Қазақстан 7 млн тонна бидай экспорттайтын болады

Сарапшылар 2021 жылы Қазақстанда астық түсімі бойынша тағы да нашар болжам жасады. Астық жөніндегі халықаралық кеңес тамыз айындағы шолуда үшінші ай қатарынан аталған межені төмендетті. Өндіріс көрсеткіші 0,8 млн тоннаға қысқарып, қазір 16,4 млн тоннаға жетіп, өткен жылғы көрсеткіштен 3 млн тоннаға төмен болды.

Басқа да көрсеткіштер төмендетілді. Соңғы астық қоры 1,3 млн тонна деңгейінде болады деп болжануда (шілдедегі шолумен салыстырғанда 0,2 млн тоннаға төмендейді). 2021/2022 маркетингтік жылға экспорттық әлеует 7,9 млн тоннаға бағаланды, бұл соңғы жылдардағы ең нашар көрсеткіштердің бірі болып табылады.

Бұл ретте 2,7 млн тонна ішкі азық-түлік қажеттілігін Қазақстан сенімді түрде жинай алады.

Бұл ретте, егер қазақстандық бидайды жеке алатын болсақ, онда оны өнімді өндіру бойынша болжам бірнеше айдан бері өзгеріссіз - 12,5 млн тонна көлемінде қалды. Бұл ретте экспорттан күтілетін болжам 0,5 млн тоннаға артып, 7 млн тоннаға дейін өсті. Демек, қалған дәнді дақылдардың (негізінен арпа) экспорты небәрі 0,9 млн тонна деңгейінде болады деп күтілуде.

Соңғы қордың көлемі 1 млн тоннаға дейін төмендеуі мүмкін.

Тақырыпқа байланысты оқуҚР-да 9,2 ц/га егін орылып, 13 млн тонна астық жиналды

Қазақстанға ең көп әсер ететін ресейлік астық нарығы өткен айда өндіріс көрсеткіштерінің өсуінен кейін бірден 7 млн тоннаға азайып, 116,5 млн тоннаға дейін төмендей бастады. Сәйкесінше, ресейлік экспорттың болжамы да 4,5 млн тоннаға төмендеді. Астық қоры да шамалы төмендегенін көрсетті - 0,2 млн тоннаға түсіп, 14 млн тоннаға дейін жетті.

Бидай бойынша бұрынғы көрсеткіштермен қалған Қазақстанға қарағанда Ресей көрсеткіштері төмендей бастады. Бидай өндірісі бірден 6 млн тоннаға төмендейді, соның салдарынан экспорт көрсеткіштері 4 млн тоннаға түсіп, 34,1 млн тоннаға дейін төмендеді. Соңғы қорлар бойынша болжамдар әзірге бұрынғы айдағы деңгейде - 12,3 млн тонна болып отыр.

 

Астық нарығындағы жалпы жағдай

Өткен айда астықтың барлық түрін өндірудегі 2021/22 маркетингтік жылғы әлемдік болжамы да 12 млн тоннаға қысқарып, құлдырауды жалғастырды. Енді ол 2283,3 млн тоннаны құрайды, осылайша құлдырауына қарамастан, рекордтық көрсеткіш - өткен жылғыдан 3% -ға жоғары.

Тақырыпқа байланысты оқуҚР-да бидай $50 қымбаттап, баға шарықтады

Көрсеткіштердің төмендеуі, негізінен, Канада, АҚШ және Ресейде бидай мен арпа өнімін бағалаудың азаюынан болды.

Астық тұтынудың перспективалық бағасы да 7 млн тоннаға төмендеп, 2287 млн тоннаға жетті. Алайда, сұраныс күткендегіден аз болғанына қарамастан, тұтыну өндірістен асып түсуі мүмкін, сондықтан әлемдік астық қоры да 5 млн тоннаға азайып, 589 млн тоннаға дейін қысқарды. Осылайша, әлемдік астық қоры қатарынан бесінші маусымда қысқарып келеді және келер жылы жеті жылдық минимум деңгейінде өсуі мүмкін деп болжануда. Жүгері мен қара бидай қорының болжамды өсуі бидай мен тары бойынша төмендеудің орнын толтыра алмайды.

Әлемдік сауда үш жыл ішінде алғаш рет 4 млн тоннаға түсіп, 415 млн тоннаға дейін қысқарады.

 

Бидай

Бидай өндірісінің әлемдік болжамы Ресей мен Солтүстік Америкада 2021/22 маркетингтік жылғы астық болжамының төмендеуі аясында 6,5 млн тоннаға төмендеп, 781,7 млн тоннаға жетті. Тұтыну 4,5 млн тоннаға, 782,9 млн тоннаға дейін төмендейді.

Тақырыпқа байланысты оқуҚазақстанда бидай бағасы 130 мың теңге болады деп болжануда

Өндіріс тұтынуды өтемейді, сәйкесінше қорлар да 2,3 млн тоннаға, 277,7 млн тоннаға дейін төмендеді. Бұл ретте әлемдік сауда көлемінің болжамы өткен аймен салыстырғанда 2,3 млн тоннаға төмендеп, 189,2 млн тоннаға жетті.

 

Соя-бұршақ

АҚШ, Аргентина және Үндістанда өндіріс перспективалары нашарлағандықтан, 2021/22 маркетингтік жылғы әлемдік бұршақ дақылдары өндірісі 379,8 млн тонна деңгейінде болжанып отыр, бұл шілдедегі болжамнан 2,2 млн тоннаға төмен. Құлдырауына қарамастан, бұл көрсеткіш рекордтық деңгейде қалып отыр, жөнелту көлемі де рекордтық болады деп уәде береді.

Тақырыпқа байланысты оқуЖасымық бағасы 380 мың теңге болады

Сояның жиынтық тұтынылуы бойынша болжам 375,7 млн тоннаға дейін төмендетілді (минус 2 млн тонна). Дегенмен, бұл көрсеткіш өткен жылғы көрсеткіштен 4% -ға артық. Бұршақ тұқымдары саудасы бойынша болжамның төмендеуінің арқасында қорлар бойынша болжам бірден 8% -ға артып, 56,9 млн тоннаға жетті.

 

Күріш

Азия мен Африка нарықтарына сұраныстың күшеюінің арқасында әлемдік күріш саудасы 7% -ға, 47,3 млн тоннаға дейін өседі деп күтілуде. Үндістанның экспорты 18,9 млн тоннаға жетеді деп күтілуде. 2021/22 маркетингтік жылғы сауда өткен маусыммен салыстырғанда тым өзгермесе де, Таиландтан жүк жөнелту қалпына келгенде, үнді күрішінің сатылымы қысқарады деп болжануда.

Тақырыпқа байланысты оқуҚР-да күріш және мақта алқаптары 26 мың га қысқаруда

Негізгі азиялық күріш өндірушілердің ең ірі өнімін ескере отырып, 2021/22 маркетингтік жылғы әлемдік өндіріс өткен маусыммен салыстырғанда 1% -ға өсіп, 511,7 млн тоннаға жетті.

Сондай-ақ тұтынудың шамалы өсімі күтілуде - 0,4 млн тоннаға, 510,7 млн тоннаға дейін. Соңғы қорлар да 1,1 млн тоннаға өсіп, 172,4 млн тоннаға дейін жетеді деп болжануда.

 

Жүгері

2021/22 маркетингтік жылғы жүгері өндірісінің болжамы 1202,1 млн тоннаны құрап, 0,1 млн тоннаға жақсаруы тиіс. Яғни, жүгері бұл бұрын-соңды болмаған көрсеткішті сақтап, өткен жылғы нәтижені бірден 75 млн тоннаға ұлғайтылады деп күтілуде. Айта кетерлік жағдай, дәл осы рекордтық көрсеткіш астық бойынша барлық болжамдар үшін негізгі өсім болады деп болжануда.

Тақырыпқа байланысты оқу«Родина» құрғақшылық кезде мал азығының екі жалдық қорын жинады

Жүгері өндірісі тұтынумен салыстырғанда көп мөлшерде жиналуы мүмкін деп болжануда, сондай-ақ ең жоғарғы деңгейде - 1200,7 млн тонна болады деп айтылуда.

Экспорт 1,3 млн тоннаға төмендеп, 179,2 млн тоннаға дейін жетеді. Соңғы жиналатын қорлар бойынша болжам іс жүзінде - 270,1 млн тонна болып өзгеріссіз қалды, бұл өткен жылғы деңгейден сәл жоғары, бірақ екі жыл бұрынғы көрсеткіштерден айтарлықтай төмен.

 

Андрей Гончаров

Біздің парақшамыздан Қазақстандағы агробизнестің соңғы жаңалықтарын бірінші болып біліп отырыңыз Facebook, арнада Telegram, бізге жазылыңыз Instagram немесе біздің пошталық жіберу.