Біздің парақшамыздан Қазақстандағы агробизнестің соңғы жаңалықтарын бірінші болып біліп отырыңыз Facebook, арнада Telegram, бізге жазылыңыз Instagram немесе біздің пошталық жіберу.
Мықты «Колос». АгроКараван Ет 2021, 6-күн
Биылғы құрғақшылық Қазақстанның асыл тұқымды репродукторларына сатудың төмендеуімен ауыр тиді - фермерлер асыл тұқымды малды сатып алу есебінен мал басын қалай кеңейту және жақсарту туралы емес, қолда бар малды қалай азықтандыру туралы ойланып әбігер болды. Мүмкіндік болса, барлық жануарлар сойылып немесе Өзбекстанға сатылады. Ал жем-шөп жағдайы қиын өңірлерде ұрғашы мал да сойылады. Бұл жағдайларға ең мықты фермалар - мемлекеттің көмегіне немесе табиғаттың мейіріміне емес, тек өзіне ғана сенетін фермалар төтеп беруде.
Дәл осындай мықты фермалардың бірі - Солтүстік Қазақстан облысындағы Привольный ауылының жанындағы «Колос» фермерлік қожалығы. «АгроКараван Ет 2021» сапарының алтыншы күні осында келіп жетті.
Бұл - қазақтың ақбас асыл тұқымының репродукторы. Бүгінде мұнда 350 бас ұрғашы мал бар.
Асыл тұқымды ақбас мұнда 2010 жылы Қостанай облысы Қырым ауылынан әкелінді. Бастапқыда «Сыбаға» бағдарламасы бойынша 50 қашар сатып алынды. Алғашқы уақытта бүкіл төлдерін қалдырып, бірте-бірте ұлғайта отырып, бүгінгі деңгейге дейін өсірді. Шаруашылық әзір мал басын көбейтуді жоспарламайды, өйткені жайылым тапшылығы сезілуде. Егер алаңдар жеткілікті болса, онда мал басын көбейту қиын болмас еді.
Тақырып бойынша оқу: Ақбас элитасы. АгроКараван Ет 2021, 4-күн
Биылғы жылы ақбасқа деген сұраныс құрғақшылық пен жемнің болмауына байланысты төмендегеніне қарамастан, жалпы шаруашылықта фермерлердің соңғы жылдары асыл тұқымды малға деген қызығушылығы күрт артқанын атап өтті.
- Қазір біз 100 қашарды дайындап қойдық, оларды Қарағандыға алып кетеді, - деді ферма меңгерушісі Анна Непопущь (суретте). - Сондай-ақ, қазір 60 басқа бірінші санаттағы бұқашықтарға гендік материал алынды. Сұраныс айтарлықтай өсті, бізден өте жақсы және белсенді сатып алады, біздің жануарлар барлық қажетті медициналық рәсімдерден, вакциналаудан және т.б. өтеді. Сондықтан фермерлер біздің малдың сапасына сенімді. Бізде ауру мал ешқашан болмайды, кейде ақауға шығарылған мал болады, негізінен, бояуы бойынша ақаулар немесе тағы басқа, бірақ олар өте аз, біз оларды дереу жоямыз. Жақында 150 сиырдың ішінен тек үш бас ақауға шығарылды, бұқаларда - 150-ден бес бас.
Құрғақшылық сауда-саттыққа кедергі келтіруде
«Колос» ФХ асыл тұқымды қашарлары мен ақбас бұқашықтарына келетін болсақ, оларды Қазақстанның барлық облыстарының фермерлері сатып алады.
Тақырып бойынша оқу: Ынта ангустары. АгроКараван Ет, 1-күн
- Ақтөбе облысы көп сатып алады, Ақмола, Қостанай, Солтүстік Қазақстан, Алматы, қайдан келмейді дейсіз, - деп бөлісті «Колос» ФХ басшысы Александр Гейман. - Айтпақшы, биылғы жылы әзірге сатылым жоқ, әдетте, осы кезеңде барынша сауда жасайтынбыз. Құрғақшылықтың салдарынан көпшілігі жемсіз қалды, адамдарға қиын болды. Қазір көптеген жергілікті фермерлер азықтандыруға жем болмағандықтан, ұрғашы мал басын қысқартуда. Мәселен, Қостанай облысында өткен жылы құрғақшылық болды. Бізде, кем дегенде, өткен жылдан қалған жем-шөп бар, бірақ жағдай қауіпті. Қазір орта шаруашылықтарда 300-700 бастан 1500 басқа дейін бар, мал басын көбейтуге ешкім асықпайды, құрғақшылықтың қайталануынан қорқады.
Мұнда мал байлаусыз ұсталады, бірақ қыста оған арналған үй-жайлар жабдықталған, бұзаулар үшін бөлек базалар бар және т.б. Жылытумен су беру жолға қойылған.
- Мен суықта ұстауды түсінбеймін, - деп атап өтті Александр Гейман. - Егер сенде барлығы бақылауда болса, мал жылыда ұсталса, онда бұзаулардың шығымы да жақсы, ал шығын бірдей. Сарай салу соншалықты қымбат емес, біз оларды өзіміз тұрғызамыз, қатты боран кезінде жабамыз, әдетте олар ашық. Бұзаулы сиырларды үш рет кіргізіп-шығарамыз. Мұндай ұстау экономикалық тұрғыдан, керісінше, тиімді. Сиырлар қалай жесе, солай жейді, бірақ таза ауада көбірек жейді.
Ақбас брендін жақсарту
«Колос» фермерлік шаруашылығы Қазақтың ақбас тұқымы республикалық палатасының мүшесі болып табылады және онымен тығыз байланыста жұмыс істейді.
Тақырып бойынша оқу: KazBeef ет индустриясының моделін қалай құрды? АгроКараван Ет 2021, 5-күн
- Олар бәрімізге көмектеседі, - деді Александр Гейман. - Жалпы, Дәурен Матақбаев - жақсы адам, ол палатаның атқарушы директоры болған кезде, қозғалыс басталды. Мал санатқа бөлініп, ретке келтірілді. Бүгін біз өте жақсы бастаманы көріп отырмыз, ал бес жылдан кейін ақбас Америкадағы ангус сияқты болады. Қазір міндет - біздің брендімізді барлық сапада - салмақ қосуда, туу көрсеткішінде, сатылымда жақсарту. Жақында біз KazFarm-2021 көрмесінде болдық, менің бұқам 15 айға дейін санат арасында бірінші орын алды.
Тақырып бойынша оқу: Шығыс әулиекөлі. АгроКараван Ет 2021, 3-күн
Фермадағы малдың 50%-дан астамы жасанды түрде ұрықтандырылады. Бұл жаңа қан құю үшін қажет. Тұқымды басқа шаруашылықтармен алмастырады, «Асыл түлік» мал шаруашылығындағы асыл тұқымды іс жөніндегі республикалық орталықтан сатып алынады. Қалған мал табиғи ұрықтандырылады. Төлдеу қаңтардың ортасынан басталып, наурыздың аяғы мен сәуірдің басына дейін созылады. Қазақтың ақбас және симментал тұқымдары ақпан айында жаппай төлдейді.
Жаңадан тұрғызылған ферма
Еттен басқа, ферма сүтті мал шаруашылығымен айналысады, оның активінде 230 бас симментал бар, олардың 180-і - сауын табын. Жоспарда - оны 350 басқа дейін жеткізу. Фермадан сүт күн сайын Петропавлдағы «Маслодел» зауытына түседі.
2017 жылы симментал тұқымының алғашқы 100 басы осында әкелініп, осы бағытпен айналысуға шешім қабылдады. Қазір бесінші жыл өтті, 250 орындық жаңа сүт фермасының құрылысы аяқталды. Желтоқсан айының соңына қарай оны іске қосып, мал саууды бастауды жоспарлап отыр.
Симментал малы мұнда асыл тұқымды мәртебесі жоқ тауарлы мал болып келеді. Сүт қораларында қашарлар көбеюге қалдырылады, ал бұқашықтар бордақыланады. Айта кетейік, симментал бұқалары 15 айға қарай 300 кг-ға жетеді, ал қазақтың ақбас төлінің салмағы 10 айда 300-350 кг құрайды.
Тақырып бойынша оқу: «Жәке» ШҚ бұқалары мен стейктері. АгроКараван Ет 2021, 2-күн
Ересек асыл тұқымды симментал бұқалары, сондай-ақ ақауға шығарылған «Колос» ақбас тұқымы еліміздің көптеген бордақылау алаңдарында тауарлы мал ретінде сатылады. Олардың ішіндегі ең ірілері: KazBeef, Beefstream, «Терра», «Бижан».
- Барлық жерде баға мен шарттар әр түрлі, біреу тірі салмақ бойынша алады, ал біреу басқа шарттарда алады, - деп түсіндірді Александр Гейман. - Соңғы бағаны көптеген факторлар анықтайды - малдың сапасы, семізділік, қажетті егудің жүргізілген-жүргізілмегені. Егер сен малмен айналыспасаң, екпе жасамасаң, дәрумендер бермесең, онда сенің малың да нашар болады және тиісінше бағасы төмен болады, өйткені оны тағы екі ай күйіне жеткізу керек. Егер оған қалыпты күтім жасалса, онда сенің малың да түзу болады және әлдеқайда жоғары баға ұсынады. Өткен жылы мал бордақылау алаңының бір кг тірі салмағы үшін 700 теңге, сондай-ақ 200 теңге субсидия төлеуді ескере отырып, қалыпты баға болды. Қазір 850-900 теңге + субсидия қажет. Жанар-жағар май, тыңайтқыштар екі есе, тұқымдар - 30%-ға қымбаттады. Мен сөрелерде арзан ет болғанын қалаймын, бірақ өндіруші туралы да ұмытпау керек. Біз шығынға жұмыс істей алмаймыз, ол кезде жабыламыз. Біз жұмыс істегіміз келмейтіндіктен емес, жалғастыра алмағандықтан.
Жем-шөп проблемасы
«Колос» ФХ өзінің мал азығын толық дербес қамтамасыз етеді. Бұл жерлердің бонитеті өте жоғары - 52. Олар шөп жинайды, сүрлемге жүгері, арпа жемін өсіреді, шөп шабады. Шаруашылықта суармалы жерлер әлі жоқ, бірақ болашақта оларды сатып алуды жоспарлап отыр. Мұнда 700 га пішендеме, 500 га жем, 200 га жүгері егіледі.
Тақырып бойынша оқу: Қазақстанда керемет ақбастарды қалай шығарады
Жүгері егу үшін қазақстандық өндірістегі КЗП-200 (ФАО 200) гибрид-тұқымдары пайдаланылады. Жауын-шашын қалыпты жауған жылдары олар суарусыз 200 кг/га сүрлем береді, бұл шаруашылық үшін өте қолайлы. Келесі жылы мұнда жүгерінің төрт жаңа сұрпын сынап көргісі келеді.
- Сүрлемге арналған жүгеріден өткен жылдары телімге 200-220 ц/га алынды, биыл 60 ц/га жинадық, - деп салыстырды Александр Гейман. - Биыл бізде бір рет жаңбыр жауды -12 шілде, болды. 11 мм жауын-шашын жауды, бірақ одан еш пайда болған жоқ, өйткені дақылдардың көп бөлігі бұған дейін құрғап үлгерді. Арпа бүгінде 8 ц/га алынды. Өткен жылғы 25 ц/га-мен салыстырғанда - бұл әлсіз. Құрғақшылық, қолдан келер дәрмен жоқ. Бүкіл өңір шөпті әрең шауып алды. Судандықтар өткен жылдары 300 га егіп, қажетті көлемді резервпен жабатын, ал биыл олар 500 га егіп, жетіспеді. Барлығын, тіпті саз батпақтардың айналасын да шаптық, қыстап шығу үшін әрең жиналды. Әзірге малды сабанмен азықтандырып жатырмыз, жемнің жақсысын төлдеу басталатын қысқа сақтап отырмыз.
Бүгінде «Колос» фермерлік шаруашылығында 30-ға жуық адам жұмыс істейді. Бұл - сауыншылар, малшылар және мал дәрігерлері. Қызметкерлер үшін тегін асхана бар. Сондай-ақ, үй шаруашылығын ұстайтын барлық жұмысшылар төмен бағамен жеммен - сабанмен, пішенмен, қалдықтармен қамтамасыз етіледі. Бір сөзбен айтқанда, қиын уақытқа қарамастан, шаруашылық кредиттер мен субсидияларға емес, өзіне ғана сенетіндіктен, аяғында нық тұр. Александр Гейман мұндай стратегияны тұрақты дамудың кепілі деп санайды.
Естеріңізге сала кетейік, АгроКараван «KazBeef» компаниясының - Kusto Agro компаниясының құрылымына кіретін мәрмәр сиыр етін өндіретін тігінен интеграцияланған холдингтің серіктесі болды.
