Біздің парақшамыздан Қазақстандағы агробизнестің соңғы жаңалықтарын бірінші болып біліп отырыңыз Facebook, арнада Telegram, бізге жазылыңыз Instagram немесе біздің пошталық жіберу.
Сүт бизнесінде қалай табысқа жетуге болады?
Қазақстандық сүт-тауар фермаларының деңгейі бүгінде өте жоғары. Бұрын әлеуетті инвесторды осы бизнесті ұйымдастырудың озық тәжірибесімен танысу үшін Еуропаға апаруға тура келді. Ал бүгін сүт саласының ірі отандық кәсіпорындарына батыл барып, оларды көрсетуге болады. Бұл дұрыс та, өйткені бұл жағдайда жергілікті шарттар мен менталитеттен туындайтын барлық ерекшеліктер түсінікті. Бұл туралы ElDala.kz порталына Westfalia Қазақстан компаниясының бас директоры Сансызбай Өмірбеков айтып берді.
Генетика сапасы
Технологиялық үдерісті ұйымдастыру шарттарын нақты сақтау Қазақстанның бірқатар сүт-тауар фермаларына сауудың әлемдік деңгейіне шығуға көмектесті. Сансызбай Өмірбеков оларды орысша «төрт К қағидаты» деп атайды - сиыр, жем, кадрлар, жайлылық.
- Сиырлар туралы айтатын болсақ, біз сапалы генетиканы мегзейміз, — деп атап өтті Сансызбай Өмірбеков (суретте). — Бүгінгі таңда Қазақстанда ең көп таралған популяция голштиндер, одан кейін ең көп таралғаны — симменталдар. Сондай-ақ голштиндер Павлодардан басқа бүкіл Қазақстан бойынша таралған. Ал Павлодар тарихи тұрғыда симменталдармен жұмыс істейді. Екі тұқым да жоғары өнімді мал. Соңғы 15 жылда Қазақстанда сүт саласы қарқынды дамып келе жатқанда, бұл мал, бұл генетика барлық жерден әкелінді. Алғашқы малды Канададан біздің екі ірі шаруашылығымызға, «Родина» агрофирмасы мен «Зенченко және К» КС әкелді, содан кейін Еуропадан жеткізілімдер жүрді. Соңғы екі-үш жылда жеткізілім Даниядан келеді. Менің ойымша, бірнеше жылдан кейін асыл тұқымды жас жануарларды ел ішінде сатып алуға болады: ірі шаруашылықтар жоғары сапалы жас жануарларды қажет ететіндерге сату үшін жеткілікті мықты.
Тақырып бойынша оқу: Неліктен сүт саласын мемлекеттік қолдаудан айыруға болмайды
Негізінде, ІҚМ сүтті және аралас тұқымдарының республикалық палатасының мақсаты — елдегі мал генетикасын басқа елдерде де сұранысқа ие болатындай деңгейге көтеру. Бұл біздің сүт компанияларымызға уақыт өте келе жас жануарларды экспорттаудан да ақша табуға мүмкіндік береді.
Оңтайлы рацион
Екінші «К» - жемнің маңыздылығы туралы «сиырдың сүті тілінде» деп бекер айтпаған. Яғни, жоғары сүт саууға (және тиісінше, экономикалық тиімділікке) қол жеткізу тек мал үшін дұрыс дайындалған толыққанды рациондарды сақтау арқылы мүмкін болады. Бұл ретте сүт фермасы өзіндік құны мен сапасы бойынша оңтайлы болуы үшін жемді өз бетінше дайындаған жөн.
- Бізге сүт фермасын нөлден салуды жоспарлап отырған тапсырыс беруші келгенде, біз бірінші кезекте оның жем-шөп жинайтын ауылшаруашылық жерлері бар ма деп сұраймыз, — деді Сансызбай Өмірбеков. — Ең дұрысы — суарудың болуы. Біздің жағдайда бір сиырды азықпен қамтамасыз ету үшін 1-ден 1,5 гектарға дейін суармалы егістік немесе 3-тен 5 гектарға дейін тәлімі жер қажет. Яғни, егер сен 1000 бас жемдік табынға арналған ферма салғың келсе, онда суаруда 1000 - 1500 га немесе тәліміде3000-нан 5000 га-ға дейін қажет. Егер сенде осындай мүмкіндіктер болса, онда қауіпсіз түрде алға жылжып, ферманы жобалап, бизнес-жоспар жазуға болады.
Қазақстандағы көптеген сүт фермаларында суармалы жерлер бар, алайда елдің ылғалды аймақтарында фермерлер өздерін тәлімі жерлердің арқасында. сапалы жеммен қамтамасыз етеді.
Кадрлар мен жайлылық
Үшінші «К» - бұл кадрлар, мұнда жағдай тек Қазақстанда ғана емес, бүкіл әлемде өткір. Ауыл шаруашылығының барлық салаларында білікті мамандар жетіспейді, сүт өндірісі де ерекшелік емес. Сарапшылар бұл мәселені мемлекеттің қолдауынсыз шешу мүмкін емес деп санайды. Жастарды агробизнеске тарту, соның ішінде ауылдағы өмір сапасын жақсарту үшін жұмыс істеу керек.
- Қазір көрші елдерден көптеген мамандар біздің фермаларды сүйемелдеуге келеді, — деп атап өтті Сансызбай Өмірбеков. — Бірақ біз артта қалмауымыз керек, өз кадрларымызды өсіруіміз керек. Бұл қиын, бұл — күрделі ғылым. Бірақ балама жоқ — кадрлар бәрін шешеді. Біздің аграрлық техникумдар мен университеттер үшін үлкен жұмыс қабаты.
Тақырып бойынша оқу: «Камышинское» мал импортынсыз сүт саууды екі есеге қалай арттырды
Төртінші «К» — бұл жайлылық, бұл заманауи сиыр қоралары және фермадағы барлық инфрақұрылым, ол ең тиімді жұмысты қамтамасыз етеді. Дәл осы бағытпен Westfalia Қазақстан компаниясы 17 жылдан бері айналысады. Компания жабдықтарды жеткізуден бастады, ал соңғы жылдары «толық циклмен» сүт фермаларын салуда.
- Біз заманауи сүт-тауар фермасына қажетті жабдықтардың барлық түрлерін жеткіземіз, — деп түсіндірді Сансызбай Өмірбеков. — Сауу залдарынан бастап сиыр қораларына, арнайы корпустарға, төлдеу қораларына, бұзау қораларына дейін және тағысын тағы.
Сонымен қатар, ферма құрылысында өңірге, мал тұқымына, рационға байланысты көптеген ерекшеліктер бар. Бұл — бағу орнының өлшемі, жарықтандыру, желдету және т.б. Мұның бәрін жобалау және салу кезінде ескеру қажет. Осы ерекшеліктерге неғұрлым терең сүңгісең, соғұрлым сұрақтар көбірек туындайды. Бұрынғы жылдары Westfalia Қазақстан мердігер-құрылысшылардың бірі жабдықты орнатуды және өндірісті іске қосуды қиындататын қандай да бір қателіктер жіберген кездері проблемаларға тап болды. Сондықтан, он жыл бұрын мұнда біз бәрін өз қолымызбен жасау қажеттілігіне келдік, тапсырыс берушіге бәрін бір қолдан — іргетастан бастап «әткеншекке» дейін алуды ұсындық. Зор тәжірибе мұны жоғары деңгейде жасауға мүмкіндік береді. Тапсырыс берушіге бірнеше орындаушыдан емес, біреуінен сұрау оңайырақ.
Ферманың «жүрегі»
Айтпақшы, сауу залының түрлері туралы: Westfalia Қазақстан GEA неміс компаниясы шығарған барлық түрлерін елге жеткізеді. Біреу өз фермасының «жүрегі» ретінде «шырша», біреу» параллель», біреу «әткеншек» таңдайды.
- Соңғы алты-жеті жылда Қазақстанда фермалар негізінен үлкен, кемінде 1000 басқа салынып жатыр, — деді Сансызбай Өмірбеков. — Мұндай мал басына біз негізінен «әткеншек» сауу залын жеткіземіз. Ол үлкен өнімділікке ие, істен шығу жоқ, оның көптеген артықшылықтары бар. Бүгінгі таңда біздің «әткеншектеріміз» Қазақстанда 40-қа жуық.
Бұл ретте, әлемдік үрдіс қазір бірте-бірте көбірек фермалар адамның ең аз қатысуымен жұмыс істейтін роботтандырылған сауу залдарына көшуге келуде. Осындай екі жобаны қазірдің өзінде Westfalia Қазақстан компаниясы әзірлеуде. Сонымен, Қазақстандағы алғашқы сауу роботтандырылған залы алдағы бір-екі жылда GEA компаниясынан болатыны сөзсіз.
Тақырып бойынша оқу: Неліктен мемлекеттік қолдау реформасы Қазақстанның сүт саласын құртады
- Біз Қазақстанда жұмыс істей бастаған кезде сүт фермасындағы процестерді автоматтандыру туралы сөз болған жоқ, — деп атап өтті Сансызбай Өмірбеков. — Бірақ соңғы бірнеше жылда бұл мәселе өзекті бола бастады. Автоматтандырылған жем-шөп тарату, автоматтандырылған желдету, көңді автоматты жою — бүгінде бұл көптеген тұтынушылардың талабы, өйткені адамдар аз, сондықтан адамды «ақылды» технологиялармен ауыстыру қажет. Енді сауу процесін автоматты ету кезегі келді.
Қол еңбегін қысқартудың көптеген артықшылықтары бар. Біріншіден, адам факторы жоғалады, бұл әсіресе жемді араластыруда маңызды. Жануарларға күн сайын тұрақты рацион қажет, бұған технологияға көмектеседі. Екіншіден, фермадағы қызметкерлер неғұрлым аз болса, еңбек өнімділігі демек, шаруашылықтың экономикалық тиімділігі соғұрлым жоғары болады,. Бүгінгі таңда бұл мәселе нарықта өсіп келе жатқан бәсекелестікке, соның ішінде импорттық сүт өнімдеріне қарсы тұрудың негізгі мәселелерінің біріне айналуда.
АгроКеруен Сүт 2023
Қазіргі уақытта Westfalia Қазақстан Солтүстік Қазақстан облысында, Қостанай, Ақмола, Павлодар облыстарында жобалармен жұмыс істеуде. Екі ферманы толық іске қосу және тағы алты-жеті фермаға «әткеншек» сауу залдарын қою жоспарлануда. Осы шаруашылықтардың кейбірімен ElDala.kz оқырмандары ағымдағы жылдың шілде айында үшінші рет өтетін АгроКеруен Сүт 2023 аясында таныса алады. Біздің команда оны Westfalia Қазақстан компаниясымен және ІҚМ сүтті және аралас тұқымдарының республикалық палатасымен бірлесіп өткізеді. Сондай-ақ, АгроКеруен Сүт 2023 тағы бір серіктесі — BaiBolsyn ашық аграрлық нарығы.
- АгроКеруен Сүт жобасы біздің компаниямыздың жұмысын ғана емес, жалпы сүт саласының дамуын да көрсету үшін өте қызықты, — деп атап өтті Сансызбай Өмірбеков. — ElDala.kz порталын бүкіл ел фермерлері біледі, мұнда аудитория өте сапалы. АгроКеруеннен алынған репортаждар кез келген адамға саланы іштен көруге, осы бизнестің болашағы туралы кейбір негізгі сұрақтарына жауап алуға мүмкіндік береді. Сондықтан біз мұндай жобаларды неғұрлым көп жасасақ, қазақстандық сүт өндірісінің сеторы соғұрлым тез дамиды.
