакциясы RFEAGAS – Испания Корольдік асыл тұқымды жануарлар федерациясы мен ICEX – Испанияның сыртқы сауда институтының шақыруымен Испанияның мал шаруашылығымен танысты.

Аударма үшін - RFEAGAS халықаралық байланыстар жөніндегі менеджері Ольга Ляпкинаға үлкен алғыс.

Бейне форматындағы барлық сұхбаттарды мына жерден көруге болады:

Испанияда дәл етті қой шаруашылығының дамуы осы сектордың проблемаларын Қазақстанмен байланыстырады. Атап айтқанда, қой фермерлерінің көпшілігі ескірген күйінде, ал шопанның мансабы жастарды қызықтырмайды, тіпті бұл Арагонның көркем аңғарларында ашық ауада болумен байланысты болса да. Бұл физикалық тұрғыдан қиын, ал өндірістің тиімділігі аз.

Бірақ сүтті қой шаруашылығы әлдеқайда қарқынды дамып келеді, өйткені мұнда біз жануарларды қорада ұстау туралы айтып отырмыз. Бұл қазірдің өзінде аз еңбекті қажет етеді және жылдың көп бөлігін өркениеттен алшақ өмір сүру қажеттілігімен байланысты емес. Сонымен қатар, Испаниядағы жаңа сүт фермалары цифрландыру мен автоматтандырудың жоғары деңгейімен құрылады, бұл қол еңбегінің үлесін азайтады. Бұл жағдайда жастар салаға көбірек барады.

Испанияның қой шаруашылығындағы жүн секторына келетін болсақ, ол іс жүзінде жоқ: жүн бағасы сол Австралияға қарағанда өнімділігі төмен болғандықтан, әлемдік бағадан жоғары. Бұл сату проблемаларын тудырады. Сондықтан сектор белсенді дамымайды. Дегенмен, ет пен жүн өндіру үшін қолданылатын мерино тұқымы бар. Айтпақшы, бұл тұқым бастапқыда испандық, бірақ бір кездері ол экспортталып, әлемге әйгілі болды.

Тақырып бойынша оқу: Мурсиана гранадина - Испанияның ең жақсы ешкілері

Сүт фермаларында ассаф сияқты қой тұқымы өсіріледі. Ол Испанияға әкелінді және жергілікті жағдайларға бейімделді. Испандық сүтті қой тұқымдарына қарағанда жақсы өнімділік көрсеткіштерін қамтамасыз етеді.

Испаниядағы сүтті қойлардың саны - шамамен 2 млн. Олардың арасында, әрине, Испанияның автохтонды тұқымдары бар, мысалы, оның сүтінен өндірілетін ірімшікпен танымал манчега.

Испаниядағы етті тұқымдас қойлардың жалпы саны - 12-15 млн бас. Олардың шамамен 1 млн - арагон тұқымы. Осы миллионнан қазір асыл тұқымды кітапта 300 мың қой тіркелген. Кітап Арагон қой тұқымының ұлттық қауымдастығы жүргізеді, оның бас кеңсесі Арагон астанасы Сарагосада орналасқан. Арагонда фермерлер тек осы тұқымды өсіреді.

- Қауымдастықтың міндеті - қойдың сыртқы түрін де, өнімділігін де жақсарту үшін генетиканы жетілдіру, - дейді Адольфо Лавинья. - Сондай-ақ, селекцияның міндеті - әр ұрпақта қозылардың санын көбейту. Мақсат - бір буаздыққа екі қозы. Әзірге төлдеу көрсеткіші - 1,38.

Бұл қойлардың артықшылықтарына олардың экстремалды (Испания стандарттары бойынша) климатқа бейімделуі жатады - қыста мұндағы температура 0 градусқа дейін төмендеп, жазда 40-қа дейін көтерілуі мүмкін.

Тақырып бойынша оқу: Астуриана ангустан несімен жақсы?

Арагон қой тұқымы қозы етіне алуға бағдарланған. Сондықтан 60-тан 75 күнге дейінгі жас жануарлар союға жіберіледі, олардың салмағы 18-24 кг. Ет шығымы - 48%.

- Біздің тұқым үшін саны емес, ет сапасы өте маңызды, - деп атап өтті Адольфо Лавинья.

Әзірге арагон асыл тұқымды қойларды экспортқа жеткізу жүзеге асырылмаған, бірақ болашағын кім біледі?! Бәлкім, бір күндері Қазақстанның қой өсірушілерінің бірі бұл тұқымды біздің жағдайымызға бейімдеуге бел бууы мүмкін.

Сергей Буянов