FoodExpo/AgroWorld Орталық Азиядағы АӨК интеграциясын қолдады

Қарашаның басты оқиғасы Қазақстанның аграрлық секторында Алматыда өткен FoodExpo/AgroWorld дәстүрлі көрмелері болды. Iteca компаниясы келушілерге экспоненттерді кеңінен таңдап қана қоймай, сонымен қатар іскерлік бағдарламаны да ұсынды.

ElDala.kz порталына хабарлағандай, «Qazaqstan» жобасының жетекшісі Алёна Апросимова және «Qazaqstan» жобасының жетекшісі Лиза Оразова көрмеге 26 елден 421 компания қатысты. Тіпті карантиндік шектеулер Қазақстанға азық-түлік жеткізушілерінің және тұқымнан бастап ауыл шаруашылығы техникасы мен жабдықтарына дейінгі фермерлерге арналған барлық өнім желісінің үлкен қызығушылығын азайтқан жоқ.

- Көрмеге алғаш рет Папуа - Жаңа Гвинея өкілдері келді, бұл өз өнімдері бар шай компаниясы, - деп атап өтті Лиза Уразова.

Ірі стендтерді Ресей және Беларусь компаниялары, Корея, Индонезия, Германия және басқа да көптеген мемлекеттер ұсынды. Бірақ, әсіресе, ұйымдастырушылар көршілерін, Орта Азия мемлекеттерін - Түркіменстан, Өзбекстан, Тәжікстан, Қырғызстанды тарта алғанына қуанды. Олар Қазақстан нарығына жеткізуге дайын өз өнімдерін әкелді.

- Мұндай өңірлік интеграция әсіресе, карантиндік шектеулердің салдарынан логистика мен азық-түлік қауіпсіздігін қамтамасыз ету проблемалары туындайтын кезде өте маңызды, - деп атап өтті Алена Апросимова.

Экспоненттер келушілердің сапалы құрамына риза болды - бұл көрмеге іскерлік байланыстарды байланыстыру үшін келген саланың кәсіби мамандары.

Тақырыпқа қатысты оқу: FoodExpo/AgroWorld  қатысушылар рекордтық қарқынмен өздерін назар аудартты

Қатысушылар да, келушілер де тақырыптық сессиялар бағдарламасына риза болды.

Атап айтқанда, ұйымдастырушылар құс тұмауының өткен жылы басталған тақырыбын (онда - онлайн-форматта) жалғастыру қажет деп санады. Естеріңізге сала кетейік, 2020 жылы Қазақстан 17 жыл ішінде алғаш рет осы ауруға тап болды. Құс өсіру саласының шығыны 1,5 млн басты құрады, бұл жұмыртқалайтын тауықтардың жалпы санының 10% -ын құрады.

Бұл мәселе өзектілігін жоғалтпайды және шақырылған сарапшылар инфекцияның алдын алу туралы пікірлерімен бөлісті.

Негізгі сәлемдеме аурудың табиғи ошақтарын (ұшатын құстар тоқтайтын су айдындары) оқшаулау мүмкін емес. Сондықтан мал азығын, төлді және тағы басқаларды жеткізу кезінде құс фабрикаларында санитарлық талаптарды сақтау маңызды. Сондай-ақ, құс фабрикалары қызметкерлерінің аулаларында үй құстарын ұстауға жол бермеу маңызды шарт.

- Бұл шаралардың барлығын сақтау маңызды, - деді сессияның негізгі спикері, ресейлік «АВИВАК» компаниясының жетекші маманы Алексей Фролов. - Дегенмен, ең алдымен барлық кәсіпорындар мен аулаларды міндетті түрде вакциналауға келуіміз керек. Бұл құс басын сенімді сақтауға көмектесетін жалғыз әдіс.

Тақырыпқа қатысты оқу: Құс тұмауы қайдан пайда болды және онымен қалай күресу керек

Қатысушылардың қызығушылығын қарқынды бағбандыққа арналған сессия тудырды. Қазіргі таңда алма - Қазақстан өзін-өзі қамтамасыз етудің жеткілікті деңгейіне шықпаған азық-түлік өнімдерінің бірі. Ел iшкi нарықтың жылдық қажеттiлiгi 260 мың тонна болған кезде ең танымал жемiстiң шамамен 350 мың тоннасын өндiредi.

Осыны ескере отырып, ҚР Ауыл шаруашылығы министрлігі бау-бақша секторына жомарт мемлекеттік қолдаумен инвесторларды тартады - қарқынды бақтарды отырғызу жобалары 40% мөлшерінде инвестициялық субсидиялауға жатады. Тамшылатып суаруды субсидиялау шығындардың 50% өтемақысы есебінен жүргізіледі.

Бұл ретте проблема мынада, бүгінгі таңда сала өндіріс құралдары бойынша толығымен импортқа тәуелді. Шетелден бау-бақша өсірушілерге техникадан бастап, антиградтық торға дейін барлығын сатып алуға тура келеді. Тіпті алма көшеттерін де шетелден әкеледі. Қазақстанның отырғызу материалына жылдық қажеттілігі 10 млн дана деңгейінде 7 млн импортталады.

ҚР отырғызу материалдарын өндірушілер қауымдастығының басшысы Серік Садықов атап өткендей, мемлекеттік органдар тарапынан араласуды талап ететін басқа да проблемалар бар, мысалы, мемлекеттік тізілімде бағбандардан сұранысқа ие алманың сұрыптарының болмауы.

Тақырыпқа қатысты оқу: Ауыл шаруашылығы министрлігіне қымбат алма не үшін қажет

Қазақстанның картоп өсіршілер және көкөніс өсірушілер одағының  басшысы Кайрат Бисетаев жүргізген сессия Қазақстанның оңтүстігінде суармалы егіншілікті дамытудың өзекті тақырыбына арналды.

Сарапшының айтуынша, Қазақстанның суармалы алқаптарының 95% оңтүстік облыстарда - Түркістан, Қызылорда, Жамбыл, Алматы қалаларында шоғырланған. Климаттың өзгеруі және трансшекаралық өзендердің ағынының азаюы жағдайында осы өңірлерді суармалы судың жеткілікті көлемімен қамтамасыз ету барған сайын қиындау. Осылайша, ескірген бөрене жүйесінің орнына суарудың қазіргі заманғы ресурс үнемдеуші технологияларын енгізу (тамшылатып суару, жаңбыр жауу) мәселесі барған сайын өзектілікке ие болып отыр.

Әрине, бұл шығындарды қажет етеді, бірақ олар тез өтеледі, себебі тәжірибе көрсеткендей, жаңғырту картоп өнімін 200-ден 350 ц/га дейін арттыруға мүмкіндік береді.

Сонымен қатар мемлекет алдағы бес жыл ішінде Қазақстанда суармалы алқаптарды 600 мың гектарға кеңейту жоспарларын құруда. Бұл суармалы егістік алқабын қазіргі 1,6 млн гектардан 2,2 млн гектарға дейін кеңейтуге мүмкіндік береді.

Тақырыпқа қатысты оқу: Қазақстан мамыр айына дейін картоппен қамтамасыз етілді

Іскерлік бағдарламаның маңызды оқиғасы Қазақстан-Беларусь мемлекетаралық іскерлік форумы болды. Әсіресе сүтті мал шаруашылығындағы ынтымақтастық қызықты болуы мүмкін. Бұл мүмкіндіктерді ІҚМ Сүт және құрама тұқымдар республикалық палатасының директоры Азамат Сағынбаев атап өтті.

- Форум біз үшін асыл тұқымды сүтті мал шаруашылығын дамыту бойынша тәжірибе алмасу жағынан өте қызықты әрі маңызды, - деп түсіндірді Азамат Сағынбаев. - Қазір Еуразиялық экономикалық одақ аясында асыл тұқымды малға қойылатын талаптарды біріздендіру, асыл тұқымды малдың достастық елдері арасында еркін орын ауыстыруы үшін селекциялық-асыл тұқымдық жұмыстарды жүргізу туралы келісімге қол қойылды. Бүгінгі форум асыл тұқымды өнімнің тауар айналымын одан әрі дамытуды жақсы түсінетін алаң болды.

Қазіргі таңда палата Қазақстанда сүт тұқымды асыл тұқымды малды есепке алудың ашық және сенімді жүйесін құруды негізгі міндеті ретінде қарастырады. Бұл шетелдік сатып алушылар тарапынан сенімді қамтамасыз етеді және Қазақстанға уақыт өте келе өзінің төлімен сыртқы нарыққа шығуға мүмкіндік береді.

Тақырыпқа қатысты оқу: Беларусь Қазақстанға  $1- ға ІҚМ жеткізді

Сондай-ақ, Беларусьпен асыл тұқымды мал шаруашылығында ынтымақтастыққа деген үмітін Shopan-Atа Ұлттық қой өсіруші қауымдастығының жетекшісі Алмасбек Садырбаев айтты. Оның пікірінше, Беларусь Қазақстанға асыл тұқымды малды жеткізу үшін «Еуропаға жол» бола алады.

Сергей Буянов