Әбітаев Фарид Құмашұлы

Фарид Әбітаев Қарағанды қаласында дүниеге келген.

Білімі

Фарид Әбітаев Өскемен қаласындағы Жол-құрылыс институтында автомобиль көлігінде тасымалдауды ұйымдастыру және басқару мамандығы бойынша жоғары білім алған.

Екінші жоғары білімін К. Тимирязев атындағы Мәскеу ауылшаруашылық академиясында Экономика және АӨК кәсіпорындарын басқару мамандығы бойынша тәмәмдаған.

Карьерасы  

Фарид Әбітаев институттан кейін 8 жыл Қарағанды қаласында жұмыс істеген.

1995 жылдан бастап – бизнесте, «Өскемен май экстракциялау зауытынан» май тасып, осы зауытта үш жыл шикізат жеткізуші болып жұмыс істеген.

1997-2002 жылдары. – «№1 Май зауыты» деген атаумен танымал «Май» АҚ май экстракциялау зауытының коммерциялық директоры.

2002 ж. бастап – Фарид Әбітаев «АСТАНА-БИЗНЕС» аграрлық компаниясын басқарды. 

«Майлы дақылдардың тәжірибелік шаруашылығының» бас директоры.

Саяси партиясы

Фарид Әбітаев «Ауыл» ХДПП» партиясының мүшесі.

Цитаталары

«Биылғы жылғы егістік, әлбетте, айрықша ерекшеліктерге ие. Соңғы 20 жыл барысында егістік үшін осындай жағдайлардың екі жыл қатар келгені есімде жоқ. Бұл жылдың айрықша ерекшелігі – егістіктердегі қардың шамадан тыс қалыңдығы. Қар жамылғысының қалыңдығы екі метрге жетті. Биіктігі жарты метрге жететін соңғы қар егін себуге бір апта қалғанда түсті. Осыған байланысты егістік жұмыстары әдеттегіден сәл кеш басталды. Алдынғы жылдары егін науқанын 20 сәуірден бастасақ, биыл 26-на қарай бастадық. Қар кеткеніне қарамастан, ылғалдылық сақталып қалған кей жерлерге егін еге алмадық. Оларды айналып өтуге тура келді.» (мамыр 2020 ж.)

«Қардың қысым түсіруіне және еріген қар суының молдығына байланысты егістік даласы қатты нығыздалып қалды. Қазіргі топырақтың беткі қабаты құрғап жатқан кезде, егістік даласы тырманы оңайлықпен  қолдану мүмкін болмайтындай қабыршақпен көмкерілді. Қайтара қопсытуға, дискілеуге тура келеді. Қарапайым тілмен айтатын болсақ, топырақты жұмсарту және егістікке дайындау үшін қосымша жұмыстарды жүргізуге мәжбүрміз. Нөлдік технологияның өзінде бірқатар проблемаларды бастан кешірудеміз, соқаның тісі жерге кірмегендіктен, қысымды қайта-қайта арттырудамыз.» (мамыр 2020 ж.)

«Тұқым сепкіштің жаңа нұсқаларын қараудамыз. Он жыл барысында жұмыс органдарын – дискілер мен т.б. ауыстыра отырып, Hatzenbichler әмбебап сепкішін қолданып келдік. Қазіргі сәтте соқа тістерінің жаңа бес түрін тәжірибеден өткізіп, ең оңтайлы нұсқасын алуды көздеудеміз.» (мамыр 2020 ж.)

«Негізінен тұқым сатумен айналысамыз. Басым бағытымыз тұқым сату десек те болады. Тұқым сатудан кейін жергілікті өндірушілермен (ұн тарту комбинаттары, құс фабрикалары және басқа да салалық компаниялар) жұмыс жасаймыз. Олар біздің негізгі тұтынушыларымыз. Біздің өнімдеріміздің басым бөлігі Қазақстанда сатылғанымен, аздаған көлемді экспортқа да жөнелтеміз. Ол негізінен сыра ашытуға арналған арпа, бидай және майлы дақылдар.» (мамыр 2020 ж.)

«Жер игерумен айналысуға қолайлы үш ауданымыз бар. Олар елдің бәріне танымал – Шемонаиха, Глубокое және Алтай. Географиялық тұрғыдан Глубокое ауданында орналасқанбыз, мұнда егіннің әр гектарынан 65-79 центнер арасында өнім алып отырғанымызды қайталап айтамын. Бірақ, бұл көрсеткіштің краснодар сортын пайдаланған кезде өзгеретініне сенімдімін.  Сондықтан биыл 100% краснодар сорттарын егеміз.» (тамыз 2019 ж.)

«Қазіргі кезде облыс бойынша небары 2 мың тонна күздік бидай тұқымы сатылатыны мәлім, Қазақстан ішінде осы көрсеткішті 10 мың тоннаға дейін жеткізуді болжап отырмын. Шығыс Қазақстан облысына келіп түсетін валюта түсіміне келетін болсақ, онда Қазақстаннан тыс Өзбекстанға жыл сайын 5-7 мың тонна және осыншама мөлшерде Ресей Федерациясының 9-шы федералдық округіне сатуға болады. Осындай жолмен 20-25 мың тонна күздік бидай тұқымын алуға болады, ол түпкілікті нәтижеде жыл сайын 2, 4 млрд теңге табыс береді. Бұдан қол жеткізетін ең жағымды әсер, ол елдегі валюта түсімінің артуы емес, елдегі егін өнімділігінің артуы! Бұл өте маңызды. Біз өзімізді аса сапалы шикізатпен қамтамасыз етеміз, ал шаруалардың табысы, олардың сатып алушылық қабілеті одан әрі мультипликативтік нәтижені арттырмақшы.  «Тұқымына қарай өнімін бағала», – демекші бәрі тұқымға байланысты. Сапалы тұқым пайдалансақ, онда шамамен 120 еседен артық сапалы өнімге қол жеткіземіз.» (тамыз 2019 ж.)

«Дәстүрлі түрде бағасы төмен болып келетін қара бидай мен сұлы сияқты дақылдарды қоспағанда, ауыл шаруашылық өнімдерінің барлығының бағасы қызық болғалы тұр. Биыл қарақұмықтың бағасы да көпшіліктің ойынан шықпас деп ойлаймын.  Бағасының күрт өсуіне байланысты, жаппай егіле бастады, алайда күзде ұсыныстың көптігіне қарай, бағасы түспекші. Бұл нарық заңы! Ал жалпы, тәж вирусымен болып жатқан жағдай әр нәрсені болсын өз орнына қойды. Ақыр соңында адамдар шынайы құндылықтар биткоиндер немесе басқа виртуалды жобалар емес, ал әркімге қажет барынша қарапайым заттар екенін түсінді. Қалай болған күнде де азық-түлік тапшылығын әркім сезінді, адамдар алдына басқа құндылықтар қойды. Қазірдің өзінде азық-түлік бағасы өсті және бұдан әрі өсетін болады.» (ақпан 2019 ж.) 

«Тұқым шаруашылығымен айналысатындықтан, қуаты жоғары кептіргіш қондырғымыз бар. Тұқым кептіру кезінде тұқымның өнгіштігі жоғалмайтындай, сәйкесінше өнімділік төмендемейтіндей, 40-45 градустан аспайтын температура беріледі. Ал тауарлық өнімді 120 градус кезінде кептіреміз, бұл кезде өнімділік 10 есе артық. Сондықтан да барлық шаруаларға дымқыл, проблемалы дақылдарды кептіруге арналған жеке кептіру қондырғыларына ие болуға кеңес беремін.» (ақпан 2019 ж.) 

«Жеті жыл қатарынан әр гектарға 100 кг аммофос пен 200 кг аммиак селитрасын өзгеріссіз құйып келеміз. Біздегі өнімділік те бір өзгермейді. Барынша құрғақшылық кезеңде және одан әрі түптегеннен кейін сұйық тыңайтқыш қосуды жоспарлап отырмыз, өйткені дүние жүзінде қолданып жатқандағыдай өнімділікті арттыру мақсатына жетпекшіміз.» (ақпан 2019 ж.)

«Дүниежүзілік құрғақшылықтың салдарынан баға 10-15%-ға қымбаттады, ал ішкі валюта бағамының өзгеруі нәтижесінде сәйкесінше 10-15%-ға өсті, біз бидайды өткен жылмен салыстырғанда 20-25%-ға қымбатқа сатамыз. Бұл астық және майлы дақылдар бағасының әлемдік тенденцияларына байланысты. Стратегиялық көзқарас тұрғысынан 10-15 жылды алып қарасақ, бұл бағыттағы жағдай өзгеретіні сөзсіз, өйткені әлемдегі егістік жерлер қысқаруда, сұраныс артуда екені бәріне мәлім. Әлемде ет тұтыну және оған сұраныстың артуы, бірінші кезекте мал шаруашылығына байланысты дақылдарға сұранысты артып отыр. Өңделген бидайдың 1 өнімін өндірумен салыстырғанда,  1 кг ет өндіруге анағұрлым көп дақыл қажет. Басқаша  айтатын болсақ, адамдар етті көп тұтынуда. Етпен молынан қамтамасыз ету үшін, мал қорегін жабдықтау қажет. Сәйкесінше әлемде бірінші кезекте дәнді дақылдар мен майлы дақылдардың шығыны артып келеді. Сондықтан өндіріс жылдан-жылға артып келеді. Егер адамдар дәнді және майлы дақылдарды көбірек тұтынса, сәйкесінше оларды аз өндіретін едік.» (ақпан 2019 ж.)

«Астық тасымалдау ісінде жыл сайын қайталанатын тағы бір проблема бар, ол вагондар проблемасы, бұл ретте Қазақстаннан экспорт, плюс-минус 5-10%, өспейді.» (ақпан 2020 ж.)

«Бізде армиядағы жарғы сияқты ауыспалы егіске қатаң көзқарас бар: шартты түрде айтатын болсақ, оны 10 жылда бір рет жазу керек. Біздің 10 ауыспалы егістіктен ауытқу тек 10% шамасында болуы мүмкін. Біздің бірде 300 теңге тұратындықтан қарақұмық егетін, ал енді бірде қымбаттап бара жатқан бағасына қарап күнбағыс егетін, ал енді бірде рапс егуге көшіп кететін, яғни  бірді алып екіншісіне көшетін басқа шаруалардан айырмашылығымыз осында. Тәжірибе көрсеткендей, нақты ауыспалы егіс – жерді ұстай білу, арамшөптермен күрес, ауруларды бақылау тұрғысынан  өте дұрыс тәсіл.» (ақпан 2019 ж.)

Қызықты фактілер

Фарид Әбітаевтың кәсіпкер ретіндегі ұстанымы: «Мен бөліп көрсететін кәсіпкердің басты қасиеттері: біріншісі – түйсігі, екіншісі – өзіне деген сенімділігі, үшіншісі – үнемі жаңаруға, білім алуға тырысуы, алға ұмтылысы. Осы қасиеттер табысқа жеткізері сөзсіз.»