2022 жылы Қазақстанда Үздік-10 сүт өндіруші
2022 жылы жалпы сүт өндірісі бойынша Қазақстанның сүт-тауар фермаларының рейтингін өндірушілердің деректері негізінде ІҚМ сүтті және аралас тұқымдарының республикалық палатасы құрады.
Көшбасшылық позицияны дәстүрлі түрде Солтүстік Қазақстан облысында жұмыс істейтін «Зенченко және К» КТ алады. Мұнда 2022 жылы өңдеу үшін 42 093 тонна сүт алынды.
Тақырып бойынша оқу: Неліктен сүт саласын мемлекеттік қолдаудан айыруға болмайды
Қазақстанда тауарлы шикі сүттің жалпы өндірісі 2022 жылы 3 млн 975 мың тоннаны құрады — бұл туралы Ұлттық статистика бюросының деректері айтады. Алайда, осы көлемнің 2 млн 874 мың тоннасы халықтың жеке қосалқы шаруашылықтарына тиесілі болды. Бұл шикізат (көптеген сарапшылар негізінен оның болуына күмәнданады) сапа мен қауіпсіздік параметрлері бойынша өңдеушілерді қанағаттандыра алмайды.
Сондықтан сүт саласының нақты базасы — бұл ауыл шаруашылығы кәсіпорындарынан (2022 жылы 482 мың тонна) және фермерлік шаруашылықтардан (2022 жылы 619 мың тонна) түскен шикізат. Бұл ішкі нарықтың қажеттіліктерін жабу және Қазақстанның азық-түлік қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін жеткіліксіз: жыл сайын еліміз шетелден 500 мың тонна дайын сүт өнімдерін әкеледі.
Импортты алмастыруды қамтамасыз ету үшін шикізат базасын жылына кемінде 1 млн тонна сүтке кеңейту қажет.
2022 жылы Қазақстанда қуаттылығы 52,4 мың тонна сүтті құрайтын 36 сүт-тауар фермасы іске қосылды. Ал 2023 жылдың басында Қазақстанның ауыл шаруашылығы министрі Ербол Қарашөкеев жыл ішінде ел бюджеті жалпы қуаттылығы 373 мың тонна болатын 65 жаңа сүт-тауар фермасын салуға 100 млрд теңге кредиттік ресурстар бөлетінін хабарлады.
Және бұл соңы емес — алдағы жылдары 50 жаңа СТФ салуға кредит беру тағы 115 млрд теңгені құрайды.
Тақырып бойынша оқу: Қазақстанда сүт фермаларын салуға 100 млрд теңге бөлінеді
Айта кетейік, бұл бағдарламаның негізі Солтүстік Қазақстан облысының әлеуметтік-кәсіпкерлік корпорация арқылы сүт саласының жобаларына кредит беру бойынша табысты тәжірибесі болды. Дәл осы тәсіл СҚО-ға еліміздің сүт өндірісіндегі өңірлері арасында көшбасшы болуға және өңір өндірушілерінің дамуын қолдауға мүмкіндік берді.
Атап айтқанда, сүт бизнесінде сәттіліктің мысалы — «Зенченко және К» КТ. Бүгінде бұл — Қазақстандағы жеті СТФ және Петропавлда жеке өңдеу зауыты бар сүт өнімдерінің ірі өндірушісі. Компанияның жоспарында сандық жағынан, сапалық жағынан да өсу бар— сиырлардың генетикасы мен жем-шөп сапасы бойынша жұмыс жасау арқылы сүт саууды арттыру.
Елдің көптеген сүт компанияларының да осындай жоспарлары бар. Алайда, оларды іске асырудың кепілі саланы мемлекеттік қолдаудың тұрақтылығы болып қала береді. Өткен жылдың ішінде Қазақстан Ауыл шаруашылығы министрлігі өндірілген сүттің бір литріне тауарлық субсидияларды жоюды жоспарлап, саланы субсидиялаудың қолданыстағы жүйесін өзгерту ықтималдығын талқылады. Сарапшылар әлеуетті инвестициялар үшін ұзақ мерзімді жоспарларды құруға мүмкіндік бермейтін үнемі өзгеріп отыратын ойын ережелерінен жаман ештеңе жоқ екенін атап өтті.
Әзірге мемлекеттік қолдау жүйесі бұрынғы күйінде сақталды және бұл сала қатысушыларына оптимизм береді. Алайда, бәрі түсінеді — салаға кем дегенде 15 жылды қамтитын ұзақ мерзімді даму бағдарламасы қажет және осы уақыт ішінде мемлекеттік қолдаудың барлық құралдары өзгеріссіз болуы тиіс. Егер бұл орын алса, онда бағдарламаның нақты түпкі мақсаты Қазақстанның ішкі нарығын сүт өнімдерімен толық қамтамасыз ету және онымен көрші мемлекеттерге экспортқа шығу болады.
Тақырып бойынша оқу: «Камышинское» мал импортынсыз сүт саууды екі есеге қалай арттырды
Ал біз ElDala.kz командасы шілдеде АгроКеруен Сүт 2023 науқанына шығатынын естеріңізге саламыз, оның барысында біз Қазақстанның сүт саласының дамуына тоқталамыз. Жобаның серіктестері Ірі қара малдың сүтті және аралас тұқымдарының республикалық палатасы, сондай-ақ Westfalia Kazakhstan компаниясы болды, және BaiBolsyn ашық аграрлық нарығы болды.
Біздің сайтта, сондай-ақ әлеуметтік желілерде репортаждарды қадағалаңыз!
