2024 жылғы Қазақстанның ең ірі Үздік-10 сүт өндірушісі
Қазақстанның сүт компанияларының 2024 жылы жалпы сүт өндірісі бойынша рейтингін ElDala.kz порталы Qazaq Sut ІҚМ Республикалық сүт және аралас тұқымдар палатасының деректері негізінде құрды. Көшбасшылар өзгеріссіз қалды, бірақ ондыққа екеуі жаңадан келді.
Қазақстанның ұйымдастырылған шаруашылықтары 2024 жылы 1 млн 392 мың тонна шикі сүт өндірді. Оның ішінде ірі фермалар (ЖШС) 688 мың тонна, орта және шағын шаруашылықтар (ШҚ және ЖК) — 704 мың тонна берді. Дәл осы сегмент өңдеуге сапалы табиғи шикізаттың негізгі түсімін қамтамасыз етеді. Мұндай деректерді еліміздің 240-тан астам ірі СТФ біріктіретін Qazaq Sut Палатасы келтірді.
Сонымен қатар, өндірістегі сүт зауыттары 2024 жылы ауыл тұрғындарының жеке қосалқы шаруашылықтарынан (ЖПШ) 570 мың тонна сүтті және 230 мың тонна импортталған құрғақ сүтті пайдаланды. Шикізаттың сапа мен қауіпсіздіктің техникалық ережелеріне сәйкестігіне қол жеткізу үшін бұл көлемдерді өнеркәсіптік фермалардың табиғи сүтімен алмастыру қажет. Бұл міндетті шешу үшін Үкімет 100 млрд теңгеге жаңа сүт-тауар фермаларын құру және қолданыстағыларын кеңейту бойынша жеңілдетілген несие беру бағдарламасын іске қосты.
Егер Қазақстанда сүт өндіру көлемі бойынша көшбасшылар туралы айтатын болсақ, онда көптеген жылдар бойы бірінші орынды Солтүстік Қазақстан облысының «Зенченко и К» КС (бас директор — Қазақстанның Еңбек Ері Геннадий Зенченко) ұстап келеді. 2024 жылы серіктестік 51 826 тонна сүт өндірді. 2023 жылға қарай өндірістің өсуі 8% құрады. Бірақ бұл көлем әлі шегі емес. Қазіргі уақытта «Зенченко и К» КС Орталық Азияның ірі сүт кешеніне айналатын 8 мың басқа арналған жаңа мегаферма салуда. Жобаға салынған инвестиция 9 млрд теңгені құрайды. Жобалық қуаттылыққа шыққан кезде ферма жылына 26 мың тонна сүт береді деп болжануда. Яғни, компания қазір өндіретін көлемге +50%.
Қазақстандағы ірі сүт өндірушілердің екінші орнын 2024 жылы Ақмола облысының «Родина» Агрофирмасы (бас директоры — Қазақстанның Еңбек Ері Иван Сауэр) иеленді. Мұнда 34 676 тонна сүт өндіріліп, 2023 жылға қарай 9%-ға өсті. 2025 жылдың басында «Родина» жаңғыртуды аяқтап, 80 басқа арналған «карусель» жүйесінің жаңа сауу залын — Қазақстандағы ең өнімді залды енгізді.
2024 жылғы рейтингке Павлодар облысынан Agro-Trade PV сүт компаниялары (2023 жылы 17-ші орыннан 2024 жылы 6-шы орынға дейін көтерілді) және «Бек+» ЖШС (13-ші орыннан 10-шы орынға көтерілді) жаңадан келген. Екі компания да бір жыл ішінде өндіріс көлемін 20%-ға арттырды.
Қазақстанның 10 ірі сүт кешені 2024 жылы 187 901 тонна сүт өндірді.