«Шөл далаға» қалай егін егіп, ақбас малдарды ұстауда. АгроКараван, 14 күн

Қазақстан жері әр түрлі. Біздің кейбір фермерлеріміз шөл далада еңбек етіп, тіпті ылғал жетіспейтін жерлерде жұмыстарын дөңгелетіп, өнім алуда.

АгроКараван шеруінің 14 күні ElDala.kz командасы Жітіқара ауданы Приречное ауылындағы «Приречное-Агро» ЖШС-да болды. Бұл өлке Қостанай облысындағы ең құрғақ ауданның бірі болып есептеледі.

 

Көнеден қалған мұра

«Приречное-Агро» ЖШС Екінші дүниежүзілік соғыс кезінде - 1943 жылы құрылған Красноармейск тың игеру шаруашылығы негізінде 1999 жылы құрылды. Кеңес Одағы ыдырағаннан кейін, қайта құру барысында шаруашылық жеке меншікке өтіп, өзінің қазіргі атауына ие болды. Мұрат Айтқожинов1997 жылы қиын кезеңдерде  кәсіпорынның жетекшісі болды. Содан кейін көптеген қиындықтар туындады - электр қуатын өшіру, көмірдің жетіспеушілігі, қаржылық және басқа мәселелер болды, 90-шы жылдарды бастан кешірген жандар жақсы біледі ол кезді.

Тақырыпқа байланысты оқу: Қарабалықтағы экстреМАЙный. АгроКараван, 13 күн

Олар сол кездегі барлық тұқымды пайдалана отырып, 2 гектар бидай мен 1,5 гектар сұлы дақылын себе бастады. Қазіргі уақытта барлық жерге ауыспалы егін егіледі. Қостанай облысының ең құрғақ аймағында орналасқан қожалықтың аумағы - 39 мың га ауылшаруашылық алқабын құрайды, оның 23 мың га егістік алқап. Биыл мұнда 17-18 мың гектарға жуық дәнді дақылдар егілді. Сондай-ақ, қазіргі уақытта мал азықтық дақылдар өсіріледі. Қатты және жұмсақ бидайды себу жалғасуда. Егістік компаниясы экватордан өтіп үлгерді және оны 10 күн ішінде аяқтау жоспарланған.

 

Ақбас сиыр бизнесі

Сондай-ақ, ферма етті мал өсірумен айналысады, еліміздегі ең танымал сиыр тұқымы - қазақтың ақбас (Ақбас) тұқымын өсірді.

«Біздің әулет мал өсірумен айналысады, мамандығым бойынша ветеринармын, ауылда тұрып, мал өсірмеу дұрыс емес деп есептеймін», - деді Мұрат Айтқожинов, «Приречное-Агро» ЖШС директоры (суретте). - Ауладағылардың бәрі әйтеуір қандай-да бір ірі қара ұстауы керек. Сіз өсімдік шаруашылығымен айналыссаңыз да, одан қалатын қалдығы бар, малға азық-түлік ретінде жемшөп беруге болады. Биыл 1500 гектар тек мал азықтық дақылдарына арналды.

Тақырыпқа байланысты оқу: Симменталдың голштин тұқымынан айырмашылығы неде. АгроКараван, 10 күн

Бұл тұқымды таңдаған кезде ешкім күмәнданбады. Ақбас сиырлар құрғақ салқын климатта жақсы жерсінеді, олар жергілікті байырғы мал болғандықтан таңдалды. Тәуліктік салмақтың орташа өсуі 1 кг құрайды. Ірі қара малды ауылшаруашылық жерлерінде өсіру ең тиімді және қолайлы. 1500 малдың 600-і сиыр, қалғаны бұзаулар. Қазір барлық мал жайылымда.

- Қазір олар көк майса шөпте күзге дейін жайылып, жақсы семіреді, қосымша азық беру қажет емес, - деді «Приречное-Агро»  басшысы. – Бұл малдарды ет өңдеу зауыттарына, базарларға өткіземіз, біз қайта өңдеумен айналыспаймыз.

 

Экстремалды жағдайға арналған технология

Қазіргі уақытта шаруашылықта тұқымдарды себу аяқталуда, тұқымның бір бөлігі себіліп үлгерді. Биыл жұмсақ және қатты бидайдың төрт түрі себілді, сонымен қатар, олар мақсары және мал азықтық дақылдарын: судандық шөп, сұлы, арпа отырғызды. Тұқымдар аудандастырылған түрде қолданылады, оларды негізінен Қарабалық ауылшаруашылық тәжірибе станциясында сатып алады.

Биыл біз қатты бидайды, Асанәлі сортын сатып алдық. Олар сонымен қатар Омбы 36, Қарабалық 90, Айна, Фантазия сорттарын алады. Тіпті кейбір тұқымдарды алу үшін   кезек бар.

«Приречное-Агро» ЖШС-нің орталығында бидайды  өңдеу жұмыстары жүреді. Бұл қоймада қыс бойы ылғалдылық 13,5-14% құрайды 20 мың тоннаға дейін астықты қабылдауға, өңдеуге және сақтауға болады. КСРО кезінен бастап астық қоймаларынан басқа, әрқайсысының көлемі 5 мың тонна болатын екі жаңа қойма, сондай-ақ өнімділігі сағатына 100 тонна астық бункері, 98 текше метрге арналған  орындар салынған болатын.

Тақырыпқа байланысты оқу: СҚО фермерлері күнбағыс өсіруде. АгроКараван,12 күн

Негізінен, бұл шаруашылықта Ростсельмаш шығарған тракторлар мен Bourgault канадалық егіс құралдары пайдаланылады. Бұл әдіс 2007 жылдан бері қолданылып келеді. Сонымен қатар, кеңестік техникадан аз мөлшер қалды, ол - аты аңызға айналған К-700.

Егін жинауға 24 VECTOR 410 комбайны бар.Қожалық бұл техниканы олардың қажеттіліктеріне өте қолайлы деп санайды.

- Біздің жабдықтар негізінен Ростсельмаш, РСМ тракторлары, 375- 620-ға дейін ат күші бар, дейді Мұрат Айтқожинов. - Біз бір ауысымда жұмыс істейміз. Тәуліктік өнімділік 1200-1500 га құрайды. Бұрын біз канадалық тракторларды сатып алдық, қазір бұл тракторлар Ресейде шығарылады, Қазақстанда Көкшетау қаласында құрастыру зауыты жұмыс істейді. Біріншіден, Ресей жақын, қосалқы бөлшектер тез келеді. Екіншіден, біздің өнімділігіміз 8-12 ц / га құрайды, сондықтан бұл техника толығымен қанағаттандырылады. Біз 9 метрлік астықты комбайндарға бейімдедік.

Тақырыпқа байланысты оқу: Ростсельмаш фермерлерге жаңа агротехнологияны қолдануға көмектесуде

Өткен жылы Қостанай облысында 35-ке жуық RSM 2375 тракторлары, сонымен қатар 170 бірлік VECTOR 410, ACROS 550, ACROS 585, ACROS 595 комбайндары сатылды, Ростсельмаштың Қостанай облысы бойынша аймақтық сату менеджері Андрей Серга  (оң жақта).

- Қостанай облысында Ростсельмаштың нарықтағы үлесі 60-70% құрайды. Ең алдымен фермерлерді жақсы баға мен сапалы болғандығы қызықтырады, - деп түсіндірді Андрей Серга. - Ауылшаруашылық жұмыстарының барлық саласында пайдаланылатын қол жетімді жабдықтар. Бұл құралдарды ұстау және жөндеу өте оңай, егер қандай да бір проблема туындаса, біздің клиенттерге қызмет көрсететін орталығымыз бар деп жауап берді ол, бейне қоңырау арқылы да көмектесе алады немесе алғашқы қоңырау түскеннен кейін тез жетеді.

Қызмет көрсету топтары аймақтың әр жерінде орналасқан және күн сайын көмек қажет болған жерге тез барады. Қосалқы бөлшектердің үнемі қол жетімділігі де маңызды мәселе болып табылады. Қосалқы бөлшектер қоймасы үнемі толықтырылып отырады; қажетті бөліктер себу немесе жинау маусымына дейін жеткізіледі. Сонымен қатар, Ростсельмаш өнімі Қазақстанда өндірілетін болғандықтан, мемлекеттік қолдау көрсетіледі, шаруа қажетті құрал-жабдықты жеңілдетілген субсидиямен сатып ала алады.

 

Барлық ісіміз жаратушыға байланысты

«Приречное-Агро» шаруашылығында егін егу 15 мамырда басталды, осы айдың соңына дейін аяқтаймыз деп жоспарлаудамыз.

Тақырыпқа байланысты оқу: Зығыр матасы үш есеге дейін арзандауы мүмкін. АгроКараван, 11 күн

«Биыл көктем мезгілінің басы салқын болды, ал өткен аптада қатты ыстық болды, сөйтіп арамшөптер қаулап өсе бастады», - дейді Мұрат Айтқожинов. - Бір апта бұрын алқап мүлдем қап-қара болып еді, ал қазір олар көгеріп тұр. Қазір қопсытқыштармен жерді аударып, тұқым егіп жатырмыз.

Шаруашылықта екі технология қолданылады - нөлдік және дәстүрлі. Тыңайтқыштар іс жүзінде қолданылмайды, өйткені ылғалдың жетіспеуі олардың дұрыс жұмыс істеуіне мүмкіндік бермейді. Сондықтан олар дәстүрлі түрдегідей жұмыс істейді - бу, төрт және бес өрісті ауыспалы егістер. Нөлдік жер өңдеу технологиясы 5000 га жерде қолданылады. Дискілі сепкіштер қолданылады, себуге дейінгі химиялық өңдеу жүргізіліп, 1-2 күнде тұқым себіледі.

Мұрат Айтқожинов егіннің жағдайы жайлы ешқандай болжам айтпауда. Ылғал мөлшері жаман емес, бірақ өткен аптада қатты құрғақ жел болды, ауа температурасы 33-34 градусқа жетті.

«Шынымды айтсам, жағдай керемет емес, бірақ біз қолымыздан келгенді жасадық», - дейді Мұрат Айтқожинов. - Екі жыл қатарынан біз нашар өнім алдық, себебі құрғақшылық болды. Әрине, біз мал шаруашылығының арқасында қатты жапа шекпедік,  жылдар бойы осы салада жұмыс істеп келеміз ғой. Оның үстіне мал шаруашылығы көмектеседі. Егер бір ғана өсімдік шаруашылығымен айналыссақ, жағдай қиын болар еді.

Соған қарамастан, шаруа қожалығы үміттерін үзбеуде және жақсы өнім алуға үміттенеді.

- Шаруалар үнемі болашаққа үмітпен қарайды, сондықтан да егін егіп, жер жыртып, жақсы өнім аламыз деп ойлайды, - дейді Мұрат Айтқожинов. - Қазір ыстық, біз асықпаймыз, шілде айында жаңбыр жауады деп сенеміз. Барлығы бір жаратушының құзырында.

«Приречное-Агро» ЖШС-нің өтінішін жаратушы қолдап, биылғы жылы өнім айтарлықтай жақсы болады деген ойдамыз.

Андрей Гончаров

Біздің парақшамыздан Қазақстандағы агробизнестің соңғы жаңалықтарын бірінші болып біліп отырыңыз Facebook, арнада Telegram, бізге жазылыңыз Instagram немесе біздің пошталық жіберу.