«Астық Транс» Қытайға кешенді астық тасымалдауды іске қосты

"Астық Транс" акционерлік қоғамы "Қазақстан Темір Жолы" ҰК" АҚ бірлесіп, 2021 жылғы 24 шілдеде ҚХР-мен шекарада орналасқан Алтынкөл станциясында астық тасығыштарға тиеу және кейіннен контейнерлерге қайта тиеу арқылы астық жүктерін ҚХР кешенді тасымалдаудың пилоттық жобасын іске қосты.  Қостанай станциясынан келген 19 астық тасығыштың астығы барлық санитарлық нормаларды сақтай отырып, контейнерлерге ауыстырылып, Сиань (ҚХР) станциясына жөнелтілді.

Дәл осылайша "Астық Транс" АҚ компаниясы "Қазақстан Темір Жолы" ҰК" АҚ бірлесіп ҚХР бағытында астық жүктерінің экспортын ұлғайту мәселесін шешуді жоспарлап отыр.

Тақырып бойынша оқу: Қазақстан астық экспортын 9 млн тоннадан арттырады

Бұл оқиға қазақстандық астық жүктерін Қытай Халық Республикасының аумағына жеткізуде жаңа дәуірді ашады, сонымен қатар барлық экспорттық бағыттар бойынша даму әлеуетін береді.

Қытай шешімі

Қытай өзінің жақындығы мен жоғары сұранысына байланысты қазақстандық аграрийлер үшін тартымды өткізу нарығы болып табылады. Тіпті 2020 жылдың өзінде, коронавирус пандемиясы бүкіл әлем бойынша логистика мен сауда қатынастарына айтарлықтай түзетулер енгізген кезде, ҚР Сауда және интеграция министрлігінің статистикалық деректеріне сәйкес, Қазақстанның Қытаймен тауар айналымы $15 млрд-тан асты.

Тақырып бойынша оқу: Азық-түлік корпорациясы жаңа егіннің 1 млн тоннаға жуық астығын сатып алады

Экспорттың негізін 2020 жылы Аграрлық жүк түрлері тобында бидай (244 мың тонна), арпа (196 мың тонна), күнбағыс тұқымы (115 мың тонна), майлы тұқымдар (49 мың тонна), бидай ұны (18 мың тонна) қалыптастырды.

Көрші тарапынан қазақстандық астыққа сұраныстың артқаны байқалады, алайда бүгінгі күні ол "жаңа шындыққа" байланысты логистикалық проблемалардың салдарынан толық көлемде қанағаттандырыла алмайды. Бірінші кезекте, бұл ауыл шаруашылығы тауарларының барлық түрлерін тұтынушыларға жеткізудің барлық кезеңдерінде адамның қатысуын қысқарту қажеттілігін қамтитын антиковидтік карантиндік шаралардың күшеюіне байланысты. Осылайша, жабық вагондарда ауылшаруашылық тауарларын жеткізуге тыйым салынған инфрақұрылымдық шектеулер күшіне енді.

Тақырып бойынша оқу: Қытай Алашанькоуға тиеуге уақытша шектеу енгізуде

Өткен жылдың қараша айынан бастап қытай тарапы жабық вагондарда жүктерді қабылдаудан бас тартты, осылайша шекара арқылы 12 мыңға жуық вагон өткізбеді. Олармен қатар, жүк түсіруді күтіп, кейде Қытай жағында түсіру фронтының төмен болуына байланысты астық тасығыштар-хопперлер бірнеше ай бойы тұрып қалатын. Осыған байланысты астық тасығыш вагондардың Қытай бағытындағы айналымының мерзімі ұлғайды және соның салдарынан олардың өзге экспорттық бағыттарда жеткіліксіздігі сезілді.

Сонымен қатар, аграрлық өнімнің отандық өндірушілері өз тауарларын кешігіп төлеумен байланысты елеулі шығындарға ұшырады.

Қалыптасқан жағдайды ескере отырып, "Астық Транс" АҚ жол іздей бастады және уақтылы және бүгінгі шешімге келді – кешенді тасымалдар.

Санжар Елубаев, "Астық Транс" АҚ президенті:

"Бұл біздің компаниямыздың мүлдем жаңа қызметі - кешенді тасымалдау. Процесс барысында біз астықты астық тасығыштардан контейнерлерге қайта тиейміз, өйткені дәл осы контейнерлер Қытай тарапынан кедергісіз өткізіледі және ҚХР аумағында еркін қозғалады.

Жүктерді тасымалдау үшін кедергілерді болдырмау мақсатында аталған пилоттық жоба әзірленді. Ол өзін сәтті ұсынғаннан кейін, біз осындай кешенді шешімдерді ұсынамыз деп сенемін".

Антиковидтік шаралар қытай тарапының түсіру көлемінің айтарлықтай қысқаруына алып келді, бұл 2021 жылы астық жүктерін тиеуге нақты уақытша тыйым салуға алып келді.

Тақырып бойынша оқу: Қытай Қазақстаннан астық қабылдау көлемін арттыруға дайын

Күзде астық жүктерінің жүк ағыны дәстүрлі түрде ұлғайған кезде жағдай күрделене түсуі мүмкін, сондықтан кешенді тасымалдарды уақтылы іске қосу бүгінгі күні проблеманың жалғыз шешімі болып табылады және іс жүзінде фермерлерге жаңа егіннің астығын сату үшін тұрақты өткізу нарығын ашады.

Кең география

Тасымалдаудың осы түрін пайдалану қазақстандық аграрлық өнімді өндіруші - экспорттаушылар үшін ҚХР шекарадан өту кезіндегі қатерлерді азайтудан гөрі әлдеқайда үлкен әлеуетке ие.

Кешенді схеманың бірегейлігі астықты тасымалдау үшін Қазақстан аумағы бойынша астық тасығыш вагондарды пайдалануда, содан кейін қажет болған жерлерде контейнерлерге қайта тиеуде болып табылады.

Контейнерлі жүк ағыны контейнерлердің модульділігі және олардың типтік мөлшерлері мен тоннажын стандарттау арқасында оңай өңделеді, бұл жүк ағындарын өңдеу процестерін толық автоматтандыруды енгізуге мүмкіндік береді, бұл процесте адамдарды пайдалануды азайтады, ал бұл санитариялық-эпидемиологиялық нормаларды сақтау тұрғысынан маңызды. Сонымен қатар, контейнерлік тасымалдау жоғары сапалы дәнді дақылдарды, мысалы, майлы дақылдарды немесе экологиялық таза астықты тасымалдау кезінде ақталған.

Тақырып бойынша оқу: Азық-түлік корпорациясы форвардтық сатып алуды 40 млрд теңгеге дейін арттырды

Кез-келген жүк үшін тиісті контейнерді таңдап, оны "Есіктен есікке" жеткізуді ұйымдастыра аласыз.

Бұл жүктердің қозғалыс жылдамдығын едәуір арттырады және арзан жеткізілімге әкеледі. Алайда қазіргі жағдайда Қазақстанда барлық элеваторлар контейнерлерге тиеуді қамтамасыз ете алмайды, бұл оларды пайдалануды шектейді.

Санжар Елубаевтың айтуынша, болашақта зор әлеуетін көріп, компания тасымалдаудың кешенді түрін одан әрі дамытуды көздеп отыр:

"Кешенді тасымалдау сияқты жүктерді жеткізудің мұндай түрін кез келген бағытта дамытуға болады. Контейнер - бұл теміржолдың болуын талап етпейтін әмбебап жылжымалы құрам. Контейнерлерді автокөлікпен тасымалдауға болады, теңіз тасымалдарында пайдалануға болады. Сұраныс болған және қандай да бір логистикалық схемалар әзірленген жағдайда, біз бүкіл әлемдегі ауыл шаруашылығы өнімдеріне деген қызығушылықты қанағаттандыра аламыз деп ойлаймын. Қалай болғанда да, еуразия құрлығында, ол нақты көтерілген жерде.

Біздің астық жүктеріміз салынған контейнерлерді Вьетнамға да, Италияға да жібергенде прецеденттер болды, Испания бойынша атқарымдар бар. Таяу Шығыс, Иран, Түркия, Орта Азия, Ресей елдерінде де үлкен сұраныс бар. Сонымен қатар, біз кез-келген уақытта тасымалдарымыздың географиясын кеңейтуге дайынбыз".

Инфрақұрылымдық даму

Контейнерлік тасымалдардың жаңа қызметін енгізу Қазақстанның инфрақұрылымын дамытуға оң әсерін тигізеді.

Қазір оның болуын нарықтың өзекті талаптарының бірі ретінде қарастырған жөн, оны Қазақстанда әлі де дамыту қажет.

Әдеттегідей элеваторлар астық жүктерін контейнерлерге тиеуге арналмаған, олардың басым бөлігі астық тасығыш вагондарға тиеуге есептелген. Қазіргі уақытта елімізде бірнеше жеке элеваторлар контейнерлік тиеу мүмкіндігіне ие.

Тақырып бойынша оқу: Ақмола облысында бірегей элеватор жабдығы шығарылады

"Астық Транс" АҚ бұл сәтті де ескереді: кешенді контейнерлік тасымалдау қызметтерін ұсына отырып, элеватор иелері мен трейдерлерге элеваторларды қайта жабдықтауға қосымша қаржы шығындарын қажет етпей, бар инфрақұрылымды пайдалануға мүмкіндік беретін сервистік шешімді ұсынады.

Осындай схемаларды әзірлей отырып, "Астық Транс" АҚ элеваторларға қайта жабдықтауға айтарлықтай қаражат жұмсамай, бастапқыда астық тасығыштарға тиеуді жүзеге асыруға, содан кейін астықты экономикалық тұрғыдан ақталған логистикалық нүктелерде контейнерлерге артық тиеуге мүмкіндік береді. Қазақстанның барлық элеваторлары мен астық қабылдау пункттерін біздің ұлан-ғайыр аумағымыз бойынша 110 астам бірлікпен жабдықтағаннан гөрі, астықты контейнерлерге шекарадан өтудің бірнеше нүктелерінде артық тиеген жөн. Ал жүкті шекараға жеткізу астық тасушы-хопперлерде  жүзеге асырылады.

"Астық Транс" АҚ кешенді тасымалдардың пилоттық жобасы іс жүзінде өзінің тиімділігі мен экономикалық пайдасын дәлелдей отырып, еліміздің логистикалық инфрақұрылымын ғана емес, сонымен қатар аграрлық саланы да дамытуға ынталандырады деп үміттенеміз, бұл біздің өндірушілерге әлемдік нарықтарға қолжетімділікті айтарлықтай жеңілдетеді, оның ішінде олардың шығындарын ғана емес, тәуекелдерді де азайтады.

Сергей Алексеенок, автордың суреті