Есенеев Ербол Еркінұлы

Facebook-тегі профилі

Ербол Есенеев Қазақстанда дүниеге келген.

Білімі

2000 ж. – Ербол Есенеев Ш.Уәлиханов атындағы Көкшетау мемлекеттік университетін «экономист-менеджер» мамандығы бойынша бітірді.

Ербол Есенеев қазақ және орыс тілдерінде сөйлейді.

Карьерасы

2000-2001 жылдары – Ербол Есенеев Көкшетау қаласы бойынша Салық комитетінің мәжбүрлеп салық төлету бөлімінің инспекторы.

2001-2003 жылдары – «FinДом» Ақмола электр тарату компаниясы Есіл ЖЭТ бастығының орынбасары.

2004-2005 жылдары – Ербол Есенеев «Астана қаласының Индустриялық-инновациялық даму орталығының» басқарушы директоры.

2005-2006 жылдары – Беларусь-Қазақстан «БелКа» сауда-өндірістік үйі директорының орынбасары.

2007-2008 жылдары – Ербол Есенеев «FinDom» күрделі құрылыс бөлімінің бастығы.

2008-2009 жылдары – Қостанай қ. «Тобыл» ӘКК «Ұлттық компаниясы» еншілес ұйымы «Тобыл-Жеміс» директоры.

2009-2013 жылдары – Ербол Есенеев «EcoProductAstana»  директоры.

2014 ж. мамырынан бастап – «Атамекен» ҰКП Агроөнеркәсіптік кешен және тамақ өнеркәсібі департаментінің басқарушы директоры – директоры.

2019 ж. сәуірінен бастап – Ербол Есенеев «ҚазАгро» ұлттық басқарушы холдингі» акционерлік қоғамы Директорлар кеңесінің мүшесі, тәуелсіз директор.

2019 ж. желтоқсанынан бастап – «Атамекен» Ұлттық кәсіпкерлер палатасы басқарма төрағасының агроөнеркәсіптік кешен бойынша кеңесшісі.

2020 ж. маусымынан бастап — «Қазақстан фермерлер одағы» төрағасының орынбасары.

2020 — «Атамекен» ҰКП Агроөнеркәсіптік кешен және тамақ өнеркәсібі департаментінің басқарушы директоры – директоры.

2023 ж. наурыз — Ербол Есенеев «Атамекен» ҰКП Басқарма төрағасының орынбасары болып тағайындалды.

Наградалары мен атақтары

2016 ж. желтоқсан – Ербол Есенеев Қазақстан Республикасы Тәуелсіздігінің 25 жылдығы қарсаңында «Атамекен» Қазақстан Республикасы Ұлттық кәсіпкерлер палатасының құрмет грамотасымен марапатталды.

Цитаталары

"Германия экологиялық таза отын өндіру үшін қайта өңделетін шикізатты (үгінділер, сабан және т.б.) белсенді пайдаланады, - деді Ербол Есенеев, "Атамекен" ҰКП Басқарма төрағасының орынбасарының міндетін атқарушы. - Пеллеттер қыста үйлерді жылыту үшін күнделікті өмірде кеңінен қолданылады. Қазақстанда да пеллет өндірісінің жақсы перспективасы бар. Сонымен қатар, оларды ел ішінде де қолданылуы, экспортталуы да болады. Қазір БҰҰДБ-мен бірлесіп, Оңтүстік Корея үкіметінің қолдауымен "Атамекен" кәсіпкерлер палатасы ауыл шаруашылығында пеллеттеуді енгізу жобасын қарастыруда. Сабаннан, зығыр сабаннан, ағаш қалдықтарынан пеллеттерді жасауға болады. Сондай-ақ, Қазақстанда үлкен ресурс - көңді пеллеттеу. Энергияның қымбаттығына байланысты пеллеттер көмір мен газға жақсы балама бола алады." (наурыз 2023 ж.)

"Ауыл шаруашылығы экономикасындағы сүт саласының үлесі бүгінде айтарлықтай үлкен", — деді Ербол Есенеев. - Жыл сайын 500 млрд теңгеге жуық өнім өндіреді. Бұл АӨК-ке үлкен үлес. Бүгінгі таңда бізде жалпы мал басының саны 140 мыңға жуық 800-ге жуық сүт фермасы жұмыс істейді. Ең көп таралған тұқым — голштин, содан кейін симментал. Бірақ, өкінішке орай, көптеген фермалардың ауқымы аз. Орташа алғанда, бір фермаға 150 бас келеді. Бұл аз, өйткені қолайлы рентабельділікті кем дегенде 300 бас қамтамасыз етеді. Мысалы, Ресейде олар 1200-ден аз шаруа қожалықтарын салу жобаларынан мүлдем бас тартты, өйткені олар бұл мөлшерді ең тиімді деп санайды. Бізде 1000-нан астам басы бар фермалар бар - барлығы 45. Бұл біздің көшбасшыларымыз. Сондықтан біз жаңа ірі сүт-тауар фермаларын салу және осы жобаларды мемлекеттің қолдауы қажеттігі туралы айтып отырмыз." (ақпан 2023 ж.) 

"Сүт өнеркәсібі жануарлардың денсаулығын қамтамасыз ету, өнімнің сапасын қамтамасыз ету үшін өте дәл күйге келтіруді қажет етеді", — деді Ербол Есенеев. - Айтылатындай, сиырдың сүті тілде. Яғни, жем өндіруден бастап бүкіл процеске өте мұқият, өте егжей-тегжейлі қарау керек. Ауыспалы егісті сақтау, заманауи техниканы сатып алу, сапалы тұқымдарды пайдалану қажет. Сондықтан озық сүт кәсіпорындары көбінесе заманауи агротехнологияларды енгізу мен қолданудың мысалы болып табылады." (ақпан 2023 ж.)  

"Өкінішке орай, сүт өнеркәсібінде айтарлықтай өсім байқалмайды", — деді Ербол Есенеев. - Жаңа жобаларға инвестиция салғысы келетін бастамашылар жоқ. Өйткені олар мұндай жобалардың әрқайсысы ондаған жылдарға созылатынын түсінеді. Нәтижесінде біз әлі күнге дейін сүт өнімдеріне байыпты импортқа тәуелдіміз, нарықта көптеген контрафактілер бар. 2022 жылдың қорытындысы бойынша біз сырттан 400 миллион долларға сүт өнімдерін әкелдік. Өздеріңіз көріп отырсыздар, отандық бизнес үшін қандай тауашалар бар Бірақ әлеуетті іске асыру үшін ұзақ ақша қажет, мемлекет тарапынан болжамдылық қажет. Фермерлер мемлекеттік қолдау ережелерінің қаншалықты жиі өзгеретінін көреді және бұл ұзақ мерзімді жобаларға сенімсіздік тудырады. Осы салаға кіретін инвестор 10-15 жылға жоспарлау мүмкіндігіне ие болуы керек." (ақпан 2023 ж.) 

"Өңдеуге келетін сүттің сапасына да үлкен сұрақ", — деп еске салды Ербол Есенеев. - ЖҚШ-тан сүт зауыттарына баратын шикізат тапсыру кезінде бақыланбайды және іс жүзінде антибиотиктердің құрамы, соматикалық жасушалардың құрамы бойынша қауіпсіздік бойынша ЕАЭО техрегламенттеріне сәйкес келмейді. Иә, әзірге Қазақстан үшін техрегламенттерді енгізуді кейінге қалдыру қолданыста, бірақ ол ерте ме, кеш пе аяқталады, осы кезде біз қайта өңдеу кәсіпорындарын жүктеу үшін сапалы шикізат өндіруді қамтамасыз етуіміз керек." (ақпан 2023 ж.) 

"Сүт саласының жобаларын бізде "Бәйтерек" қоры қаржыландырады", - деді Ербол Есенеев. - Өкінішке орай, біз кешенді тәсілді көрмейміз. Яғни, жаңа сүт фермасы суармалы жерлермен қамтамасыз етіле ме (бұл жергілікті әкімдіктердің мәселесі), ағынды суларды қайта өңдеуге арналған биогаз қондырғысын монтаждау болжанып отыр ма, кадрлар қалай дайындалады және т.б. Мұнда іс-шаралар кешені қажет, ал "Атамекен" барлық қауымдастықтардың бірлестігі бола отырып, жобалық кеңсе шеңберінде осы үйлестіруді өз мойнына алуға дайын." (ақпан 2023 ж.) 

"Біз барлық тараптардың мүдделерін сақтау жауапкершілігін өз мойнымызға аламыз", — деп түйіндеді Ербол Есенеев. - Жеңілгендер болмайды. Халық сапалы отандық өнімді қолжетімді бағамен алады, қайта өңдеушілер жыл бойы тұрақты жеткізіліммен қамтамасыз етіледі, ал бүгінде шикізат көлемі қыс пен жазда ЖҚҚ жеткізілімдерінің маусымдылығына байланысты 10-11 есе өзгереді. Мемлекет салық түрінде қайтарым алады, өйткені сүт фермалары бүгінде ең ірі төлеушілер болып табылады. ҚР Ауыл шаруашылығы министрлігі әрдайым бизнестің бастамаларын қолдайды және бұл жолы да солай болады деп сенемін." (ақпан 2023 ж.) 

Тақырып бойынша оқу: Сүт саласы Қазақстанның барлық АӨК-нің драйвері бола алады

"Қазір мемлекет сөредегі азық-түлік бағасын барлық әдістермен реттеуге тырысуда", - деп түсіндірді Ербол Есенеев. - Мақсаты түсінікті - инфляцияны тежеу. Бірақ сонымен бірге әдіс мүлдем нарықтық емес болып таңдалады. Қызыл сызық ережесінің жобасында барлық жерде "мемлекеттік комиссия" деген сөз өтеді. Яғни, мемлекет нарықпен реттелуі тиіс мәселелерге араласқан кезде біз Кеңес Одағына оралғандай боламыз." (қаңтар 2022 ж.)

"Ереже жобасында мемлекет шекті бағаларды есептейтін формула ұсынылған, - деп атап өтті Ербол Есенеев. — Бұл деңгей тоқсан сайын — қаңтар, наурыз, маусым және қыркүйек айларында белгіленеді. Яғни, нарықтағы жағдай күн сайын өзгеріп отырады, бірақ бағалар үш айға созылады. Оларды өзгерту мүмкін емес." (қаңтар 2022 ж.)

"Жалпы, бағаны төмендетудің басты шарты - өз өндірісінің жеткілікті көлемі, - деп атап өтті Ербол Есенеев. - Мысалы, біз мұны алманың мысалынан көреміз. Барлығы қымбаттағанымен, алманың бағасы ұзақ уақыт бойы тұрақты, өйткені ҚР Ауыл шаруашылығы министрлігінің қолдауы мен инвесторлардың қызығушылығының арқасында бізде бау-бақша шаруашылығы дамып келеді, ел ішінде өндіріс көлемі өсуде. Сондай-ақ ауыл шаруашылығының барлық кіші салаларында әрекет ету керек. Бұл мемлекеттің дұрыс экономикалық араласуының ең жақсы механизмі және мысалы. Ал бағаны реттеу - бұл қате жол." (қаңтар 2022 ж.)

Тақырып бойынша оқу: Бағаны реттеу фермерлерді тізе бүктірмек

«Осындай толықтай қаржы бөлінбегендіктен адамдар мемлекеттік бағдарламаларға сенбейді. Қорытындысында  біздің фермерлеріміз мемлекетке сенбейді, тек өз күштеріне ғана сенеді. Сондықтан да саясат, жүйе өзгермейінше. Бір нәрсе айту қиын. Ал дәл қазір бізде осыны өзгертуге мүмкіндік болып тұр.» (2020 ж. наурыз)

«Бұдан да көп пайда алу үшін қайта өңдеуді жолға қою туралы ойлану керек. Бұрынғысынша күнбағыс тұқымын экспорттап отыра беруге болады, бірақ майды бірнеше есе қымбат сатуға болатынын және өңделгеннен кейін қалған күнжараны қосымша өнім ретінде пайдалану керектігін ұмытпағанымыз жөн. Әлемде мүмкіндіктер өте көп, бірақ соны жасауға ниет керек, мүмкін жақын арада бүкіл әлемде дүкен сөрелерінде өндірген өнімдеріңіз орын алып,  адамдар оның Ұлы Дала жерінде өндірілетінін білетін болар.» (2020 ж. наурыз)

«Біз әлі де импортқа тәуелді болып отырмыз». (2020 ж. ақпан)

«Біз өзімізде оңай өндіре алатын өнімдер жоқ емес. Оған сүт, алма, ет және балық өнімдері жатады. Барлық алғышарттар қолымызда,  тек соған серпін беріп, өндірістің өсуіне қажетті жағдай жасалса болды емес пе? Көрші елдердегі соңғы оқиғалар осыны растайды. Егер олар кенеттен шекараны жауып тастаса, кімге сенім артпақпыз? Біз өзімізді өзіміз асырап, негізгі тағамды өзіміз өндіруге тиіспіз, бұл біздің қауіпсіздігіміз » (2020 ж. ақпан)

«Ауыл шаруашылығын субсидиялау мәселесі туындағалы қашан, қолданыстағы жүйе саланың негізгі мәселелерін шеше алмады. Атап айтқанда, елеулі бұрмалаулар орын алып, бір ғана сала 300 миллиард теңгеден асатын барлық мемлекеттік қолдаудың жиынтығынан жылына 60 миллиард теңгеге дейін алатын абсурдтық деңгейге жеттік.» (2020 ж. ақпан)

«Субсидиялауға негізделетін ол қандай бизнес!» (2020 ж. ақпан)

«Ең қызықтысы Еуропа біздің органикалық сұлымен жылқыларын азықтандыруда. Демек біз органикалық, дәмді ет өндірудің үлкен келешегіне ие болып отырмыз. Бұдан әрі жайылымдарымызды және өндіріс процестерімізді сертификаттау ғана қалып отыр.» (facebook, 2020 ж. 23 ақпан)

«Малды тұяғымен сатқаннан көрі етті ілмекпен сату әрқашан тиімді. Біршама қымбат сатылатын асыл тұқымды малды сату ғана ұтымдырақ.». (facebook, 2020 ж. 19 ақпан)

«Қазақстанда 3 жылдың ішінде 60 мың бас мал ұрланды, оның жартысы табылып, иелеріне қайтарылды. » (2019 ж. қараша)

«Оңтүстікте шағын отбасылық фермаларды дамытуға болады. Ал жайылымдар мүмкіндік беретін басқа аймақтарда бұл 5-тен 50 мыңға дейін ірі фермалар болуы мүмкін. Мұндай тәжірибе Қазақстанда бұрыннан бар және көптеген ірі кәсіпорындар өздерінің тиімділігін көрсетеді. Ондай алқаптарда малдың түрлерін өзгерту және азықтық жемді қамтамасыз ету оңайырақ болады.» (2019 ж. қазан)

«Мемлекет (Монғолия) біз сияқты барлық салаларға араласа бермейді. Яғни, бұл жерде (Монғолияда) билік тұқымды түрлендіру немесе жемшөп дайындау сияқты мәселелермен айналыспайды. Бәрін нарық реттейді. Асылдандыру жұмыстарын жүргізбейтін болсаңыз, онда малыңыздың сапасы өңдеушілердің талаптарына сәйкес келмей, оларды тапсыра алмай қаласыз. Жемшөп жинамайтын болсаңыз, қажетті салмақ пен кірісті қамтамасыз ете алмайсыз. Бұл мәселелерде қосымша бақылау қажет емес.» (2019 ж. қазан)

«Бізге қызметкерлерді ұсынудан бастап, жайылымдарды бөлуге дейін кешенді түрде қарау керек. Өте тұрақты жүйені құруымыз қажет. Бұл кез келген өзгеріс жағдайында адамға табыс әкеледі. Осы бизнестің үздіксіз жүруін қамтамасыз етеді. Сондай-ақ, бұл сала сыртқы және ішкі инвесторлар үшін қызықты болуы шарт. Біз іс-қимыл жоспарын қабылдап, соған көшуіміз керек. Нәтижесін Моңғолиядан көрдік.» (2019 ж. қазан)

«Кәсіпкерлер қолындағы дайын бизнес-жоспарына, қаржы түрінде барлық қажетті ресурстарға, бизнесті дамытуға, ашуға немесе кеңейтуге дайындығына қарамастан, бірнеше ай бойы конкурсты күтуге мәжбүр.» (2019 ж. тамыз)

«Біздің фермерлер – ел экономикасын қолдайтын адамдар және біз оларға барлық қолдау шараларымен көмектесуіміз керек!» (facebook, 2018 ж. қазан)

«Мемлекет заманауи жеміс-көкөніс қоймасын салып жатқан кәсіпкердің субсидиясының 50 пайызын өтей алады.» (2014 ж. қыркүйек)